ENEIDA - PUBLIUS VERGILIUS MARO
WSTĘP "Eneida", łódeczka na morzu
Motto do tego wstępu zostało zaczerpnięte "Boskiej komedii" Dantego - Czyściec, I 1-2
"napina żagle
łódeczka..."
Zygmunt Kubiak przyrównuje marmurową łódeczkę, która stoi u wrót kościoła Santa Maria in Domimem do "Eneidy". Poematu o burzliwej wędrówce, przeniknietego pragnieniem spkoju, tyle razy wypowiadanym przez Eneasza. Epos ten zaczął się kształtować na wiele wieków przed porą, w której został po łacinie napisany. Publius Vergilius Maro przyszedł na świat 15 października w roku 70 p.n.e, we wsi Andes. Autor "Eneidy" może być pochodzenia etruskiego. Biografia Wergiliusza została napisana około przełomu I iIIwieku przez słynnego kronikarza cesarzy, Swentoniusza, ale niestety zaginęła. Przechowały się tylko później ułożone życiorysy "Vitae Vergilianae". W "Żywocie" pióra Donatusa samo przyjście Wergiliusza na świat osnuły zielone legendy. Jego matka, brzemienna śniła gałązkę wawrzynu, która ledwie dotknęła ziemi od razu zapuściła korzenie i rozrosła się w wielkie drzewo, pełne rozmaitych owowców i kwiatów. Nazajutrz gdy szła do sąsiedniej wioski, w rowie urodzila Wergiliusza. Jej imię to :Magia, są dwie wersje co do jej męża: jedna mówi że był garncarzem, a druga , że najemnym pracownikiem u Magiusa. Wergiliusz wychowywał się w wiejskim domu rodziców, w Mantui. Donatus tak opisywał Wergiliusza:"Był wysoki i krzepki, ogorzały, o wygładzie wiejskim, a zdrowiu zmiennym, często bowiem chorował na żołądek i na gardło i trapiły go bóle głowy, nieraz pluł krwią; niewiele jadł, niewiele pił wina". Wczesne utwory poety śa jeszcze dalekie od tradycji Homeryckiej, epickiej. W latach 45-37 p.n.e powstał pierwszy niewątpliwy zbiór poezji Wergiliańskiej, dziesięć "Bukolik", czyli "Poematów pasterskich", zwanych też "Eklogami", czyli "Utworami wybranymi". Poezja ta tworzy własną krainę, pasterska Arkadię. Sztukę Wergiliusza można rozumieć jako wędrówkę. Jej koleje zwięźle ujmuje epigramatyczny wstęp do "Eneidy". Wergiliusz pracował nad "Eneidą" 11 lat. Zmarł 20 września 19 p.n.e. Wergiliusz żądał od Wariusa, by spalił "Eneidę" gdyby z nim coś się stało, ten jednak oświadczył, że tego nie uczyni. Dlatego w chorobie starał się by przeniesiono mu puszki, aby sam mógł je pslaić. Nikt jednak tej prośby nie wykonał. Zresztą przekazał Wariuszowi i Tukce swoje pisma pod tym warunkiem, by niczego nie opublikowali, czego nie opublikował on sam. Opublikował jednak Wariusz z rozkazu cesarza Augusta, tylko powierzchownie poprawioną. Wergiliuszowi chodziło o pragnienie doskonałości. Oktawian August orazm Wariusz i Tukka nie spalili "Eneidy", ponieważ uważali, że jest ona już własnością tej ludzkości, która zostaje na ziemi. Dopiero od I w. p.n.e czci się w całym świecie rzymskim "Eneidę" jako arcypoemat literatury łacińskiej. "Eneida" nabrała w Polsce szczególnego znaczenia, gdy stała się pocieszycielką Polaków w okresie niewoli, podtrzymującą w nich otuchę i nadzieję, że uparte ich dążenie do odzyskania ojczyzny bedzie nagrodzone tak samo jak trudy Eneasza. Jest to epos o prehistroii Rzymu, można rzec więc, że ejst to epos o powstaniu i podstawowych cechach naszej rodzimej Europy. Oparty jest ten poemat na pradawnym dziedzictwie legend miceńskich. W "Eneidzie" niezwykłe jest to co jest zwyczajne i szare. Gdy np. Trojanie idą wyrąbać drzewa (VI 252-257), jest to coś więcej niż wejście w las; a zarazem las ten jest najrzeczywistszy w świecie. To moc kompozycji epickiej i wewnętrzne rozświece
(…)
… w słowie jedność, która nasyca frazy poematu takią magią, że przemawiaja one nawet wtedy gdy są przerwane, gdy milkną. W "Eneidzie" jest 55 wersów niedokończonych, tak jak w oryginale. Tradycja klasyczna głosiła, iż sny prawdziwewylatują na świat bramą uczynioną z rogu, sny zaś łudzące-bramą z kości słoniowej. "Eneida" wyraźnie odwołuje się do tej tradycji- Eneasz i Sybilla po zwiedzaniu świata…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)