To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Funkcjonalizm w religioznawstwie.
Funkcjonalizm rozwinął się jako reakcja na ewolucjonizm i dyfuzjonizm. Ewolucjonizm przyjmuje, iż podstawowe procesy decydujące o dynamice i kierunku jakościowych przemian społeczeństw i kultur są wywoływane i uwarunkowane przez ewolucję kulturową. Dyfuzjonizm natomiast jest to kierunek zapoczątkowany pod koniec XVIII wieku upatrujący w procesie przenikania się elementów jednej kultury do drugiej wyjaśnienia istnienia podobieństw w obserwowanych zachowaniach i wierzeniach oraz elementach kultury materialnej pośród przedstawicieli często znacznie oddalonych od siebie przestrzennie społeczeństw pierwotnych.
Funkcjonalizm przeciwstawiał ewolucjonistycznym próbom rekonstrukcji następstwa elementów w czasie i dyfuzjonistycznym próbom rekonstrukcji wędrówki elementów w przestrzeni zasadę analizy funkcjonowania elementów kultury w danym momencie historycznym w ramach danej kultury jako funkcjonalnej całości. Tylko takie badania są możliwe i wartościowe poznawczo. Z zasady tej wynika postulat badań terenowych jako koniecznego punktu wyjścia wszelkich teorii. Za twórców funkcjonalizmu uważani są: Bronisław Malinowski (1884 - 1942) i Alfred Radcliffe-Brown (1881 - 1955, badania prowadził na Wyspach Andamańskich i w Australii) a ich kontynuatorami są m. in. Edward Evans-Pritchard, Raymond Firth oraz Edmund Leach. Bronisław Malinowski uznawany jest za właściwego twórcę szkoły funkcjonalistycznej. Prowadził badania terenowe na Wyspach Triobrianda a ich wyniki przedstawił w swych pracach, np.: „Argonauci Zachodniego Pacyfiku” czy „Życie seksualne dzikich w północno - zachodniej Melanezji”, ważne są również takie dzieła jak: „Magia, nauka i religia” oraz „Mit w psychologii ludów pierwotnych”. Krytykował on ewolucjonizm, lecz przejął on po nim zainteresowanie do „ludów dzikich”, model nauki wzorowany na modelu nauk przyrodniczych oraz koncepcję społeczeństwa i kulturyjako swoiście pojętego organizmu. Koncepcja ta określiła w zasadniczy sposób metodę funkcjonalną, której celem stało się ustalenie zależności między poszczególnymi elementami całości, jaką jest kultura oraz wpływu poszczególnych elementów na jej funkcjonowanie jako całości. Wynikało z tego założenia, że w kulturze jako w „organizmie” nie ma miejsca na elementy przeżytkowe oraz, że żadnego elementu kultury nie można zrozumieć w izolacji od pozostałych. Według Malinowskiego celem kultury jest zaspokajanie podstawowych potrzeb biologicznych człowieka, lecz potrzeby te zaspokajane są w sposób właściwy dla danej kultury. Potrzeby rodzą kulturę, a proces ich zaspokajania wytwarza nowe kategorie potrzeb specyficznie społecznych, a do tych należą mit, magia i religia. Kultura jest więc: „integralną całością składającą się z narzędzi i dóbr konsumpcyjnych, konstytucjonalnych, twórczych zasad różnych grup społecznych, ludzkich idei i umiejętności, wierzeń i obyczajów”. Jest środkiem pozwalającym zaspokoić człowiekowi poczucie bezpieczeństwa, komfortu, szczęścia a w taki właśnie sposób można rozumieć religię.
(…)
… twierdzenia o społecznej funkcji religii: mit integruje społeczność uświęcając istniejący porządek, ale tym samym przeciwstawia się możliwym zmianom, mitologia religijna należy do typu ideologii konserwatywnej. Religia jest wiara jednostki a zarazem całej społeczności. Kult religijny ma charakter publiczny, jego charakter jest warunkiem jego społecznej skuteczności.
Funkcjonalizm w istotny sposób przyczynił…
… jak nowoczesna powieść, lecz żywej rzeczywistości, wierzy się, iż to zdarzyło się w czasach pradawnych i od tamtej pory stale wywiera wpływ na losy świata i ludzi. Mit dla dzikiego jest tym, czym dla głęboko wierzącego chrześcijanina biblijna historia stworzenia świata, upadku i odkupienia przez ofiarę Chrystusa na krzyżu. Podobnie jak nasza opowieść sakralna żyje w naszym rytuale, w naszej moralności…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)