Eksperyment
•Funkcje Eksperymentu
o Wyjaśniająca – weryfikacja hipotez przyczynowych
o Heurystyczna – odkrywanie nowych zjawisk i stawianie nowych hipotez, to bywa jego nadrzędnym celem
o Diagnostyczna – poznawanie ukrytych własności przedmiotu i ich objawów na podstawie uogólnien wiązących własności z objawami
o Metodologiczna – eksperyment stosujemy także, gdy chcemy zbadać i usprawnić istniejące techniki badawcze lub też skorygować nowe.
o Triangulacja – weryfikacja badań uzyskaną jedną metodą poprzez zastosowanie innej metody to tego samego problemu
o Związek przyczynowy między zdarzeniami A i B zachodzi gdy:
o a) jedno ze zdarzeń – A – jest warunkiem koniecznym lub warunkiem wystarczającym, lub koniecznym i wystarczajacym zarazem do zajścia drugiego zdarzenia – B.
o między zdarzeniami A i B zachodzi porządek czasowy – taki, ze zdarzenie wskazane jako przyczyna zachodzi coś tam coś tam
•Schemat ogólny sprawdzania hipotez przyczynowych :
o By przyjąc hipotezę, że zdarzenie/zmienna A jest przyczyną zmienne B konieczne są 3 operacje :
1. Ustalenie współwystępowania i współzmienności A i B. Jeśli potencjalne przyczyna i skutek nie występują i nie zmieniają się razem to żadne z nich nie może być przyczyną drugiego.
2. Wykazanie, że A wyprzedza B (nie jest odeń późniejsze). Jeśli przyczyna występuje po skutku, to nie jest faktyczną przyczyną.
3. Dowiedzenie, ze żadne inne zdarzenie współwystępujące z A nie mogło wywołać B. Póki nie odrzucimy możliwości wyjaśnienia B innymi niż A, lecz współwystępującymi z A i B zdarzeniami, dowód przyczynowy nie będzie pełny, a więc – pewny.
•Operacja polega na weryfikowaniu hipotez. Gdy odrzucamy hipotezy konkurencyjne, można przyjąć hipotezę początkową.