Z jej treści dowiemy się więcej na takie tematy, jak: polityka autonomiczna a polityka umowna, cele polityki handlowej, narzędzia polityki handlowej, efekt kreacji i przesunięcia, pozataryfowe narzędzia polityki handlowej, subwencje eksportowe, dobrowolne ograniczenia eksportu.
Istota i pojęcie polityki wymiany gospodarczej z zagranicą (polityki handlowej). Pojęcie polityka handlowa wykształciło się w czasach, kiedy wymiana gospodarcza z zagranicą ograniczała się jedynie do eksportu i importu towarów. Nazwa ta oddawała, więc w pełni istotę tej polityki i była całkowicie uzasadniona. Tak rozumianą politykę handlową można by zdefiniować jako: „ zbiór reguł, metod i narzędzi za pomocą, których władza gospodarcza kieruje handlem zagranicznym” lub „interwencję rządu w sferze handlu zagranicznego”. Byłaby, więc ona częścią polityki wymiany gospodarczej z zagranicą, gdyż odnosiłaby się tylko do obrotów towarowych. Jest to tradycyjne znaczenie polityki handlowej, a powyższe pojęcia można określić jako definicje w „wąskim” znaczeniu. W ostatnich latach szybko rozwija się także obrót usług, transfer kapitału, technologii, a także siły roboczej. Powyższe określenie nie jest, więc adekwatne do obecnych warunków. Trzeba jednak podkreślić, że obrót towarowy jest nadal głównym elementem wymiany gospodarczej z zagranicą. W rzeczywistości dla wielu krajów- zwłaszcza słabo rozwiniętych- jest to praktycznie jedyny element i polityka państwa nakierowana jest na oddziaływanie na wielkość, strukturę i kierunek obrotów towarowych. Nazwa ta (polityka handlowa) jest nadal stosowana. Obecnie mówiąc o polityce handlowej większość ma na myśli jej oddziaływanie na wymianę gospodarczą z zagranicą, a nie tylko obroty towarowe. Tradycyjnie środki polityki handlowej wpływają, bowiem także na inne formy wymiany ( np. transfer kapitału). Można z pewnym uproszczeniem powiedzieć, że polityka wymiany gospodarczej z zagranicą jest równoznaczna polityce handlowej w jej „szerszym” znaczeniu. Pojęć tych można używać zamiennie. Nie dotyczy to jednak tradycyjnego znaczenia polityki handlowej (w „wąskim” ujęciu). Polityka autonomiczna a polityka umowna Politykę wymiany gospodarczej z zagranicą dzielimy na politykę autonomiczną i umowną. Ta ostatnia określana jest także jako polityka konwencyjna. Polityka autonomiczna zmierza do osiągnięcia wytyczonych przez państwo celów za pomocą narzędzi, o których decyduje państwo samodzielnie. Jest ono w tym względzie w pełni samodzielne i podjęcie decyzji o zastosowaniu takich lub innych środków nie uzgadnia z innymi partnerami ( państwami, międzynarodowymi organizacjami gospodarczymi itp.). Polityka umowna (konwencyjna) zmierza do osiągnięcia danych celów polityki handlowej poprzez zawieranie z innymi państwami bądź organizacjami międzynarodowymi określonych umów. Mamy, więc tutaj do czynienia z ograniczeniem swobody państwa. Konieczne jest uwzględnianie interesów innych partnerów. Między tymi politykami istnieje ścisły związek, gdyż polityka umowna jest często reakcją na stosowaną politykę autonomiczną, a z drugiej strony sama określa jej charakter.
