To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Źródła zobowiązań.
Okres zemsty prywatnej:
W najdawniejszych czasach, prymitywne rodziny pasterskie zamieszkujące góry Albańskie i trudniące się wypasem bydła i owiec były samowystarczalne. Kiedy jednak produkcja przerastała potrzeby własne zaszła konieczność wymiany wyprodukowanej nadwyżki na artykuły produkowane przez kogoś innego. Wymiana ta prowadziła do zawiązania się stosunku społecznego, później również stosunku prawnego. Ci prymitywni obywatele mogli też wyrządzić sobie wzajemnie szkody czynami niedozwolonymi. Zanim państwo przejeło w tych sprawach jurysdykcje, na doznaną krzywdę reagował sam pokrzywdzony bądź jego rodzina stosując odwet.
Okres kompozycji dobrowolnej:
Prawo do wywarcia zemsty prywatnej uchodziło za naturalne prawo we wszystkich społeczeństwach antycznych. Prawa tego nie można jednak określać jako zobowiązanie. Zawiązywało się ono dopiero wtedy, gdy poszkodowany, w zamian za rezygnację z prawa odwetu otrzymywał od sprawcy przyrzeczenie spełnienia na jego rzecz jakiegoś świadczenia. Sankcją w wypadku niedotrzymania obietnicy była realizacja prawa zemsty ze strony pokrzywdzonego. Z prawa talionu rezygnował poszkodowany tyko wtedy, gdy zainteresowane strony zawarły dobrowolną ugodę.
Faza układu legalnego:
Z biegiem czasu ingerencja państwa poszła dalej. W ramach ograniczeń zemsty prywatnej zmuszało ono zainteresowane strony do zawarcia ugody, w której określono wysokość rekompensaty za poniesioną przez poszkodowanego szkodę. Zobowiązanie zawiązywało się ty z mocy umowy między stronami.
Faza ścigania przestępstwa przez państwo:
Dopiero wówczas, gdy państwo okazało sie tak silne, iż było w stanie zastąpić dobrowolny układ stron postanowieniem prawa o wysokości odszkodowania za poszczególne przestępstwa, stwierdzić można, że samo przestępstwo stało się źródłem zobowiązania. W tej fazie węzeł prawny zawiązywał się z mocy samego prawa, i to w momencie popełnienia przestępstwa.
Teoria „Schuld” i „Haftung” - powstała ona w wyniku analizy najdawniejszych zobowiązań nie rzymskich. Przekazane źródła rzymskie nie wskazują na to, by Rzymianie kiedykolwiek odseparowali odpowiedzialność dłużnika od zaciągniętego przez niego długo. Od najdawniejszych czasów poręczenie jak i zastaw traktowali jako prawo akcesoryjne, a więc takie, których byt integralnie związany jest z istnieniem odpowiedzialności dłużnika głównego. Dlatego owa teorię trzeba uznać za nieznajdującą potwierdzenia w przypadku prawa rzymskiego.
Do najstarszych zobowiązań powstałych w prawie rzymskim z czynów dozwolonych należała sponsio (archaiczna postać stypulacji) oraz nexum (formalna pożyczka z dawnego ius civile).
(…)
… czasu, na potrzeby obrotu gospodarczego stały się (niektóre z nich) zaskarżalne. Niektóre pacta stały się zaskarżalne albo na podstawie kontraktu do którego zostały dołączone, albo na podstawie prawa pretorskiego, aż wreszcie na podstawie konstytucji cesarskich.
Quasi - kontrakty - powstały z prowadzenia cudzych interesów bez zlecenia, bezpodstawnego wzbogacenia, przypadkowej wspólności majątkowej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)