Augustyn
Augustyn urodził się w 354 roku w Tagaście w Numidii. Jego ojciec, Patrycjusz, był poganinem, a matka, Monika - chrześcijanką. Studiował w Kartaginie i w tym okresie porzucił wiarę, w której został wychowany. Później, pod wpływem lektury „Hortensjusza” Cycerona, zwrócił się ku poszukiwaniu prawdy i wstąpił do sekty manichejskiej. Manichejczycy przyjmowali teorię dualistyczną, zgodnie z którą istnieją dwie ostateczne zasady: dobra - Ormuzd i zła - Aryman. Obydwie są wieczne, wieczna jest też ich wzajemna walka na arenie świata. Po powrocie do Tagasty, pod wpływem wątpliwości, na które manicheizm nie mógł dać mu odpowiedzi, zachwiana została jego wiara. Po przeniesieniu się do Rzymu, zaczął skłaniać się ku sceptycyzmowi Akademii, choć wciąż pozostawał nominalnie manichejczykiem i wciąż uznawał materializm. Z materializmu pomógł mu wydobyć się neoplatonizm, który też skłonił go do ponownego poszukiwania sensu w chrześcijaństwie. Nawrócenie Augustyna dokonało się w 386 roku; dwa lata później powrócił do Afryki. W 391 roku, wbrew woli Augustyna, biskup Hippony wyświęcił go na kapłana. Augustyn osiedlił się w Hipponie, skąd dał się wciągnąć w spór z manichejczykami. W roku 396 został konsekrowany na biskupa ordynariusza tego miasta; pozostał nim aż do śmierci w 430 roku.
Tomasz z Akwinu: „Augustyn, który był przepojony doktrynami platoników, skoro tylko znalazł w ich nauczaniu coś, co było zgodne z wiarą, przyjmował to; to zaś, co uważał za przeciwne wierze, poprawiał”.
Poznanie
Augustyn uważał, że należy dążyć do prawdy nie z racji czysto akademickich, ale dlatego, że jest ona źródłem prawdziwego szczęścia, którego warunkiem jest poznanie, gdyż człowiekiem szczęśliwym może być tylko człowiek mądry. Nie zastanawiał się zbyt długo, czy ludzie mogą w ogóle osiągnąć pewność, ale przeszedł od razu do tego, jak to się dzieje, że skończony, zmienny umysł ludzki dochodzi do poznania praw, które go przekraczają. Augustyn uznał za epikurejczykami, że zmysły nie kłamią ani nas nie zwodzą, lecz to my sami możemy wprowadzić siebie w błąd. W ten sposób broni się przed atakami sceptyków. Oprócz tego dowodzi Augustyn istnienia prawdy - kto wątpi, ten wie przynajmniej, iż wątpi. Dalej, Augustyn, w sprawie pewności istnienia jakiegokolwiek realnego przedmiotu, mówi, że człowiek jest pewny co najmniej własnego istnienia („jeśli wątpię, jestem”).
(…)
… o tyle, o ile są one egzemplifikacją modelu bytującego w boskim umyśle (egzemplaryzm).
Świat
Augustyn kładł nacisk na te elementy teorii świata materialnego, które najlepiej służyły podkreśleniu relacji oraz zależności natury od Boga. Augustyn, za Plotynem, głosił doktrynę creatio ex nihilo, ale, w przeciwieństwie do filozofa z Aleksandrii, uznał to stworzenie za akt woli Boga, a nie necessitate naturae…
…, które następnie rozwinęły się w przedmioty różnych gatunków w procesie własnego czasowego rozwoju. Nie są one bierne, ale ich rozwój może zostać zahamowany przez niesprzyjające czynniki zewnętrzne. Powyższa teoria miała rozwiązywać wątpliwość związaną z tym, że Bóg „stworzył wszystko razem”, a jednak, wedle Księgi Rodzaju, istniał pewien porządek kreacji. Widać więc, że zagadnienie to ma charakter egzegetyczny…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)