5 stron notatki na temat struktur rynkowych. Poruszane w niej zagadnienia to między innymi: podstawowe struktury rynkowe, charakterystyki struktur podmiotowych podaży, konkurencja monopolistyczna. Materiały są uzupełnione o tabelkę i wykres.
Podstawowe struktury rynkowe
Ważnymi elementami wpływającymi na kształt struktury rynkowej są zarówno czynniki demograficzne, geograficzne i kulturowe (np. styl życia, tradycje), jak i czynniki ekonomiczne, technologiczne, ustrojowe i polityczne. Stąd struktura rynkowa może być opisana różnymi kategoriami, np. takimi jak:
rozmiar danego rynku,
rozmiar i liczba przedsiębiorstw działających w ramach danej struktury,
system dystrybucji dóbr,
system ustalania cen na rynku,
zachowanie przedsiębiorstw na rynku, ich działania zmierzające do ubiegnięcia rywali i inne.
Ogólnie znaną zasadą działania przedsiębiorstw na wszystkich rynkach jest zasada maksymalizacji zysku. Od klasyków myśli ekonomicznej A.Smitha i D.Ricardo począwszy zasada ta odgrywa główną rolę w modelach ekonomicznych. Tej zasadzie podporządkowane są decyzje produkcyjne, innowacyjne firmy, jak i te dotyczące ceny produktów, ich dystrybucji reklamy, czy w końcu zatrudnienia i wysokości płac. Wychodząc od równania opisującego zysk, jako różnicę pomiędzy iloczynem ceny i sprzedaży a kosztami:
π=p(q)q-c(q)
można stwierdzić, że kwestie kosztów i ceny są kwestiami kluczowymi dla każdego przedsiębiorcy. Ale o ile wielkość tych pierwszych ma charakter endogeniczny i w znacznym stopniu zależy od starań firmy i jej polityki, to wpływ producentów na ceny wytworzonych przez nich dóbr kształtuje się różnie (od zera do stu procent) i jest zależny od struktury rynku. Dwa skrajne przypadki: konkurencja doskonała (zero %) i monopol (100 %), są sytuacjami czysto teoretycznymi, nie posiadającymi przykładów w rzeczywistości. Dały one jednak początek pracom J.Robinson i E.H.Chamberlina, w których równocześnie i niezależnie od siebie opisali pełną teorię konkurencji, znaną jako teorię konkurencji niedoskonałej lub monopolistycznej.
W zależności od stopnia intensywności działań konkurencyjnych możemy wyróżnić cztery podstawowe struktury rynkowe:
1. konkurencja doskonała,
2. konkurencja niedoskonała:
2a. konkurencja monopolistyczna,
2b. oligopol,
2c. czysty monopol.
Rzeczą bardzo trudną jest określenie dokładnych granic pomiędzy wymienionymi strukturami rynkowymi. Zidentyfikowano jednak trzy główne i trzy pomocnicze kryteria zaprezentowane w tablicy 2.1, którymi będziemy kierować się w analizie poszczególnych form.
Tablica 2.1.
Charakterystyki struktur podmiotowych podaży
Typy struktur przedmiotowych sprzedaży
Kryteria klasyfikacyjne (1-3) i implikacje (A-C)
Monopol
Oligopol
Konkurencja monopolistyczna
Konkurencja doskonała
1. Liczba dostawców
jeden
kilku w ogóle lub kilku dominujących wśród wielu
(…)
… punkt równowagi charakteryzujący się niższą ceną. Dzięki reklamie konsument ma większe możliwości wyboru wśród różnorodnych produktów, a producent zyskuje ciągłość popytu, może osiągnąć większą sprzedaż, a co za tym idzie może obniżyć jednostkowe koszty wytwarzania reklamowanego produktu poprzez osiągnięcie korzyści skali.
W.Stankiewicz, Historia Myśli Ekonomicznej, PWE, Warszawa 1987, s.188.
J.Mowicki, Ekonomia polityczna kapitalizmu, Książka i Wiedza, Warszawa 1988, s.229.
J.Robinson, Economics of Imperfect Competition, London 1933.
E.H.Chamberlin, The Theory of Monopolistic Competition, Cambridge Mass. 1933.
D.Begg, S.Fischer, R.Dornbusch, Ekonomia, tom1, PWE, Warszawa 1993, s.560.
E.H.Chamberlin, op. cit., s.32-33.
P.A. Samuelson, W.D. Nordhaus, Ekonomia, tom 2, Warszawa, 1998, s.515.
C.Pass, B.Lowes…
… na nazwę produktu i znak firmowy, bardzo trudno jej ustrzec się przed naśladowcami. Przykładem mogą być znane na całym świecie napoje Coca-Cola i Pepsi-Cola, które przez wielu konsumentów postrzegane są jako doskonałe substytuty. Dlatego z punktu widzenia określonej firmy decyzje produkcyjne podejmowane przez jej konkurentów mają bardzo istotny wpływ zarówno na wielkość jej produkcji, jak i ceny. W ramach…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)