Teoria jako całość

Klasyfikacja ze względu na systematyczną organizację teorii

1. Szkice wyjaśniające – bez warstw, bez wyraźnych twierdzeń. Przykład : teorie Freuda, Pawłowa

2. Teorie systematyczne – warstwy opisowa(D), hipotetyczna(H), metateoretyczna(M), ważne twierdzenia

sformułowane explicite. Przykład : większość teorii psychologicznych, np. Murraya, Tolmana, Hebba.

3. Teorie / systemy dedukcyjne - zorganizowane w logiczną hierarchię aksjomatów, lub (pochodnych)

teorematów. Często formułowane za pomocą symboli matematycznych lub logicznych. Przykład : teoria

Hulla.

II.4.1.2. Klasyfikacja wg ścisłości sposobu przedstawiania

1. Teorie czysto słowne

2. Teorie częściowo symbolizowane (wyst. słowa oraz symbole logiczne i matematyczne zastępujące słowa,

np. teorie Hulla i Lewina)

3. Teorie matematyczne (np. niektóre teorie uczenia się)

II.4.1.3. Klasyfikacja wg właściwości formalnych MODELI

1. Analogie słowne (słowne analogie, jak przenośnie, np. przykłady podawane przez Freuda)

2. Modele dwuwymiarowe (mapy, wykresy, itp., np. model hydrauliczny Freuda)

3. Modele trójwymiarowe (np. globus, układy mechaniczne, elektroniczne)

4. Programy symulacji komputerowej (symulowane przez program komputerowy)

Klasyfikacja wg. stosunku warstwy hipotetycznej do warstwy opisowej

Teorie bardziej spekulatywne – wyższy stosunek teorii / empirii

Teorie bardziej empiryczne – niższy stosunek t/e.

[Madsen rozwodzi się nad dokładnymi obliczeniami jakie przeprowadził, licząc ilość twierdzeń H-H, S-H i H-R i co z tego mu wyszło. A wyszło mu coś takiego, że Tinbergena (0,11) teoria jest najbardziej empiryczna, a Tolmana (1,43) najbardziej spekulatywna]

Wspomina też słynną brzytwę Ockhama (późne średniowiecze!!) – czyli postulat wycięcia z teorii wszystkich niepotrzebnych hipotetycznych terminów.