Rozwój emocjonalny

Posiadanie świadomości własnych stanów emocjonalnych związane jest z rozwojem poznawczym - dziecko musi posiadać pewien zakres obiektywnej samoświadomości, by móc ocenić własną postawę. Umiejętność ta rodzi się po 18 miesiącu życia, jednak w pełni rozwija się wraz z rozwojem mowy, gdyż dopiero wtedy emocje stają się źródłem refleksji - dziecko potrafi nazwać swoje odczucia, przemyśleć je i tym samym obiektywnie ocenić. W drugiej połowie 2 roku życia dzieci zaczynają używać po raz pierwszy słów odnoszących się do przeżyć wewnętrznych - są to takie słowa jak smutny, szczęśliwy, zły, przestraszony. Zakres iliczba terminów określających emocje wzrasta gwałtownie w 3 roku życia, a w wieku 6 lat dzieci używają już takich słów, jak: poruszony, zaniepokojony, rozzłoszczony, zadowolony, nieszczęśliwy, odprężony, zawiedziony, zmartwiony, zdenerwowany, radosny (Schaffer, 2005, s.154-156).

Przedszkolak coraz lepiej rozumie emocje własne i innych osób, zaznacza się wyraźny wzrost zdolności i skłonności do mówienia o uczuciach i refleksji nad nimi. Początkowo dzieci rozmawiają niemal wyłącznie o własnych uczuciach, ale od 2,5 roku życia odnoszą się również do przeżyć innych ludzi. Okres przedszkolny bowiem to okres rodzenia się u dzieci teorii umysłu - świadomości, że inni ludzie mają własny wewnętrzny świat i zdolności zauważania, że świat ten jest różny dla każdej osoby (Schaffer, 2005, s.161).