Prasa konspiracyjna w latach 1939-1945
Pierwsze pisma tajne ukazały się we wrześniu 1939. W latach 1939-44 na ziemiach polskich działało ponad 300 organizacji stanowiących kontynuację ugrupowań istniejących w II RP, bądź nowych. Wyodrębniały się dwa podstawowe nurty. Pierwszy związany z rządem w Londynie, drugi z PPR, oba wewnętrznie zróżnicowane. Ruch wydawniczy konspiracji polskiej w latach 1939-44 koncentrował się w wielkich miastach GG( Wawa-ok60%, Kraków, Radom, Lublin, po 41r. Lwów.. Występował także w mniejszych ośrodkach i na terenach wcielonych do Rzeszy (np. „Wolna wola”, „Głos Poznania”, „Wyzwolenie”). Z czasem (po VI. 1941) prasa konspiracyjna pojawiła się w Ostlandzie tj. na ziemiach położonych na wschód od linii Bugu- we Lwowie (np. „Komunikat”. „Lwowski Kurier”, „Niepodległość”). Ogółem wydano co najmniej 1500 tytułów pism konspiracyjnych, przy czym ich liczba z każdym rokiem wzrastała. Wiele z nich ukazywało się krótko, co było wynikiem m.in. specyficznych warunków, w jakich działali redaktorzy i wydawcy Konspiracji. Były też takie, które drukowano ciągle.
Prasa polonijna i emigracyjna
tradycja i współczesność- prasa polska poza krajem po 1945 ukazywała się przede wszystkim w tradycyjnych skupiskach „starej” emigracji zarobkowej; w Wielkiej Brytanii i kilku państwach Europy Zachodniej kontynuowana była w różnych postaciach prasa politycznej emigracji wojennej, narodziła się wreszcie prasa emigracji politycznej nacelowana na kraj, za której pośrednictwem różne grupy usiłowały wpływać na stan umysłów. Prasa ta była powiązana z amerykańskimi organizacjami datowanymi przez tamtejsze władze. Funkcjonowała także prasa polska w polskich skupiskach autochtonicznych w ZSRR ( na terenie Litwy i Ukrainy- z czasem centrum przeniosło się wyłącznie na Litwę). Prasa ta stała się mutacją prasy radzieckiej (oryginalny pozostał „Czerwony Sztandar”) W Czechosłowacji, obok polskiego KPCz („Głos Ludu”) ukazywały się czasopisma Polskiego Związku Kulturalno- Oświatowego (np.: ”Zwrot”). Prasa polonijna, tj. prasa redagowana przez Polaków poza granicami kraju i dla takich że czytelników przeznaczona, liczyła w tym okresie kilkaset tytułów. Jej głównymi centrami wydawniczymi były kraje: Wielka Brytania, Stany Zjednoczone AP, Kanada, Australia i Nowa Zelandia, Francja, Republika Federalna Niemiec, oraz inne kraje z niewielka ilością tytułów. Najogólniej rzecz biorąc, prasa polonijna odgrywała i odgrywa bardzo istotną rolę w utrzymywaniu polskości i poprzez używanie polskiego ( w większości przypadków) języka, propagowanie polskiej literatury, historii, konsolidowanie środowisk polonijnych i ich adaptację do nowych warunków. W stosunku do kolejnych pokoleń emigracyjnych wpływa na zainteresowanie rodowodem, popiera zdobywanie wykształcenia przez młodzież polskiego pochodzenia, dba o dobre imię Polaków. Wśród wydawanych za granica periodyków polonijnych najmniej liczna grupę stanowiły dzienniki. Adresowane były raczej do ludzi starszych. Dominowały tygodniki, miesięczniki i kwartalniki, dwie ostatnie grupy jako czasopisma naukowe, oświatowe, religijne, kombatanckie. W większości posługiwały się polskim językiem, stale jednak rozszerzały teksty w j. Obcych.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)