To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
AFRYKA
Jeden z najstarszych obszarów Ziemi. Na przełomie ery proterozoicznej i kambru płyty zostały połączone. Jest to bardzo zwarty kontynent; powierzchnia 300 tys. km 2 . Afryka niemal w całości jest zbudowana ze struktur prekambryjskich (bardzo długo nie było na nich fałdowań). Tarcze prekambryjskie: kratogen- najbardziej znany Karai
Ruchy odbywały się wzdłuż uskoków, występowały silne zjawiska wulkaniczne i plutoniczne - powstały potężne złoża złota, platyny, chromu. Formacje Kotamgon jest też bogaty w te pierwiastki. Pozostała część podlegała ruchom epejrogenicznym, które spowodowały wypięcie i powstanie kotliny.
Na południe jest formacja Karru- formacja osadowych skał z okresu górny karbon/perm .
W pd. Zairze na tej formacji jest osad zwany tyllitem ok. 300 m (tyllit - zlityfikowane gliny morenowe z karbońskiego zlodowacenia).
Pod koniec jury i w kredzie na obszarze Afryki pd. były silne zjawiska wulkanizmu eksplozywnego. Powstały zagłębienia w ziemi, które zostały wypełnione skałą pochodzenia wulkanicznego - kimberlitem (niebieski; jest skałą macierzystą diamentów)
W erze mezozoicznej zostały wypiętrzone Góry Przylądkowe- góry stołowe. I faza- (Kapsztad)- wypiętrzenie w całości, nie sfałdowane
II faza- ostateczny ruch orogenezy alpejskiej (G. Atlas)
Są dwa rowy afrykańskie:
Rów Wschodnioafrykański
Rów Środkowoafrykański
Pomiędzy jest synklina pensyjny Jeziorem Wiktorii
Proces dzielenia się kontynentu- pierwszy odlepi się Róg Somalijski,
Rów tensyjny
Jak dojdzie do płaszcza ziemi to się rozdzieli, np. Róg Somalijski
W rowach są często wulkany, z powodu spękania podłoża. W Tanzanii jest najbardziej znany wulkan - Kilimandżaro- nieczynny wulkan z pokrywą wiecznego śniegu. Współczesne zjawisk wulkaniczne:
Tibesti, Farfur, Haga- pochodzenie III rzędowe wulkaniczne
Jedyny czynny kompleks: Wirunga z Karisimbi i Ruwenzori w Afryce, są 2 typy form;
kotliny
progi morfologiczne - zbudowane ze skał krystalicznych i są nazywane wyżynami. HYDROGRAFIA AFRYKI
Sieć rzeczna Afryki wykazuje sprzeczne tendencje. Pierwotnie dążyły one do środka kotlin. W wyniku erozji wstecznej małe rzeki przejmowały dużo większe rzeki z kotlin. Obecnie trwa walka między rzeką Cubango wypływającej z kotliny Kalahari i Zambezi. Zambezi przy wysokim stanie wód przejmuje wodę z kotliny.
W każdej kotlinie jest osobny system hydrograficzny, np. Kongo, Niger, Nilu (6671km). Na Nilu w Asuanie powstał zbiornik wodny, który spowodował brak wylewów. Wkraczanie wody morskiej w deltę Nilu- w. słona.
(…)
… - tworzą się słone tafle
PODZIAŁ REGIONALNY AFRYKI
Jest niejasny, jest wiele koncepcji. Najbardziej powszechna - podział na 7 jednostek + wyspy:
1. G.ATLAS -są pochodzenia alpejskiego (wypiętrzenie osadów praoceanu Tetydy). Legenda- Atlas stał jedną nogą w Afryce, a drugą w Europie i podtrzymywał niebo. Cieśnina Giblartarska to rów tektoniczny. Atlas są zbudowane ze skał osadowych…
… epizodyczne
Doliny rzek okresowych i epizodycznych noszą nazwę Wadi -jest płaskie dno i strome ściany.
Jeziora w większości są tektoniczne np.
J. Wiktorii- wypełnia synklinę miedzy dwoma rowami tektonicznymi. Jest to trzeci zbiornik na Ziemi. Jest stosunkowo płytki, do 70 m, 69 tys. km2.
Należy do dorzecza wsch. i zasila Nil i dlatego może pokonać Saharę
J.Tanganika - 31,5 tys. km . Drugie po Bajkale…
…, a południkowo granica ta rozszerza się i przesuwa na południe. Nad zatoką Gwinejską zaczęły występować burze piaskowe, Sahara jest bardzo zróżnicowana. Najwyższe obszary to góry (G. Tibesti i Aghar- skały wulkaniczne). Wietrzenie skał doprowadziło do powstania wokół gór pustyń gruzowych(bokowiska), kamienistych. Drugi typ to skały osadowe (trzeciorzędowe- pokrywa je polewa pustynna- tlenki żelaza lub manganu…
… Atlantyckim. Od wsch. są wyżyny progu Rodezyjskiego m.in. Transwal. Zbudowana ze skał krystalicznych i popada w kierunku Oceanu. Średnia wysokość to ok. 1200 m. n.p.m. Bywają tam przymrozki, w tych okolicach są bogactwa naturalne; złoto, platyna, miedź i węgiel kamienny.
Kotlina Kalahari- z otaczającymi je progami
Kotlina Wielkiego Karru- osady od karbonu do kredy, skały osadowe pochodzenia lądowego…
… budowle np. Stonehange. Na Krecie powstało 1 centrum cywilizacji - kultura minojska. Zniszczona przez wybuch Santorinu. Wtedy zaczęła się kultura grecka okresu przedjońskiego, max rozwoju w okresie mykeńskim, regresja w okresie doryckim.- najazd Dorów- upadek. Przyłączenie do Imperium Rzymskiego. XVII wiek p.n.e.- powstanie Imperium Rzymskiego na obszarze Etrusków.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)