To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Partenon - dekoracje Dekorację rzeźbiarską tworzyły metopy partenońskie . Nad kolumnadą pronaosu i opistodomu znalazł się ciągły fryz joński ( fryz partenoński ). Ostatnim akcentem kompozycji Partenonu były przyczółki , które są szczytowym osiągnięciem greckiej rzeźby architektonicznej. Ważnym osiągnięciem artystów była też jednolita kompozycja bryły, fryzu i posągu. Partenońskie metopy Są to 92 metopy ozdabiające Partenon . Umieszczono je na belkowaniu zewnętrznej kolumnady . Przedstawiono na nich zmagania bogów i walki herosów. Zachowało się jedynie kilka mniej eksponowanych płyt metopowych z południowej strony świątyni. W fasadzie wschodniej przedstawiono bogów walczących z Gigantami. 32 metopy ze strony północnej ukazywały zdobycie Troi. Akcja scen biegnie od wschodu ku zachodowi. Do dziś ocalała tylko ostatnia metopa: Atena stoi przed siedzącą na górze Ida Afrodytą. Uważa się to za dzieło samego Fidiasza . W metopach od strony zachodniej przedstawiono walki Greków z Amazonkami. Na najlepiej zachowanej elewacji południowej przedstawiono walkę Lapitów z Centaurami. Na każdej metopie pokazana jest para walczących. Widać tu różne style prowadzenia dłuta, co pozwala wyodrębnić trzech artystów. Chodzi przede wszystkim o sposoby przedstawiania centaurów i dlatego w czasach nowożytnych tych anonimowych artystów określono jako Mistrz Centaurów w Maskach, Mistrz Centaurów Uczłowieczonych i Mistrz Centaurów Rozbrykanych. Szczególne wrażenie robi metopa pierwsza, która pozostała na miejscu, w Partenonie. Widać na niej wspaniałe opracowanie głowy centaura. Wysokie, szerokie czoło i wielkie oczy, przy lekko zapadłych policzkach nadają twarzy, której dolna część przykryta jest ramieniem, nadludzką moc i szlachetność. Uważa się, że wykonał ją sam Fidiasz. Partenoński fryz lub Panatenajski. Jest to fryz joński umieszczony nad kolumnadą pronaosu i opistodomu , który przechodzi na ściany naosu i opasuje budynek Partenonu ze wszystkich czterech stron. To absolutnie nowatorskie rozwiązanie architektoniczne nie miało odpowiednika w żadnej z wcześniejszych budowli. Przedstawiono w nim procesję panatenajską, a w niej około 400 postaci ludzkich i 200 zwierzęcych. Iktinos starał mu się nadać pozory fryzu doryckiego przez dodanie poniżej łezek ( guttae ) związanych pierwotnie z tryglifami . Nad wykonaniem postaci i pracami rzeźbiarskimi czuwał niewątpliwie sam Fidiasz, któremu przypisuje się także osobiste wykonanie niektórych jego partii. Fryz umieszczony był na wysokości 11 m od poziomu stylobatu . Wszystkie postacie są zwrócone w jednym kierunku i uczestniczą w procesji. Kompozycja fryzu była podzielona na cztery sekcje z punktem wyjściowym (róg fasady zachodniej) oraz punktem końcowym (fasada wschodnia) pochodu. Dzieli się on na dwie podobne kolumny na ścianie południowej i północnej. Grupy osób w każdym z tych ciągów są analogiczne, ale różne jest ich uszeregowanie. Na stronie wschodniej umieszczony został moment kulminacyjny kompozycji: archont basileus odbiera z rąk dziecka złożony peplos, który ozdobi posąg Ateny, stojący w starej świątyni. Jednocześnie naprzeciw dziewcząt niosących taborety kroczy kapłanka. Po stronie zachodniej ukazano jeźdźców. Jest ich 140, znacznie więcej niż postaci innych typów. Ta partia fryzu jest najstarsza. Strona północna zawiera płyty wyobrażające ludzi i zwierzęta ofiarne. Strona wschodnia jest najlepiej rozwiązana kompozycyjnie. Stamtąd pochodzi jedna z najpiękniejszych płyt fryzu przedstawiająca tzw.
(…)
… stały zaprzęgi, zaś rozdzielało je drzewo oliwne. W kątach tympanonu znajdowały się postacie na wpół leżące, które były interpretowane jako personifikacje elementów przyrody lub też jako attyccy herosi. Między grupą środkową a postaciami na brzegach kompozycji umieszczono co najmniej 5 posągów przedstawiających członków ateńskiego rodu Kekropidów (stali po stronie Ateny), zaś za zaprzęgiem Posejdona…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)