Etnocentryzm i ksenofobia

Żadna kultura współczesnego społeczeństwa nie rozwija się w izolacji od innych

kultur. Pomiędzy kulturami różnych zbiorowości kontaktujących się ze sobą zachodzą

procesy dyfuzji i osmozy. Rozwój masowego komunikowania się umożliwia wymianę

treści symbolicznych, informacji, wiedzy, dzieł artystycznych i ideologii.Jak napisał R.

Linton, „(...) nie istnieje obecnie kultura, która zawdzięczałaby więcej niż 10% całości

swych elementów wynalazkom poczynionym przez członków jej własnego

społeczeństwa". Pozostałe 90% zostało zapożyczone od innych kultur.

Pojęcie etnocentryzmu i ksenofobii wprowadził do języka nauk społecznych G.W. Sumner.

Z etnocentryzmem mamy do czynienia wówczas, gdy występuje koncentracja na

własnej grupie pochodzenia i zamknięcie się w jej granicach.

Towarzyszy temu przekonanie o szczególnej ważności i wartości własnej grupy i własnej

kultury.

Etnocentryzm społeczności pierwotnych był naturalnym skutkiem izolacji i nieznajomości

innych kultur. Nie zawsze też wiązał się z wrogością wobec obcych — byli oni

dopuszczani do udziału w kulturze.

Inny charakter ma etnocentryzm obserwowany w społeczeństwach nowoczesnych. Łączy

się on często z ksenofobią, czyli lękiem lub nienawiścią w stosunku do obcych.

Oznacza to całkowite odrzucenie obcej kultury i pogardliwe jej traktowanie ze

względu na jej odmienność od własnej kultury. Własna kultura chroniona jest przed

wpływami obcymi, z obawy przed utratą „czystości", wyższości, tożsamości.