To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Zjawisko wielofunkcyjności
żołnierz-a, okn-a, kobiet-a
intruktor-ka, lamp-ka
mina I, mina II
Genialny przekład Barańczaka I - Genialny przekład Barańczaka II
Różne oblicza wielofunkcyjności leksykalnej (niejednoznaczność)
- dobry - moralnie, - smaczny
- kuchnia
para
restauracja
doprowadziłem was do ruiny
nie zaglądać do kielisza - Dlaczego zamykasz oczy podczas picia? - bo lekarz kazał mi nie zaglądać do kielisza.
starcza - kontekst: wystarcza; od starego
ŻYDKARABINNIESIE
MAMAMANASTROJE
MATKATOBIEDA
Bóg, Buk, Bug
cis -cis [cis, c-is]
Polisemia a homonimia
Polisem: Jeden wyraz o kilku znaczeniach. Np. noga - kończyna dolna; część przedmiotu; człowiek niedudolny; 1 hasło w słowniku
Homonimy: Kilka wyrazów o identycznym kształcie formalnym i różnym znaczeniu. Rota I - w dawnej Polsce oddział piechoty; Rota II - formuła przysięgi składana przed sądem także tekst przysięgi; 2 hasła w słowniku
Polisemia pozorna - wynika z mieszania znaczenia słownikowego i tekstowego użycia wyrazu np. Wyciąg narciarski będzie czynny w sezonie - sezon to zimna. Do znaczenia wprowadza się informacje przekazywane przez sytuację użycia znaku.
Polisemia uniwersalna(kategorialna) przypadki odsyłania do różnych desygnatów, powstające w tekstach na drodze stałych prawidłowości np.:
klasa - okaz, kot jest ssakiem
przedmiot - obraz przedmiotu
nazwy osobowe i miejscowe
wykonywać czynność - umieć wykonywać czynność
nazwa drzewa/krzewu owocowego - nazwa owocu
materiał - produkt tego materiału
czynność - ci, którzy wykonują czynność
nazwa miejsca - nazwa osób przebywających w danym miejscu
czynność wykonywana przez agensa ożywionego za pomocą narzędzia i czynności wykonywana przez narzędzia
naczynie - opakowanie, zawartość
przymiotniki nazywające cechy psychiczne - wskazujace na posiadanie tej cechy bądź wyrażenie
Polisemia łańcuchowa np. len a) roślina uprawna b) włókna tej rośliny c) przędza d) tkanina
Polisemia koncentryczna ( rozszerzająca albo zwężająca) np. dom - budynek, mieszkanie, dynastia, instytucja społeczna (rozszerzająca), temperatura - ciepłota, podwyższona temp., pogoda(zawężające)
Polisemia rozłączna - numer:znak liczbowy, rozmiar, wielkośc; kolejny egzemplarz;kolejny punkt programu
(…)
… rozpad: np. stać -> statek(stałość; środek lokomocji wolno poruszający się po wodzie); staw (woda stojąca; złączenie kości)
zmiany fontetyczne np. ważyć - warzyć, chart - hart, czad - czat
konwersja do innej części mowy np. służacy, myśliwy, chory
powstawanie skrótowców np. PAN, SAM
procesy słowotwórcze: - tworzenie wyrazów pochodnych od podstaw słowotórczych różniących się nieznacznie brzmieniowo; od tej samej postawy tworzone wyrazy z użyciem homonimicznych formantów;
wykorzystane różne podstawy i różne formanty, a efekt przypadkowy zbieżny; zbieżność formalna derywatów przeniesiona z takiej samej zbieżności podstaw słowotwórczych i formantu.
Typy homonimii:
Międzyparadygmatyczna ( przypadkowo zbieżne np. rzeczownik + czasownik)
Wewnątrzparadygmatyczna
Słownictwo polszczyzny XXI - 25.10.2012…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)