To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
REPORTAŻ I FELIETON WE WSPÓŁCZESNEJ LITERATURZE FELIETONISTYKA FELIETON to jeden z gatunków publicystyki. Jego właściwością jest KRÓTKOSĆ i ZWIĘZŁOŚĆ . Felieton ma STAŁĄ KOMPOZCYJĘ . Punkt wyjścia stanowi jakieś aktualne(często błahe i ulotne) WYDARZENIE , zjawisko, problem. Jego analiza jest dla autora podstawą do snucia ogólniejszych rozważań oraz formułowania szerszych przemyśleń i refleksji. Wartość felietonu mierzy się ODKRYWCZOŚĆIĄ tych PRZEMYŚLEŃ, wobec których temat ma mniejsze znaczenie i raczej odgrywa role tylko pretekstu. Dlatego felietony najwybitniejszych autorów gatunku(zbierane w wydaniach książkowych) nie dezaktualizują się: potrafią wykroczyć poza swoją epokę i zachować ważność również w późniejszych okresach.
Inną cecha felietonu, która także decyduje o jego wartości, jest SPECYFICZNY STYL (określany jako język felietonowy). Styl ten charakteryzuje się efektywnością na która składają się elementy humoru, ironii, satyry i parodii. Jest to styl osobisty i zorientowany na bezpośredni kontakt z czytelnikiem. Indywidualne ujęcie tematu i niepowtarzalna stylistyka sprawia, że felieton stanowi gatunek z natury subiektywny.
Osobowość i poglądy autora ujawnia także jego ton, który często jest TONEM KRYTYCZNYM I POLEMICZNYM. Felieton zwykle UKAZUJE SIĘ w prasie CYKLICZNIE (przez dłuższy czas w stałej rubryce).
Początki tego gatunku w Polsce (związane z rozwojem prasy) przypadają na wiek XVIII. Istotna tradycję dla XX-wiecznej felietonistyki wyznacza doba pozytywizmu. W okresie międzywojennym klasykami gatunku byli ANTONI SŁONIMSKI w latach 1927-1939 publikował w „wiadomościach Literackich” stały cykl
„Kroniki tygodniowe”. Zostały one zebrane w kilku książkach wydanych w dwudziestoleciu oraz w powojennych wyborach
„Kroniki tygodniowe” i „Jedna storna medalu”.
Obfita twórczość felietonistyczna TADEUSZA BOYA ŻELEŃSKIEGO (w tym felietonistyka teatralna) ukazała się w kilkunastu książkach opublikowanych przed wojną oraz w powojennym wyborze
„Reflektorem w mrok”.
Oprócz nich w latach międzywojennych uprawiali felieton m.in. TADEUSZ BREZA późniejszy zbiór ”Nelly. O kolegach i o sobie” WITOLD GOMBROWIC tom „Varia” W okresie powojennym były kontynuowane dawniejsze odmiany tematyczne felietonistyki i równocześnie kształtowały się nowe. Współcześnie można wyróżnić takie odmiany gatunku jak felieton społeczno-obyczajowy, polityczny, literacki, teatralny, filmowy, muzyczny, popularnonaukowy. Spośród lity ważnych zbiorów powojennej felietonistyki trzeba wymienić:
(…)
…. Spośród lity ważnych zbiorów powojennej felietonistyki trzeba wymienić: „Listy do Felicji” Jarosława Iwaszkiewicza, „Kroniki Dedala” Andrzeja Kijowskiego, „Listy z fiołkiem” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego,
„Jak karmić motyle” Jalu Kurka, „Lektury nadobowiązkowe” Wisławy Szymborskiej, „Postępowiec” i „Małe listy” Sławomira Mrożka oraz zbiory klasyków felietonu. Należy do nich Adolf Rudnicki(liczne tomy z cyklu „Niebieskie kartki”), Stefan Kisielewski(np.„Rzeczy małe”, „Materii pomieszanie”, „Moje dzwony trzydziestolecia”) Antoni Słonimski(np. „Załatwione odmownie”, „Obecność”, „Ciekawość”) i Stanisław Dygat(np. „Słotne wieczory”, „rozmyślania przy goleniu”, „Na pięć minut przed zaśnięciem”).
REPORTAŻYSTYKA
REPORTAŻ jest gatunkiem piśmiennictwa umieszczanym zarówno wśród form dziennikarskich…
… charakter gatunkowy). Początki rozwoju współczesnego reportażu literackiego przypadają na dwudziestolecie międzywojenne. W tym okresie reportażystykę uprawiali m.in. Ksawery Pruszyński
„W czerwonej Hiszpanii”,
„Podróż po Polsce”),
Zbigniew Uniłowski
„Pamiętnik morski”
Maria Kuncewiczowa, Aleksander Janta-Połczyński. Wykorzystanie poetyki reportażu w prozie narracyjnej postulował program grupy prozaików…
… kiedy trzeba własnego komentarza.
Ryszard Kapuściński
. „Busz po polsku”
„Cesarz”
„Imperium”)
Krzysztof Kąkolewski
„Co u pana słychać?”
„Na sto czterdziestym kilometrze w lewo”
„diament znaleziony w popiele”), Kazimierz Moczarski
„Rozmowy z katem”
Hanna Krall
„Zdążyć przed panem Bogiem”
„Hipnoza”
Joanna Siedlecka
”Jasniepanicz”
„Mahatma Witkac” Reportaż historyczny reprezentuje Marian Brandys
. „Kozietulski i inni…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)