Wstęp do prawoznawstwa

Zadajmy sobie pytanie. Czy prawo można zdefiniować? Definicje prawa· realne – takie, które starają się ukazać cechy, które przysługują definiowanym przedmiotom i tylko tym przedmiotom· nominalne – takie, które nie tyle interesują się istotą definiowanego przedmiotu ile sposobem wyrażania się w danym języku o pewnych przedmiotach. Definicje realne o tyle nie maja zastosowania w odniesieniu do prawa, że prawo nie jest realnym przedmiotem, nie jest rzeczą, czymś obiektywnym a właśnie do rzeczy odnoszą się definicje realne. Także z definicjami nominalnymi są kłopoty w przypadku takich obiektów jak prawo. Zanim określimy co jest czym musimy odwołać się do pewnego tła filozoficznego gdyż określenie tego co jest prawem w dużym stopniu będzie zależeć od przyjętej koncepcji filozoficznej np. od tego czy bardziej skłaniamy się do koncepcji prawo-pozytywnych czy też bliższe nam są koncepcje prawno-naturalne. Innymi słowy w ujęciuklasycznym nie da się zdefiniować prawa.Możemy podać tylko definicje operatywne, definicje cząstkowe. Definicje te buduje się relatywizując określone cechy do pewnych warunków jej zastosowania a więc wskazując warunki koniczne do tego aby przedmiot znajdujący się w polu badań mógł być uznany za definiowany obiekt. Dla definicji prawa w kulturze łacińskiej, kontynentalnej, takimi warunkami są:Warunki definicji prawa w kulturze łacińskiej:

1. prawo musi być zbiorem norm generalnych

2. prawo musi być powiązane z państwem innymi słowy prawo funkcjonuje przez organy państwa państwo działa przez prawo

3. musi być zachowana autonomia prawa w kulturze i społeczeństwie, w tym muszą istnieć narzędzia pozwalające na oddzielenie prawa od moralności

4. ograniczona dyskrecjonalność w decyzjach rządowych i administracyjnych, wiąże się to z kontrolą niezależności i prawidłowości wydawania decyzji

5. prawo to zawiera pewne kryteria ocenne (np. zasady współżycia społecznego) przy czym wprowadzenie takich zwrotów oceniających musi być poprzedzone racjonalnym dyskursem oczywiście o ile nie są one wynikiem przyjęcia praw człowieka

6. realizowanie pewnej koncepcji sprawiedliwości tj. co najmniej sprawiedliwości formalnej. Innymi słowy prawo możemy zdefiniować w następujący sposób.prawo - jest to system norm postępowania pochodzących od państwa zabezpieczonych możliwością legalnego użycia przez państwo przymusu, którego celem jest porządkowanie podstaw życia społecznego,politycznego i gospodarczego. W demokratycznym systemie politycznym prawo wyznacza struktury i kompetencje organów władzy publicznej a także procedury podejmowania decyzji. Określa ono również ramy działania różnorodnych podmiotów społecznych, którym zapewnia możliwość uczestniczenia w procesach decyzyjnych w państwie, gwarantuje podstawy bezpieczeństwa i pewności stosunków współpracy i konkurencji społecznej, wyznacza ono wzorce zachowań, które powinny być respektowane zarówno przez obywateli jak i organy władzy oraz określa zasady odpowiedzialności za ich naruszenie.