Bezrobocie a rynek pracy
Empiryczna analiza bezrobocia
2.1 Dane statystyczne o rynku pracy
Istnieją dwa główne źródła informacji o rynku pracy. Pierwszym z nich są dane
pochodzące ze sprawozdawczości podmiotów gospodarczych oraz instytucji rynku pracy,
które są przetwarzane i publikowane przez Główny Urząd Statystyczny. Drugim źródłem
natomiast jest badanie aktywności ekonomicznej ludności (BAEL), które posługuje się
definicjami zgodnymi z zaleceniami Międzynarodowej Organizacji Pracy.
Urzędy Pracy opierają się na definicjach określonych w odpowiednich aktach prawnych.
Poniżej przedstawiam najważniejsze z nich:
Za pracujących uznaje się:
1) osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy ( umowa o pracę,
powołanie, mianowanie lub wybór);
2) pracodawców i pracujących na własny rachunek, to znaczy:
a) właścicieli, współwłaścicieli i dzierżawców gospodarstw
indywidualnych w rolnictwie ( łącznie z pomagającymi członkami ich
rodzin),
b) właścicieli i współwłaścicieli ( łącznie z pomagającymi członkami ich
rodzin, z wyłączeniem wspólników, którzy nie pracują w spółce) podmiotów
prowadzących działalność gospodarczą poza gospodarstwami
indywidualnymi w rolnictwie,
c) inne osoby pracujące na własny rachunek np. osoby wykonujące
wolne zawody;
3) osoby wykonujące pracę nakładczą, czyli osoby, z którymi zawarto umowę
o wykonanie określonych czynności na rzecz jednostki zlecającej pracę poza jej
terenem;
4) agentów ( łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin oraz osobami
zatrudnionymi przez agentów), do których zaliczono osoby, z którymi zawarto
umowę agencyjną lub umowę na warunkach zlecenia o prowadzenie placówek,
których przedmiot działalności został określony w umowie;
5) członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych;
6) pracujących na działkach pracowników państwowych gospodarstw rolnych i
na działkach przyzagrodowych członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych;
7) duchownych pełniących obowiązki duszpasterskie.
Do bezrobotnych zgodnie z ustawą z dnia 14 XII 1994 roku o zatrudnieniu i
przeciwdziałaniu bezrobociu zalicza się osobę nie zatrudnioną i nie wykonującą innej
pracy zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu
pracy obowiązującego w danym zawodzie lub służbie, nie uczącą się w szkole w systemie
dziennym, zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania (stałego lub
czasowego) powiatowym urzędzie pracy, jeżeli:
1) ukończyła 18 lat, z wyjątkiem młodocianych absolwentów,
2) kobieta nie ukończyła 60 lat, a mężczyzna 65 lat,
3) nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy,
renty szkoleniowej albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej,
zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności nie pobiera zasiłku
przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, świadczenia
rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub wychowawczego,
4) nie jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej w rozumieniu
przepisów Kodeksu Cywilnego, o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2
ha przeliczeniowe, lub nie podlega ubezpieczeniu emerytalno - rentowemu z tytułu
stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym o
powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe,
5) nie jest właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa stanowiącego dział
specjalny produkcji rolnej w rozumieniu przepisów podatkowych, chyba że dochód
z działów specjalnych produkcji rolnej, obliczony dla ustalenia podatku
dochodowego od osób fizycznych, nie przekracza wysokości przeciętnego dochodu
z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 2,0 ha przeliczeniowych,
ustalonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, na podstawie
przepisów o podatku rolnym, lub nie podlega ubezpieczeniu emerytalno -
rentowemu z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w takim
gospodarstwie,
6) nie podjęła pozarolniczej działalności od dnia wskazanego w zgłoszeniu do
ewidencji do dnia wyrejestrowania tej działalności albo nie podlega - na podstawie
odrębnych przepisów - obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem
ubezpieczenia społecznego rolników, lub zaopatrzenia emerytalnego,
7) jest osobą niepełnosprawną, której stan zdrowia pozwala na podjęcie
zatrudnienia co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy obowiązującego w
danym zawodzie lub służbie,
8) nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia
wolności,
9) nie uzyskuje miesięcznie dochodu w wysokości przekraczającej połowę
najniższego wynagrodzenia, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu
odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na
rachunkach bankowych,
10) ) nie pobiera, na podstawie przepisów o pomocy społecznej, zasiłku
stałego, stałego wyrównawczego, gwarantowanego zasiłku okresowego lub renty
socjalnej.