To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
1 POLSKA W OKRESIE ROZBICIA DZIELNICOWEGO – DZIEJE POLITYCZNE, SPOŁECZNE i GOSPODARCZE. 1. Statut Bolesława Krzywoustego i jego znaczenie (1138 r.). a) Przyczyny ogłoszenia Statutu. Bolesław Krzywousty chciał zapobiec bratobójczym walkom o tron między swoimi synami. b) Postanowienia Statutu . pa ń stwo polskie zostało podzielone mi ę dzy synów Bolesława Krzywoustego (mapa) : - Władysław otrzymał Śląsk - Mieszko otrzymał Wielkopolskę - Bolesław otrzymał Mazowsze - Henryk otrzymał ziemię sandomierską wydzielono tzw. dzielnic ę senioraln ą, w skład której wchodziły ziemie poło one w centrum państwa: Pomorze Gdańskie, część Kujaw, część Wielkopolski z Gnieznem, ziemia łęczycko – sieradzka, ziemia krakowska z Krakowem. ustanowiono zasad ę senioratu (pryncypatu) . Polegała ona na tym, e senior (princeps) władał dwoma dzielnicami: swoją oraz dzielnicą senioralną . Miał on władzę zwierzchnią nad całym państwem oraz znaczne uprawnienia np. prowadził politykę zagraniczną całego państwa, współdecydował przy obsadzaniu najwa niejszych urzędów. Seniorem ka dorazowo miał zosta ć najstarszy Piast . Pierwszym seniorem został najstarszy syn Bolesława Krzywoustego - Władysław. wdowa po Bolesławie Salomea , otrzymała do ywotnio ziemię łęczycko – sieradzką. Nic nie otrzymał najmłodszy syn Bolesława Kazimierz Sprawiedliwy. Przypuszcza się, e urodził się po śmierci swego ojca. c) Skutki Statutu Bolesława Krzywoustego: • mimo wprowadzenia zasady senioratu bardzo szybko doszło do walk między braćmi, • osłabiona została pozycja międzynarodowa Polski, • wskutek podziału na dzielnice, państwo polskie było osłabione; poszczególne dzielnice nie były w stanie samodzielnie obronić się przed zagro eniem zewnętrznym (wrogami) • rozbicie doprowadziło do osłabienia, a ostatecznie do zaniku władzy centralnej. Skorzystali z tego mo ni, rycerze i Kościół, których pozycja w państwie w okresie rozbicia dzielnicowego znacznie się umocniła, 2. Sytuacja polityczna na ziemiach polskich w okresie rozbicia dzielnicowego . a) złamanie zasady senioratu i rozbicie ziem polskich na dzielnice . Zasada senioratu została naruszona ju w kilka lat po śmierci Bolesława Krzywoustego. Młodsi bracia zjednoczyli się przeciwko seniorowi chcąc ograniczyć jego władzę, a Władysław dą ył do osłabienia pozycji braci i ponownego zjednoczenia państwa. W
(…)
… feudałów tak świeckich jak i duchownych.
Ksią ęta nadawali im ziemie chcąc zyskać ich poparcie bądź jako wyraz wdzięczności za dokonane
czyny. Równie sami feudałowie dbali o zwiększenie obszaru ziemi uprawnej w swych majątkach.
W krótkim czasie biskupstwa stały się jednymi z największych właścicieli ziemskich.
b) rozwój rolnictwa
• Upowszechniła się trójpolówka – nowy system uprawy roli, którego skutkiem było
wolniejsze jałowienie gleb i lepsze wykorzystanie posiadanej ziemi .
• Wprowadzono nowe narzędzia : pług z okładnicą, bronę czy radło z elaznym okuciem.
• Upowszechniono nawo enie pól nawozem naturalnym. Było to mo liwe dzięki rozwojowi
hodowli (zwiększenie ilości zwierząt hodowlanych).
c) osadnictwo wiejskie
W XIII i XIV w. powstają na ziemiach polskich liczne wsie i pierwsze miasta. Na ziemiach
polskich…
… oraz do uniezale nienia się feudałów, którzy
rośli w siłę kosztem władzy ksią ęcej.
Wielką zdobyczą osadnictwa na prawie niemieckim było powszechne oczynszowanie chłopów,
ujednolicenie ich statusu i utworzenie ławy wiejskiej (pełniła funkcje samorządu i sądu w ka dej
wsi), której przewodniczył sołtys. W XIV wieku większość wsi przeszła na prawo niemieckie. Jest
to równie wiek największego natę enia osadnictwa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)