Stres jako element stylu zycia dzieci i młodzieży - omówienie

ANNALES
UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA
LUBLIN - POLONIA
VOL.LVIIII, suppl. XIII, 57 SECTIO D 2003
1Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
State College in Racibórz
ul. Słowackiego 55, 47 - 400 Racibórz
2Politechnika Opolska
Polytechnic in Opole
ul. Działkowa 4, Opole
1Beata Fedyn, 2Michał Szepelawy
Stress as an element of children and youth's life style
Stres jako element stylu życia dzieci i młodzieży
Wstęp
Narażenie na stres i sposoby radzenia sobie z nim stanowi jedno z ważniejszych zagadnień badawczych dotyczących zdrowia. Stresowi przypisuje się istotną rolę w powstawaniu dyskomfortu psychicznego, zaburzeń zachowania oraz trudności ze społecznym przystosowaniem się człowieka. Postrzegany jest on również jako istotne źródło powstawania chorób układu krążenia, alergii i migren. Przeżywanie przez człowieka stresujących wydarzeń życiowych może także osłabiać jego dotychczasowe nawyki zdrowotne i prowadzić do wzmożenia zachowań antyzdrowotnych, zwłaszcza w zakresie spożywania alkoholu, palenia tytoniu, nieracjonalnego odżywiania się i snu [6,8]. Częste narażenie na stres oraz brak umiejętności poradzenia sobie z sytuacjami nieprzyjemnego napięcia psychicznego jest również istotnym czynnikiem zaburzającym zdrowie dzieci w wieku szkolnym. Biorąc pod uwagę to stwierdzenie nasze zainteresowania badawcze skoncentrowały się na diagnozie częstości przeżywania przez uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum stanów napięcia psychicznego oraz na rozpoznaniu wykorzystywanych metod radzenia sobie ze stresem. Materiał
Materiał empiryczny stanowiły odpowiedzi uczniów na pytania zawarte w kwestionariuszu ankiety. W wyniku losowania wielostopniowego do badań wybrano próbę uczniów szkół podstawowych i gimnazjów powiatu raciborskiego. Wyodrębniona próba wydaje się być reprezentatywna dla znacznego obszaru kraju, jakim jest południowo - zachodnia część Śląska, by wnioskowanie było poprawne. Badaną populację stanowili uczniowie klasy szóstej szkoły podstawowej oraz klasy trzeciej gimnazjum. Ogółem w badaniach wzięło 284 uczniów. W klasie szóstej zbadano 134 osoby, natomiast w trzeciej 150. Metoda
W celu zebrania niezbędnego materiału badawczego posłużono się sondażem diagnostycznym. W ramach wybranej metody posłużono się techniką ankiety. Opracowany kwestionariusz ankiety zawierał pytania otwarte, których celem było stworzenie uczniom możliwości szerszej odpowiedzi. Dla zapewnienia respondentom pełnej swobody i rzetelności wypowiedzi, badania miały charakter anonimowy. Wypełnione kwestionariusze nie było udostępniane nauczycielom.

(…)

… jest ruch na świeżym powietrzu. Natomiast starsi skłaniają się ku spokojniejszym sposobom - słuchanie muzyki, bierny odpoczynek, sen. Wynika to prawdopodobnie ze zmian potrzeb ruchowych w okresie dojrzewania oraz charakterystyczną „burzą hormonalną” wieku pokwitania [13]. Można tu zaobserwować psychiczne nieangażowanie się, uwolnienie się od problemu poprzez myślenie o czymś przyjemnym, marzenia czy sen…
… obszar zadań konieczny do podjęcia zwłaszcza w ramach szkolnego programu edukacji zdrowotnej. Istotnym więc aspektem pracy wychowawczej dotyczącej zdrowia ucznia w tym okresie rozwojowym jest promocja zdrowia psycho - społecznego ze szczególnym zwróceniem uwagi na walkę ze stresem szkolnym. Najważniejszym środkiem służącym temu celowi jest stworzenie pozytywnego kontaktu między uczniem i nauczycielem…
…, otwartości, konstruktywne rozwiązywanie konfliktów indywidualnych i grupowych, integrowanie zespołów, motywowanie do działania oraz postawa asertywna [3]. Duże znaczenie dla ochrony i promocji zdrowia psychicznego ucznia mają również postawy wychowawcze wychowawców. Do postaw tych możemy zaliczyć autentyczność i otwartość, czyli szczere wyrażanie swych uczuć i myśli przez nauczyciela w kontaktach…
…[15]. Można przypuszczać, że częste narażenie na sytuacje konfliktowe i zdenerwowanie badanych uczniów może być wynikiem przenoszenia osobistych napięć i stresów przez ludzi dorosłych na dzieci. W naszych analizach są to głównie nauczyciele i członkowie rodzin. Warto też zaznaczyć, że obok obiektywnie silnych stresorów, bardzo niebezpieczne są uciążliwości życia codziennego. Podlegają one kumulacji…
... zobacz całą notatkę