3-stronicowa notatka z filozofii dotycząca 2 koncepcji umów społecznych wg Johna Locke'a i Jeana Jacquesa Rousseau (format doc). W jej treści pojawiają się następujące zagadnienia: wolność, stan natury, umowa społeczna, empiryzm angielski, klasyk oświecenia, przedrewolucyjna Francja, człowiek i obywatel, wolność, rowność swoboda działania, cywilizacja i własność, jednostka jako część niepodzielnej całości, wolność państwowa, reguły wywodzące się z powszechnych moralnych odczuć człowieka, rzeczywistość państwowa i polityczna, władza ludu, wolność i obowiązki, wolność polityczna, moralna, etyczna, istnienie w człowieku zła, przeniesienie władzy.
Dwie koncepcje umów społecznych Locke i Rousseau.
Istoty umów społecznych nie można właściwie zrozumieć bez poruszenia aspektu wolności, stanu natury czy problematyki społeczeństwa ustrojów państwowych jak również zrozumienia samego człowieka. Toteż nie będę pisał na temat teorii umów społecznych rozważając osobno każdego przedstawiciela ale postaram się ująć tą teorię jako całość a w zasadzie pokazać różnice pomiędzy jej przedstawicielami.
Na początek przybliżę w paru zdaniach sylwetki panów Locke'a i Rousseau. John Locke - (1632 - 1704) - nadał empiryzmowi, znamiennemu dla tradycji angielskiej, nową postać. Jego prace filozoficzne i polityczne odegrały ważną rolę w kształtowaniu myśli XVIII w, czyniąc go jednym z klasyków oświecenia.
Jean - Jacques Rousseau - ( 1712 - 1778 ) - pochodził z Genewy, sławę zdobył we Francji. Jego krytyczne wobec współczesności prace literackie i filozoficzne miały istotny wpływ na opinię publiczną przedrewolucyjnej Francji.
W koncepcji stanu natury u Locke'a ludzie są przede wszystkim ludźmi a dopiero później mogą być obywatelami. Jeśli chce się być dobrym obywatele trzeba najpierw być dobrym człowiekiem. Ludzie z natury rzeczy są wolni i równi dlatego stan natury według Locke'a chociaż nie był takim stanem szczęśliwości jak u Rousseau, umożliwiał jednak człowiekowi całkowitą swobodę działania. Locke twierdził, że ludzie w stanie natury sami sobie wymierzali karę. Nie potępia stanu natury lecz widzi w nim pewne wartości, które dotyczą swobody człowieka i nieskrępowania go żadną władzą. Uważa, że prawo natury jest ważniejsze od praw politycznych. „Owo prawo natury wznosi się ponad wszystkie prawa”. Prawo natury jest poniekąd koncepcją empiryczną a nie modelową. W przeciwieństwie do Locke'a stan natury u Rousseau był doskonały. Ludzie czuli się w nim szczęśliwie. Jednak szybki rozwój cywilizacji oraz własności powoduje nieszczęścia i ograniczenia wolności człowieka. Dla Locke'a i Rousseau prawo natury jest poniekąd wcześniejsze od praw społecznych i politycznych. W umowie społecznej Rousseau każdy łączy się ze wszystkimi, tzn.: każdy słucha innego człowieka i oddaje swoją osobę pod naczelne kierownictwo woli powszechnej. Każdego członka traktuje się jako część niepodzielnej całości. Tworząc umowę społeczna chciał tak postąpić aby człowiek czuł się tak dobrze jak w stanie natury. Każdy oddaje część swojej wolności aby później odzyskać tą wolność w ramach niepodzielnej wolności państwowej. Umowa społeczna według Locke'a jest zawarta z obywatelami, lud zachowuje swoją własność, mienie i życie. Składa się ona z dwóch części: 1) reguły wywodzące się z powszechnych moralnych odczuć człowieka Np.: współczucie, miłość, wolność, wiara w Boga i itp.. Ten stopień przypomina prawo natury ( stan natury ).
(…)
… zachowaniach i ocenach kieruje się rozumem. Ludzie nie posiadający rozumu, nie posiadają również wolności, są głupi. Ponieważ wolność oparta jest na rozumie to Locke powiada : „Śmierć jednych była by `memento mori' dla drugich, wtedy nauczyli by szanować się prawo”. Rousseau uważany był za piewcę wolności, toteż często przytaczane były jego słowa, „Umiej rozerwać swoją duszę i serce ale umiej także wypełniać…
… staje się wolny i powinien z tej wolności korzystać. Jeśli nie chce można go do tego zmusić. Władza może być wprawdzie przeniesiona na inną władzę ale wola ludu nie może być przeniesiona. Zwierzchnictwo jest niepodzielne tzn.: lud panuje nad ludem, suwerenność ludu jest samą suwerennością niepodzielną tego ludu co jest wolnością ale zarazem wolnością być nie może. …
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)