Teoria wyzysku Karola Marksa

Dla Marksa praca jest jedynym źródłem wartości, ilość pracy społecznie niezbędnej do

wytworzenia dobra stanowi o wartości wymiennej tego dobra. Zdaniem Marksa robotnik nie sprzedaje kapitaliście swojej pracy, to nie praca jest czynnikiem produkcji, który podlega wymianie. Praca to jest konkretna czynność, która została wykonana przez robotnika , nie sprzedaje on tej czynności, on sprzedaje swoje siły, sprzedaje swoją zdolność do wykonywania tej pracy, sprzedaje własną siłę roboczą, sprzedaje swoją umiejętność do wykonywania danej pracy. Zdaniem Marksa nastąpiło zupełne pomieszanie dwóch pojęć: pracodawcy i pracobiorcy. Współcześnie pracodawca to osoba dająca zatrudnienie innym, przedsiębiorca zatrudniający inne osoby. Pracobiorcą jest ten, który jest zatrudniany, pracownik. Zdaniem Marksa powinno być na odwrót: pracę daje robotnik, to on oferuje swoją zdolność do pracy i to on powinien być nazywany pracodawcą. Natomiast pracobiorcą będzie przedsiębiorca, to on przyjmuje tą pracę do robotnika.

Wartość wymienna każdego towaru zależy od ilości pracy niezbędnej do jego

wyprodukowania. Zamiast słowa towar wstawiamy słowo praca. Praca także jest pewnego rodzaju towarem, którą robotnik sprzedaje przedsiębiorcy, kapitaliście. Stąd też zdolność do pracy, praca również powinna mieć swoją wartość wymienną, określoną od ilości pracy niezbędnej do wytworzenia tej siły roboczej. Siła robocza jako towar posiada wartość wymienną, która zależy lub wynika z ilości pracy jaką należy włożyć, wykonać aby tą zdolność do pracy wytworzyć. Wg koncepcji Marksa siła robocza jako towar podlegający wymianie na rynku, towar na który składa się całokształt uzdolnień fizycznych i duchowych istniejących w organizmie ludzkim i są uruchamiane przy wytwarzaniu jakichkolwiek dóbr, towarów, wartości użytkowych, tenże towar, siła robocza ma wartość którą określa czas pracy niezbędną do jej odtworzenia , inaczej mówiąc wartość siły roboczej można sprowadzić do wartości środków niezbędnych do utrzymania przy życiu robotnika.