To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Rozpad Jugosławii i jego następstwa
Mihajić, Bałkański kompleks niestabilności i bezpieczeństwa
Wzywania i zagrożenia dla bezpieczeństwa
Upadek bloku socjalistycznego pociągnął za sobą - tak jak i w innych częściach świata - konieczność ponownego określenia podstaw funkcjonowania państw. Atrakcyjne dla nich stały się nowe koncepcje, idee i rozwiązania, a mocarstwa uzyskały nowy obszar, na którym chciały zaznaczyć swoją obecność.
Jak podkreślają analityce, wraz zakończeniem zimnej wojny obszar ten znalazł się w tzw. próżni bezpieczeństwa. Pojawiły się możliwości stworzenia nowego układu sił, który mógłby zastąpić zimnowojenną, pozorną stabilizację regionu.
Narody bałkańskie uczestniczyły w wielu wojnach, zawsze jednak były podległe obcym. Rezultatem tego stanu rzeczy było pojęcie homo balcanicus oznaczające ofiarę historii. Winston Churchill powiedział w czasie I wojny światowej, że mieszkańcy Bałkanów wytwarzają więcej historii, niż są w stanie znieść.
Na sytuację bezpieczeństwa na Bałkanach pod koniec XX wieku wpływały ze zmienną intensywnością różne czynniki polityczne, ekonomiczne i socjologiczne. Do najważniejszych czynników politycznych należą: 1) zmiana konfiguracji geopolitycznej w regionie i powstanie nowych państw w latach 90.; 2) niestabilne systemy polityczne w wielu państwach i ich niespójna polityka wewnętrzna i zagraniczna; 3) nierozwiązane spory i wzrost znaczenia kwestii etnicznych i religijnych w polityce zagranicznej; 4) zaburzone relacje na linii narodowość - religia - państwo; 5) jednoczesne istnienie w regionie tendencji integracyjnych i dezintegracyjnych; 6) wzrost znaczenia nowych zagrożeń, zarówno militarnych, jak i pozamilitarnych - terroryzmu politycznego, etnicznego lub religijnego, przemytu narkotyków i broni, rozwój tendencji ekstremistycznych; 7) wzmożona działalność podmiotów zewnętrznych - państw i organizacji międzynarodowych, w tym próby zaprowadzenia pokoju, a nawet narzucenia go siłą.
Przykładem upolitycznienia kwestii narodowościowej jest sprawa mniejszości tureckiej i tureckojęzycznej w Bułgarii. Jej obecność jest skutkiem wielowiekowej dominacji tureckiej na tych terenach. W czasach rządów socjalistycznych odmawiano praw przysługujących mniejszościom narodowym, a od 1989 roku dokonywano jej przymusowej slawizacji. Jest to o tyle interesujące, że sami Bułgarzy są ludem pochodzenia tureckiego, a słowiański jest tylko ich język. Etnicznie są zatem spokrewnieni z Turkami, których chcieli asymilować.
Najbardziej spektakularnym przejawem konfliktów był oczywiście rozpad federacyjnej Jugosławii i wydarzenia, które nastąpiły po podziale kraju. To wieloetniczne i zróżnicowane państwo było przez dziesięciolecia utrzymywane w jedności przez autorytarne rządy Josipa Broza - Tity, a następnie przez stworzony przez niego system. Rozpad zaczął się w czerwcu 1991 roku, kiedy to Słowenia i Chorwacja ogłosiły niepodległość i wystąpiły z federacji. W ich ślady poszły Bośnia i Hercegowina oraz Macedonia, które stały się suwerennymi państwami w 1992 roku.
(…)
… Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, a następnie Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie rozpoczęły się wraz z pierwszymi misjami o charakterze informacyjnym, wysyłanymi już od 1991 roku. Najważniejszą jednak formę zaangażowania tej organizacji w regionie stanowiły misje długoterminowe w terenie, które rozpoczęły się w sierpniu 1992 roku. Były one dotychczas tworzone w FR Jugosławii…
… w tym regionie trwała od 24 marca do 3 czerwca 1999 roku, kiedy to jednostki powietrzne państw NATO przeprowadziły (bez upoważnienia Rady Bezpieczeństwa ONZ) operację bombardowania FR Jugosławii (operacja Allied Force). W jej wyniku władze w Belgradzie zostały zmuszone do zaakceptowania stawianych warunków pokoju. Działalność w Kosowie rozpoczęły też siły pokojowe KFOR, złożone z wojsk NATO i Rosji.
Działania…
… Cyrusa Vance'a i przedstawiciela Europejskiej Wspólnoty Politycznej lorda Owena. Zakładał on podział Bośni i Hercegowiny na 7 - 10 okręgów autonomicznych (na wzór szwajcarskich kantonów), przy zachowaniu jedności państwa. Ten plan również nie został wprowadzony w życie ze względu na niechęć stron konfliktu.
Organizacja Narodów Zjednoczonych zaangażowała się również w tworzenie mechanizmów pozwalających…
…
Porozumienie pokojowe z Dayton - parafowane 21 listopada, podpisane w Paryżu 14 grudnia 1995 roku - zespół regulacji, na mocy których podtrzymano jedność terytorialną Bośni i Hercegowiny, wprowadzając wewnętrzny podział na Republikę Serbską oraz Federację Bośni i Hercegowiny (część muzułmańsko - chorwacka). Każda z jednostek otrzymała szeroką autonomię z własnymi władzami. Utworzono jednak wspólny rząd…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)