(…)
…
Powstanie strefy wolnego handlu lub unii celnej powoduje zniesienie ceł między krajami członkowskimi oraz ich zachowanie w stosunku do krajów trzecich. Skutkiem tego jest powstanie tzw. efektu kreacji (creation effect) oraz efektu przesunięcia (diversion effect). Efekt kreacji oznacza wytworzenie się nowych strumieni handlu pomiędzy krajami członkowskimi. Dzieje się tak, ponieważ towary zagraniczne stają się konkurencyjne w stosunku do towarów krajowych. Załóżmy, że istnieją dwa kraje. Koszty produkcji towaru x w kraju A wynoszą 100 jednostek, a w kraju B 110 jednostek. Cło na towar x w kraju B wynosiło 20% od wartości. Wtedy import nie był opłacalny i kraj B pokrywał popyt na towar x produkcją własną (w krajach trzecich koszty produkcji x są wyższe). Po utworzeniu strefy wolnego handlu (unii celnej) kraj B…
… są niższe. Nowe strumienie handlu będą tym większe, im wyższa była stawka celna przed jej zniesieniem, im większe są różnice w kosztach produkcji między tymi krajami, im więcej krajów przystąpi do strefy wolnego handlu (unii celnej) oraz im wyższa jest elastyczność cenowa popytu i podaży w poszczególnych krajach. Efekt przesunięcia polega na przesunięciu obrotów towarowych z krajów spoza strefy (unii) do strefy (unii). Załóżmy, że mamy trzy kraje A, B, C. Koszty produkcji towaru y w kraju B wynoszą 110 jednostek, a w kraju C 100 jednostek. Cło wynosi 20% od wartości. Kraj A importuje więc towar y z kraju C. Jeżeli kraje A i B utworzą strefę wolnego handlu (unię celną), to kraj A będzie importował towar y z kraju B, mimo że koszty produkcji są tam wyższe (produkcja mniej efektywna). Efekt przesunięcia…
… zagranicznego, - poprawę wskaźnika terms of trade, - zwiększenie dochodów z tytułu obrotu usługami, - zwiększenie dopływu lub odpływu kapitału itp. Dążąc do osiągnięcia powyższych celów zarówno polityki ekonomicznej, jak i handlowej, polityki te wzajemnie się uzupełniają i wspomagają. Tak więc polityka ekonomiczna może się przyczyniać do realizacji celów polityki handlowej (np…
… wystąpi wtedy, gdy: - znoszoną stawka celna między dwoma krajami strefy (unii) jest wyższa od różnicy w kosztach produkcji towaru y w tych krajach i krajach trzecich, - cenowa elastyczność popytu na towar y w kraju strefy (unii) importującym go poprzednio z krajów trzecich jest odpowiednio wysoka, - w pozostałych krajach strefy (unii), w których produkuje się ten towar cenowa…
… - ustalane w wyniku porozumienia z innym krajem (bądź grupą państw). Między tymi rodzajami ceł zachodzą pewne powiązania. W ostatnim czasie w wyniku powstania międzynarodowej polityki wymiany gospodarczej z zagranicą wzrasta rola ceł umownych. Miały na to wpływ kolejne rundy rokowań GATT, a także wzrost procesów integracyjnych w gospodarce światowej. 4. Według kryterium rodzaju taryfy celnej: Cła maksymalne. Cła minimalne. Taryfa celna może zawierać minimalny i maksymalny poziom cła. Takie zróżnicowanie jest możliwe tylko wtedy, gdy dany kraj przyznał klauzulę największego uprzywilejowania (KNU) tylko niektórym państwom. Wtedy stosuje się względem nich cła minimalne, a wobec cła maksymalne. 5. Według kryterium zróżnicowanego traktowania: Cła dyskryminacyjne - ustalane na poziomie wyższym od poziomu…
… przechodzi poważny kryzys. Nadmierny import mógłby wtedy spowodować całkowite załamanie danej gałęzi, co wywołałoby poważne skutki ekonomiczne, społeczne i polityczne. W przeszłości dotyczyły one takich produktów, jak tekstylia, stal i wyroby stalowe, samochody, elektronika. Na większą skalę pojawiły się w latach siedemdziesiątych jako odpowiedź na recesję gospodarczą, największą od zakończenia II wojny…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)