Konflikty interpersonalne
Atakując uczestnik sam wywiera negatywny wpływ na partnera, chce się rewanżować tym
samym, chce pogorszyć sytuacje swojego partnera ( utrudnianie drugiej stronie realizacji jej
zamierzeń, osłabienie jej psychospołecznych możliwości, realizowanie własnych pragnień
wbrew interesom partnera).Obrona z kolei polega na zabezpieczaniu własnych interesów
przed szkodliwym wpływem partnera ( domaganie się uznania własnego stanowiska,
respektowania praw, realizacji celów, mimo zagrożeń, sprzeciwianie się niepożądanym
zachowaniom). Uleganie ma miejsce, kiedy podmiot nie ma możliwości sprzeciwu lub z
jakichś powodów uzna, że lepiej będzie zrezygnować z własnych pragnień i pozwolić drugiej
stronie realizować jej zamierzenia. Natomiast współpraca nie jest odpowiedzią na negatywne
wpływy partnera lecz stanowi propozycję zaprzestania negatywnych działań i rozpoczęcia
obustronnie korzystnych wpływów. Akty współpracy mają konstruktywne znaczenie w
rozwoju konfliktu, mogą się przyczynić do zmiany percepcji spornej sprawy oraz obrazu
partnera, mogą powstrzymać proces eskalacji konfliktu i przyczynić się do jego pozytywnego
rozwiązania. Jednakże w procesie eskalacji konfliktu, kiedy powiększa się zakres spraw
spornych, a sprzeczności między partnerami powiększają się i wyostrzają, bardzo ciężko jest
osiągnąć porozumienie. Wg Petersona pojednanie może nastąpi, gdy waga spornego
problemu jest mniejsza niż związku utrzymywanego z partnerem oraz gdy któryś z
uczestników bierze na siebie odpowiedzialność za powstanie konfliktu.
W środkowej fazie konfliktu można zatem wyróżnić dwie tendencje: eskalację konfliktu oraz
negocjacje ( kiedy występują próby pojednania się, pogodzenia, konstruktywne dla
rozwiązania konfliktu), może to być także przejście od eskalacji do negocjacji.
Konflikt interpersonalny kończy się wraz zanikiem negatywnych wpływów.
Uczestnicy konfliktu poprzez negocjacje wypracowują jakieś rozwiązanie problemu, mniej
lub bardziej satysfakcjonujące obie strony, i tym samym nastąpi koniec wywierania
obustronnych niekorzystnych wpływów. Konflikt może tez mieć inne zakończenie, a
mianowicie w sutek eskalacji i braku możliwości osiągnięcia porozumienia następuje
przerwanie konfliktu ( czasowe lub trwałe).
Peterson wyróżnia pięć rodzajów rozwiązania konfliktu:
· Separacja- przerwanie kontaktu
· Dominacja- zwycięstwo jednej strony nad drugą poprzez stosowanie środków przymusu
· Kompromis- obopólna redukcja pragnień do momentu uzyskania satysfakcjonującego dla
obu stron rozwiązania
· Całkowita zgoda- rozwiązanie w pełni satysfakcjonuje obie strony, nie kolidując przy tym
z ich aspiracjami i pragnieniami
· Strukturalna poprawa- satysfakcjonujące rozwiązanie, prowadzące jednocześnie do
pogłębienia rozumienia się i intensyfikacji pozytywnych wzajemnych uczuć stron
konfliktu.
Zakończenie konfliktu, uzyskane w efekcie podejmowania różnych prób rozwiązania sprawy
spornej, jest pewnym stanem, zdeterminowanym przede wszystkim przez stopień
rozwiązania sprawy leżącej u podłoża konfliktu oraz przez inne czynniki, które wystąpiły w
trakcie trwania konfliktu( np.: stan psychofizyczny, sytuacja społeczna stron)