Techniki obserwacji według Mieczysława Łobockiego
1. techniki obserwacji standaryzowanej :
- obserwacja skategoryzowana – dotyczy ona określonych kategorii interesującego badacza
zjawiska; zapewnia dokładność spostrzeżeń i redukuje do minimum czas obserwacji; pozwala
uzyskać materiał nadający się do ilościowego opracowania
- obserwacja próbek czasowych – zaprogramowana pozwala na obserwowanie określonych
zjawisk w niedługich jednostkach (próbkach), np. co godzinę, co pięć minut
2. techniki obserwacji niestandaryzowanej :
- obserwacja dorywcza – zapis tych przejawów zachowania się uczniów, na które zasługuje
Uczeń
- obserwacja dzienników obserwacyjnych – systematyczne, zaplanowane; opis zdarzeń
zjawiska na przestrzeni; notatkę sporządzamy tuż po zakończeniu zajęć
- obserwacja próbek zdarzeń – obserwacja jednej grupy; czas obserwacji wyznacza zjawisko,
które nas interesuje, tutaj czasu obserwacji nie wyznacza obserwator, nadaje się do obserwacji
rzadko występujących, np. przemoc, agresja, bójki
- obserwacja fotograficzna – ciągła, czasowa; całokształt zachowań w określonej sytuacji;
szczegółowy zapis wszystkiego; wymaga bardzo dużej spostrzegawczości; czas narzuca
obserwator
Zalety obserwacji:
- obserwacja umożliwia bezpośrednie poznanie zachowania się dzieci i młodzieży w
naturalnych warunkach i okolicznościach
- ułatwia sformułowanie hipotezy roboczej lub wprowadzenie w niej zmian i poprawek we
wstępnej fazie badań jak również częściowe przynajmniej jej zweryfikowanie
- umożliwia sprowadzanie twierdzeń uzyskanych za pomocą innych metod, przez co pogłębia
nasze przekonanie o ich słuszności
- stanowi ważne uzupełnienie i zarazem dopełnienie naszych metod badań, a zwłaszcza metod testowych
- pozwala na uzyskanie informacji o uczuciach, które trudno zdobyć innymi metodami
badawczymi
- sprzyja ciągłemu ulepszaniu własnej pracy dydaktyczno – wychowawczej.