To tylko jedna z 42 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
SZTUKA ARCHAICZNA PIERWSZĄ TRWALSZĄ BUDOWLĄ W MIEŚCIE MEZOPOTAMSKIM BYŁY ŚWIĄTYNIE. POCZĄTKOWO WZNOSZONO JE NA PLANIE INSPIROWANYM DOMEM MIESZKALNYM, LECZ WKRÓTCE USTALIŁA SIĘ TRADYCJA SPECJALNYCH TECHNIK BUDOWLANYCH KTÓRE PRZETRWAŁY PO CZASY GRECKIE. PODSTAWOWYM BUDULCEM BYŁY GLINIANE CEGŁY, WYRABIANE Z MUŁU I SIEKANEJ SUSZONEJ NA SŁOŃCU TRZCINY. ZE WZGLĘDU NA KRUCHOŚĆ I NIETRWAŁOŚĆ TEGO MATERIAŁU WZNOSZONO ŚCIANY BARDZO GRUBE-ŚLEPE LUB PRZEBITE NIEWIELKIMI OWALNYMI OKNAMI I STRZELNICAMI. BYŁO TO UROZMAICENIE BO GDY NA ŚCIANĘ PADAŁO OSTRE ŚWIATŁO, DAWAŁY ONE EFEKTY ŚWAITŁOCIENIOWE, ROZBIJAJĄC MARTWĄ MASĘ MURU. ŚWIĄTYNIE BYŁY NAJWAŻNIEJSZE W CYWILIZACJI SUMERYJSKIEJ, BUDOWANO JE NAJSTARANNIEJ, A ICH SZCZĄTKI ZACHOWAŁY SIĘ NAJLEPIEJ. NAJSTARSZYMI ZE ZNANYCH SĄ ŚWIĄTYNIE W ERIDU, WZNOSZONE KOLEJNO PO SOBIE NA TYM SAMYM MIEJSCU W CIĄGU 2 TYSIĘCY LAT. ODKRYTO TU 18 KOLEJNYCH ŚWIĄTYŃ. PIERWSZA, POCHODZI Z 16 WARSTWY (LICZĄC OD GÓRY) Z V TYSIĄCLECIA-Z CZASÓW SPRZED PRZYBYCIA SUMERÓW.: ŚWIĄTYNIA W ERIDU-V tys.p.n.e ŚWIĄTYNIA JEST BARDZO MAŁA, MA TYKO JEDNO PROSTOKĄTNE POMIESZCZENIE O WYMIARACH 4X3 m., Z GŁEBOKĄ NA 1 M. NISZĄ NAPRZECIW WEJŚCIA, W KTÓREJ NA POSTUMENCIE STAŁ POSĄG BÓSTWA. W POŁOWIE BOCZNYCH ŚCIAN WYSTĘPY MURU DZIELIŁY ŚWIĄTYNIE NA DWIE CZĘSĆI. WIERNI MOGLI PRZEBYWAĆ W CZĘŚCI PIERWSZEJ, BLIŻSZEJ DRZWI, KTÓRĄ STÓŁ OFIARNY ODZIELAŁ OD CZĘŚCI KAPŁŃSKIEJ Z NISZĄ I POSĄGIEM. MIMO ŻE ŚWIĄTYNIA JEST MAŁA, ZAWIERA TRZY ZASADNICZE CZĘŚCI ORIENTALNEGO SANKTUARIUM: PRZEDSIONEK, "MIEJSCE ŚWIĘTE" I "ŚWIĘTE ŚWIĘTYCH" NA TYM SAMYM MIEJSCU WYROSŁO JESZCZE INNYCH 15 ŚWIĄTYŃ, KTÓRE POWSTAWAŁY NA GRUZACH POPRZEDNICH. W TEN SPOSÓB TWORZYŁY SIĘ CORAZ WYŻSZE TARASY A NA NICH ŚWIĄTYNIE, KTÓRE SĄ POCZĄTKIEM ZIGGURATÓW. MŁODSZA ŚWIĄTYNIA ERIDU MŁODSZA ŚWIĄTYNIA ERIDU MŁODSZA ŚWIĄTYNIA SIÓDMEJ WARSTWY, DO KTÓREJ WCHODZIŁO SIĘ PO SCHODZACH, PONIEWAŻ TARAS BYŁ JUŻ DOŚĆ WYSOKI, SKŁADAŁA SIĘ Z DŁUGIEGO NA 10 METRÓW POMIESZCZENIA, KTÓRE MIAŁO PO JEDNYM KOŃCU PODWYŻSZENIE NA POSĄG BÓSTWA, A NA DRUGIM STÓŁ OFIARNY. PO BOKACH ZNAJDOWAŁY SIĘ MAŁE POKOIKI NA PARTERZE I PIĘTRZE. GŁÓWNA SALA BYŁA WYŻSZA NIŻ OBIE KONDYGNACJE I MIAŁA POD SUFITEM TRÓJKĄTNE OKNA, KTÓRE OŚWIETLAŁY ŚWIĄTYNIE. ŚCIANY ZEWNĘTRZNE NIE BYŁY GŁADKIE, LECZ PRZERYWANE REGULARNIE ROZMIESZCZONYMI NISZAMI, JAK WE WSZYSTKICH PÓŹNIEJSZYCH
(…)
… NIŻ CZASY
AKADYJSKIE. ZACHOWAŁA SIĘ ŚWIĄTYNIA W NERIBTUM-DZISIEJSZE
ISTASZALI POŚWIĘCONA MIEJSCOWEJ BOGINII ISZTAR-KITITUM.
JEST TO MONUMENTALNY KOMPLEKS ARCHITEKTONICZNY O
SKOMPLKOWANYM PRZEMYŚLANYM PLANIE. PROSTOKĄTNY ZARYS
MURÓW OBEJMUJE TRZY ŚWIĄTYNIE, POŁOŻONE PRZY DWÓCH
SĄSIADUJĄCYCH ZE SOBĄ BOKACH WIELKIEGO DZIEDZIŃCA. KAŻDA MA
JESZCZE OSOBNE PODWÓRZE. DWA SANKTUARIA MAJĄ CELLE POPRZECZNE…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)