Łańcuch wartości
ŁAŃCUCH WARTOŚCI – DEFINICJA.
Łańcuch wartości jako narzędzia rozpoznawania sposobów tworzenia większej
wartości dla klienta polega na tym, że każda firma podejmuje działania potrzebne do
zaprojektowania, wyprodukowania, dostarczenia na rynek i wspierania swych
produktów. Obejmuje dziewięć, strategicznie istotnych działań, które tworzą wartość i
koszt w konkretnym rodzaju działalności gospodarczej,a te składają się z pięciu działań
pierwotnych i czterech wspierających [4].
Działania pierwotne obejmują: dostarczanie surowców do firmy, przetwarzanie ich,
przekazywanie na rynek w nowej formie, handlowanie nimi oraz świadczenie
dodatkowych usług.
Działania wspierające przejawiają się we wszystkich wymienionych już działaniach
pierwotnych: zaopatrzenie obejmuje nabywanie różnych niezbędnych elementów dla
każdego z działań pierwotnych. Dział zaopatrzenia zajmuje się jedynie fragmentem
tego procesu. Rozwój nowych technologii dostrzegany jest w każdym z działań
pierwotnych i jedynie fragment tego procesu powstaje w dziale badawczo-rozwojowym.
Zarządzanie zasobami ludzkimi ma także swoje miejsce we wszystkich
działach firmy. Infrastruktura obejmuje zarząd generalny, planowanie, finanse,
księgowość, dział prawny i administracji ogólnej, które zajmują się wszystkimi, zarówno
pierwotnymi jak i wspierającymi, działaniami przedsiębiorstwa.
Przedsiębiorstwo musi dokładnie analizować ponoszone koszty i efekty każdego
tworzącego wartość działania oraz starać się dokonywać wszelkich możliwych
ulepszeń. Dla lepszej oceny swojej pozycji powinno ono umieć oszacować własne
koszty na tle swoich konkurentów.
Sukces firmy zależy nie tylko od tego czy każdy dział dobrze wykonuje swoje
zadania, ale też jak dobrze skoordynowane są działania podejmowane przez różne
wydziały.
Wśród elementów podnoszących sprawność zarządzania można wymienić, m.in.:
• proces rozwoju nowych produktów - wszystkie działania dotyczące identyfikacji,
badań, rozwoju i wypuszczania na rynek nowych produktów, powinny przebiegać
zgodnie z założonym harmonogramem, standardem jakościowym i poziomem
kosztów.
• zarządzanie zapasami - należy zastosować wszystkie działania dotyczące
zarządzania zapasami surowców, półfabrykatów i produktów gotowych, pozwalające
uniknąć zarówno niedoborów jak i wysokich kosztów przechowywania nadmiernych
zapasów.
• proces magazynowania, zamawiania i przesyłania produktów - trzeba uruchomić
wszystkie działania dotyczące gromadzenia zamówień, ich akceptacji, wysyłania
dostaw na czas i pobierania zapłaty.
• proces obsługi klienta; należy przedsięwziąć wszystkie działania związane z ułatwianiem
klientom dotarcia do właściwych komórek przedsiębiorstwa i otrzymania przez
nich szybkiej i zadowalającej obsługi, w rozwiązywaniu zgłaszanych problemów.
Za dobre przedsiębiorstwa można uznać te, które wykazują znakomite umiejętności w
zarządzaniu opisanymi wyżej procesami.
a) System dostarczania wartości.
Firma, poza analizą własnego łańcucha wartości, powinna także przyjrzeć się źródłom
przewagi konkurencyjnej w łańcuchu wartości swoich dostawców, dystrybutorów, a także
klientów. Coraz więcej przedsiębiorstw nawiązuje obecnie partnerskie stosunki z innymi
ogniwami łańcucha dostaw, aby tym samym polepszyć wyniki funkcjonowania całego
systemu dostarczającego klientowi określoną wartość.
b) łańcuch wartości przedsiębiorstwa - przedstawienie, w postaci sekwencyjnej,
wszystkich elementarnych zbiorów operacji (funkcji) przedsiębiorstwa.
c) Łańcuch wartości dodawanej - koncepcja łańcucha wartości pozwala na wyróżnienie
funkcji podstawowych (głównych) i funkcji pomocniczych.. Każde ogniwo łańcucha
odpowiada jednej funkcji realizowanej w zbiorze kompetencji firmy. Kompetencje te dzieli
się zazwyczaj na trzy grupy: ekonomiczne, menedżerskie i psychologiczne.
Kompetencje psychologiczne (z punktu widzenia procesów zarządzania) polegają
na zdolności przyswajania sobie przez uczestników organizacji reguł zachowań
obowiązujących w jej otoczeniu. Tego rodzaju umiejętności mają producenci elektroniki
medycznej, bo prócz dobrego opanowania technologii elektronicznej i znajomości
problemów usług posprzedażnych mają oni dobre rozeznanie w regułach zachowań
obowiązujących w środowisku lekarskim. Środowisko to jest ich kluczowym czynnikiem
sukcesu i trzeba umieć się w nim poruszać. Aby sprzedać wytworzoną aparaturę, trzeba
mieć szefa działu sprzedaży nie tylko znającego się na medycynie, ale i znającego
przepisy dotyczące zakupów w tym sektorze, zakres odpowiedzialności dyrekcji różnych
departamentów w resorcie zdrowia i opieki społecznej, zasady rachunkowości w
organizacjach publicznych.