Japonia
Lektura- Krzysztof Karolczak „System konstytucyjny Japonii”
Konstytucja Japonii- od 1990 r. nie ma zmian. Elementy specyficzne w systemie politycznym Japonii:
Nasiąknięcie praktyki politycznej i jej sposobu funkcjonowania specyficznymi elementami kultury prawnej, np. niechęć do dochodzenia i obrony swoich praw przed sądem- wola załatwiania takich spraw przez mechanizmy społeczne, nieformalne; niechęć do stawiania sprawy „na ostrzu noża”, ujawniania i załatwiania w sposób otwarty
mimo iż amerykańskie wojska życzyły sobie pomniejszenia pozycji cesarza i nadania scenie politycznej japońskiej takiego kształtu jak w państwach europejskich, widzimy, że tam system partyjny działa w sposób specyficzny; pomiędzy powstałymi partiami politycznymi nie było (do niedawna)otwartego konfliktu, tylko raczej to zróżnicowanie zamykało się wewnątrz podstawowej partii japońskiej, Partii Liberalno- Demokratycznej (pełniła rządy w państwie przez cały okres powojenny, aż do jesieni 2002; obecnie mamy do czynienia z mocnym zwrotem w polityce Japonii- władzę objęła Partia Demokratyczna, i już pewne zmiany w polityce można zaobserwować)
ciekawa droga wyjścia z okupacji: Japonia była okupowana przez USA; o ile np. w Niemczech zdecydowano o odbudowaniu państwa po okupacji od zera, o tyle amerykanie zdecydowali się pozostawić cesarza Hirohito na tronie (chociaż pojawiały się propozycje, aby osądzić go jako zbrodniarza wojennego, ponieważ był faktycznym decydentem w trakcie II wojny światowej), ale istotnie osłabiono jego pozycję w państwie
ciekawa historia konstytucyjna: Japonia na długi okres była zamknięta dla europejczyków (przez dwa wieki), odizolowana od wpływów europejskich, działała jako zamknięte społeczeństwo, kultywowała pewne archaiczne struktury społeczne (np. zróżnicowanie klasowe), jednak pomimo to w dość krótkim czasie udało im się stworzyć system partyjny kompatybilny z innymi systemami prawnymi państw zachodnich
Specyficzna historia dynastii cesarskiej; uznaje się, że cesarze japońscy pochodzą od przedwiecznej dynastii, która faktycznie pochodzi od bogini Amaterasu- Omikami z panteonu bóstw szintoistycznych, konkretnie, że przodek obecnego cesarza pochodzi od kropli, która ta bogini zgubiła ze swojej włóczni
Rozwój państwowości japońskiej:
1542 r.- Portugalczycy dotarli do Japonii; kontakty z Europą miały wpływ na państwowość japońską; w XVI w. Portugalczycy rywalizowali z Hiszpanami o to terytorium, później wmieszali się jeszcze Holendrzy; był to okres, kiedy w Japonii władza przechodziła od cesarzy do szogunów (dowódcy wojskowi, dyktatorzy wojskowi; od dowództwa wojskowego rozszerzali swoją władzę na różne dziedziny życia), równocześnie funkcjonował cesarz wraz ze swoim dworem, który miał pewne wpływy, natomiast to szogunowie i ch dwór był ośrodkiem władzy
(…)
… kompetencji cesarza- nie ma on nawet prawa reprezentowania państwa w stosunkach zewnętrznych; to konstytucja zajmuje się sprawami sukcesji i regencji
Zmiana nazwy państwa- z Cesarstwa Japonii na Japonię
Zasada demokracji (która wynika z uznania narodu za suwerena, dopuszczenie zasad demokracji bezpośredniej)
Zasada podziału władz (podstawowe kompetencje władcze są przypisane Parlamentowi, relację pomiędzy rządem a Parlamentem odpowiadają relacjom w systemie parlamentarno- gabinetowym)
Zasada indywidualizmu (zerwanie z koncepcją poddanego, teraz jest to obywatel; rozbudowana lista wolności osobistych i praw politycznych)
Zasada równości (dotyczy głównie równości płci, swoboda zawierania małżeństwa, równość pomiędzy małżonkami)
Gwarancje praw i wolności, prawo sądowego dochodzenia spraw, prawa mają charakter wieczny i nienaruszalny
Zasada państwa opiekuńczego (rozbudowany katalog praw i wolności o charakterze socjalnym, ekonomicznym i kulturalnym, zarówno w wymiarze indywidualnym jak i kolektywnym)
Zasada państwa laickiego (nie ma mowy o boskości Cesarza, wolność wyznania, nie uprzywilejowanie żadnego wyznania, zakaz państwowego nauczania religijnego, zakaz uczestnictwa funkcjonariuszy państwowych…
… względem innych aktów prawnych oraz decyzji podejmowanych przez władze japońskie; ostatni wątek poruszony w tym rozdziale dotyczy bezwzględnego zobowiązania wszystkich funkcjonariuszy publicznych (z wymieniem od cesarza po sędziów) do przestrzegania i chronienia konstytucji
art. 97- można go nazwać preambułą, początkiem regulacji w tym rozdziale: „Podstawowe prawa ludzkie, gwarantowane niniejszą…
… rozporządzenie, ani inny akt rządowy lub ich część sprzeczne z jej postanowieniami nie mają mocy ani ważności prawnej.
Traktaty zawierane przez Japonię, jak i ustalone prawo narodów będą wiernie przestrzegane.”
Art. 99- nakłada obowiązek przestrzegania konstytucji
„Cesarz lub Regent, jak również Ministrowie Stanu, członkowie Parlamentu, sędziowie i wszyscy inni funkcjonariusze publiczni maja obowiązek…
… czynnikiem, który przeciwdziałał tworzeniu partii politycznych (instytucja partii politycznych kłóci się z mentalnością japońską); Rada dominuje również nad polityką zagraniczną japońską, np. poprzez podejmowanie kroków przeciwko sąsiadom: 1904 r. - wojna z Rosją; 1931 r. - aneksja Mandżurii (atak na Chiny), rozpoczęcie militarnej ekspansji w Azji Południowo- Wschodniej- elementem hamującym ekspansję…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)