To tylko jedna z 12 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
HISTORIA SPOŁECZNA POLSKI
TEMAT 3 - EWOLUCJA USTROJU/SYSTEMU POLITYCZNEGO PAŃSTWA POLSKIEGO W DWUDZIESTOLECIU II Rzeczpospolita - państwo polskie odrodzone w 1918 po 123 latach zaborów.
Nazwa podkreśla ciągłość z I Rzecząpospolitą (1569-1795), zlikwidowaną traktatami rozbiorowymi zawartymi pomiędzy Austrią, Prusami i Rosją w drugiej połowie XVIII wieku (1773-1795). Urzędowym językiem II Rzeczypospolitej był polski, a walutą początkowo marka polska a od 1924 złoty polski.
Daty graniczne
Za symboliczny początek II Rzeczypospolitej przyjmuje się 11 listopada 1918 roku, kiedy to Józef Piłsudski objął władzę wojskową z rąk Rady Regencyjnej w Warszawie. Trzy dni później (14 listopada) przejął również władzę cywilną, a zarówno Rada Regencyjna, jak i Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej rozwiązały się, przekazując władzę Piłsudskiemu jako Tymczasowemu Naczelnikowi Państwa.
Po agresji na Polskę III Rzeszy i ZSRR (kampania wrześniowa) i okupacji wojennej terytoriów II RP przez obu agresorów (we wrześniu 1939) legalną kontynuacją władz II Rzeczypospolitej, uznawaną na arenie międzynarodowej przez cały okres II Wojny Światowej był Rząd RP na uchodźstwie, a jako podległa mu administracja w okupowanym kraju - Polskie Państwo Podziemne i jego struktury polityczne i wojskowe (Armia Krajowa).
Wycofanie uznania dyplomatycznego dla Rządu RP na uchodźstwie przez Wielką Brytanię i USA 6 lipca 1945 roku (i w konsekwencji pozostałe kraje świata zrzeszone w konstytuującej się wówczas Organizacji Narodów Zjednoczonych) uważać należy za faktyczny koniec prawnomiędzynarodowy II Rzeczypospolitej.
Ostatecznym aktem jej formalnego istnienia było przekazanie 22 grudnia 1990 roku insygniów prezydenckich II Rzeczypospolitej i oryginału konstytucji kwietniowej przez Ryszarda Kaczorowskiego - ostatniego Prezydenta II Rzeczypospolitej na uchodźstwie - pierwszemu wybranemu w wolnych wyborach Prezydentowi RP - Lechowi Wałęsie.
Uznanie międzynarodowe
Józef Piłsudski niezwłocznie po objęciu władzy cywilnej wystosował depeszę do społeczności międzynarodowej, informując ją o powstaniu niepodległego państwa polskiego[5]. Pierwszym państwem, które uznało niepodległość II Rzeczypospolitej były Niemcy, jednak już 15 grudnia 1918 roku Polska zerwała z tym państwem stosunki dyplomatyczne. Szersze uznanie niepodległości Polski na arenie międzynarodowej związane było z postawą Francji i Wielkiej Brytanii. Wkrótce po rozejmie w Trewirze i zawieszeniu broni na froncie polsko-ukraińskim, najpierw Francja w dniu 24 lutego 1919 roku, a następnie Wielka Brytania 25 lutego uznały niepodległość Polski. 27 marca tego samego roku niepodległość Polski uznała Stolica Apostolska[8].
Terytorium i granice
(…)
… Naczelnik Państwa mianował rząd odpowiedzialny przed nim i zatwierdzał ustawy. 28 listopada 1918 roku zostaje wprowadzona demokratyczna ordynacja wyborcza do Sejmu Ustawodawczego, którego zadaniem było uchwalenie konstytucji. 16 stycznia 1919 roku do władzy doszedł rząd Ignacego Paderewskiego. Miał on silne poparcie wszystkich sił politycznych, jak również Komitetu Narodowego Polski w Paryżu. 26 stycznia…
… wielkopolskie
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu. Było odpowiedzią na niemiecką manifestację, podczas której dokonywano palenia flag polskich i alianckich. Wystąpienie ludności niemieckiej spowodowane było przyjazdem do miasta Ignacego Paderewskiego - przywódcy Komitetu Narodowego Polski w Paryżu. Powstanie trwało do 16 lutego 1919 roku, zakończyło się rozejmem w Trewirze…
… systemem parlamentarno-gabinetowym. Po zamachu stanu (przewrót majowy 1926) ustrój państwa uległ modyfikacji w trybie zmiany konstytucji (nowela sierpniowa) i faktycznego sposobu wykonywania władzy, w konsekwencji został przekształcony w system prezydencko-autokratyczny (od obozu politycznego sprawującego władzę zwany sanacją).
Kalendarium wydarzeń politycznych
7 października 1918 - Rada Regencyjna…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)