Szkoły filozoficzne
Wielkich szkół filozoficznych, filozofii w średniowieczu istniało kilka, jedną z nich była filozofia św. Augustyna
Św. Augustyn (354 –430) jest twórcą metafizyki teocentrycznej – jest to nauka o bycie, tak jak ontologia. Nazwa pochodzi z określenia dzieła Arystotelesa, teocentryczna – oznacza, że jest to taka koncepcja o bycie, w centrum której jest Bóg.
Metafizyka teocentryczna składa się z trzech przewag.
1. Przewaga Boga nad światem. Bóg stworzył świat i nadal podtrzymuje jego istnienie, jest to kreacja ciągła – gdyby Bóg przestał podtrzymywać świat w istnieniu, to świat by się rozpadł. Bóg jest wieczny, nieśmiertelny, niematerialny, czyli Bóg jest przewagą nad światem, czyli świat jest zaprzeczeniem wszystkiego tego, czym jest Bóg.
2. Przewaga duszy nad ciałem – jest to równie wielka przewaga. Warto poznać tylko duszę, stanowi ona wartość
niepodważalną. Ciało jest więzieniem duszy. Dusza dąży do Boga, człowiek jest rozdarty, gdyz ciało ciągnie go w dół na złą drogę. Dusza przebywa w świecie idealnym, boskim, a ciało w świecie materialnym. św. Augustyn mówi o umartwianiu się, zanegowaniu ciała i koncentrowaniu się na duszy.
3. Przewaga woli nad rozumem. Jest to uzupełnienie całej koncepcji św, Augustyna. Wiedział on, że Grecy byli racjonalistami, odwoływali się do rozumu w poznaniu świata. Wiedział, że nie da się na drodze rozumu udowodnić istnienia Boga. Do Boga można dotrzeć tylko na drodze wiary. Wiara przygotowuje do poznania rozumowego. Osłabienie rozumu.
Wolną wolę zawdzięczamy św. Augustynowi, stwierdził on, że każdy ma liberum albitrum – wolną wolę. Bóg przyznał ją człowiekowi, mimo ze prowadzić ona będzie do błędów, narażać na wybór zła. Wolał jednak człowieka wolnego niż zniewolonego, bez wolnej woli człowiek byłby mechanizmem. Człowiek powinien wybierać to co dobre, w kierunku Boga, nie kierując się rozumem.
Koncepcja Teodycei – obrona doskonałości stworzenia. Momicheizm atakował chrzescijaństwo twierdząc, że Bóg nie jest dobry, bo stworzył świat wraz ze złem. Augustyn wysuwa kontrargumenty.
1) Zło nie istnieje realnie, jest jedynie brakiem dobra, zło nie ma zadnego podłoża materialnego, tam gdzie nie ma czynu dobrego, jest jedynie puste miejsce, które nazywamy złem. Każdy kto nie czyni dobra, jest zły.
2) To nie Bóg jest twórcą zła, lecz człowiek
3) Zło nie psuje harmonii świata, wręcz ją eksponuje, gdyby wszyscy czynili dobro, byłoby ono niezauważalne, nie byłoby kontrastu.
Koncepcja Iluminacji. Tak jak Plotyn stał na stanowisku irracjonalizmu, nie odwołujemy się do rozumu, tylko poznajemy poprzez ekstazę – stan emocjonalny wewnętrznego napięcia. Według św. Augustyna do Boga i dobra dochodzimy na drodze Iluminizmu – Oświecenia – jest to przekazanie pewnej wiedzy. Tylko oświecony pozna całą prawdę, nie wiemy jak postępować w życiu, dopóki nas nie oświeci. światło jest kierunkowskazem dla prawdy. Oświecony może być tylko ten, kto dozna łaski, na łaskę nie można sobie zasłużyć, jest to dar boży, albo na nas spłynie, albo nie. Jeżeli zostaniemy oświeceni – zasługa Boga- postępujemy dobrze, jeśli nie – postępujemy źle – wina człowieka.