Polskie czasopiśmiennictwo "Moralne" literackie i społeczno-ekonomiczne w drugiej połowie XVIII w.

Czasopiśmiennictwo europejskie XVIII w. wykształciło 2 typy wydawnictw periodycznych

- pisma zbiorowe, publikujące materiały informacyjne i literackie, rozprawy, recenzje, ciekawostki historyczne, geograficzne, przyrodnicze itp.

- czasopisma moralne charakterystyczne dla okresu Oświecenia, zawierające z reguły jeden tylko gatunek dziennikarski eseje filozoficzno – obyczajowe, poświęcone rozważaniom ma temat rozmaitych aspektów natury ludzkiej, obyczajowości społeczeństwa, wzorów postępowania, i wskazań życiowych wyższej społecznej wartości celem tych rozważań było pouczenie i moralne ukierunkowanie czytelników. Ten rodzaj czasopiśmiennictwa rozwijał się bardzo dobrze w całej Europie pod wpływem wzorów angielskich.

Prototypem „czasopism moralnych" XVIII w. był angielski Ratler a przede wszystkim „Spectator" Na łamach „Spektatora" ukazywało się 635 oryginalnych esejów dotyczących najróżniejszych problemów moralnych, społecznych i obyczajowych. Tłumaczone na kilka języków europejskich. Eseje wywierały olbrzymi wpływ na życie intelektualne całej prawie Europy wieku Oświecenia.

29 stycznia ukazało się pierwsze polskie czasopismo „moralne „ „Patriota polski,kartki

tygodniowe zawierający"

wydawano je raz na tydzień

red. T.Bauch

zwracał się przede wszystkim do czytelników mieszczańskich swoich moralizatorskich rozważaniach

posługiwał się realiami zaczerpniętymi z życie mieszczaństwa polskiego

ostatni numer 9 lipca 1761r.

„Zabawy Przyjemnie i Pożyteczne „

- wydawane w inspiracji dworu królewskiego

redagowane przez Adama Naruszewicza i Jana Albertraniego

ukazujący się raz w tygodniu zbiór drobnych utworów literackich

wychodziły w latach 1770-1777

odgrywały rolę w upowszechnianiu wartościowych materiałów literackich

„Pamiętnik Polityczny i Historyczny"

najwybitniejszy epoki stanisławowskiej

1782 r w Warszawie I numer ukazał się

ks. Piotr Switkowski

W styczniu 1784 „Magazyn Warszawski" ks. Swiatkowski

Ukazuje się raz na 6 tygodni.