To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Osobowość jako rezultat uczenia się - podejścia A. Bandury oraz Dollarda i Millera
Funkcjonowanie człowieka to rodzaj ciągłej interakcji pomiędzy zdarzeniami w środowisku, zachowaniem oraz poznawczymi i innymi czynnikami osobowymi. Te trzy elementy układu zależności przyczynowych wzajemnie się determinują. Zachowanie człowieka ma charakter wyuczony. Szczególną rolę w funkcjonowaniu człowieka odgrywa proces uczenia się oparty na wpływach społecznych. Zmiany w funkcjonowaniu człowieka dokonują się dzięki trzem procesom:
nabywaniu - rozwój wiedzy i umiejętności;
generalizacji - zastosowanie zdobytej wiedzy i umiejętności w różnych sytuacjach, w odniesieniu do procesów myślenia, procesów afektywnych i działania;
stabilizacji - utrwalenie się nabytej wiedzy i umiejętności, nie ma charakteru automatycznego.
Elementy struktury osobowości (Bandura nie podaje ich bezpośrednio) to inaczej czynniki osobowe będące rezultatami procesów poznawczych i pozostające we wzajemnej interakcji z wpływami środowiska oraz poznaniem:
oczekiwania - przekonanie o prawdopodobnych zależnościach pomiędzy zachowaniem i jego wynikami;
standardy wewnętrzne
preferencje w odniesieniu do wartości;
preferencje dotyczące społecznych grup odniesienia;
samowiedza, szczególnie przekonanie o własnej efektywności.
Zachowanie, jak i mechanizmy jego regulacji są w większości wyuczone. Podstawą rozwoju osobowości jest więc proces uczenia, którego ludzka specyfika związana jest z możliwością nabywania wiedzy i uczenia nowych zachowań poprzez symboliczny przekaz społeczny. Podstawą mechanizmu uczenia się są zdolności symboliczne, czyli zdolności do reprezentowania zdarzeń i związków między nimi w formie symbolicznej. Istnieją dwa rodzaje uczenia się - przez obserwację oraz przez działanie. Według Bandury wzmocnienia nie są konieczne w procesie uczenia się
Modelowanie - psychologiczny proces dopasowywania.
Dollard i Miller przejawiali małe zainteresowanie strukturalnymi, czyli stosunkowo niezmiennymi elementami osobowości. Swą uwagę skierowali na proces uczenia się i rozwoju osobowości. W celu przedstawienia stałych i trwałych właściwości osobowości posługiwali się pojęciem nawyku. Nawyk jest związkiem czy skojarzeniem bodźca z reakcją. Wyuczone skojarzenia mogą kształtować się nie tylko między zewnętrznymi, lecz również między wewnętrznymi bodźcami i reakcjami. Chociaż osobowość składa się głównie z nawyków, ich konkretna struktura będzie zależna od jedynych w swoim rodzaju wydarzeń, na których wpływ była wystawiona jednostka. Ponadto jest to struktura tymczasowa - dzisiejsze nawyki mogą zmienić się w wyniku jutrzejszych doświadczeń. Dallard i Miller konsekwentnie kładą nacisk na fakt, że zachowanie człowieka możemy zrozumieć tylko wtedy, gdy w pełni uwzględnimy kontekst kulturowy, w którym to zachowanie występuje. Psychologia uczenia się pozwala nam zrozumieć zasady uczenia się, natomiast antropolog społeczny dostarcza nam wiedzy o warunkach uczenia się. Oba rodzaje informacji są równie ważne dla zrozumienia rozwoju człowieka (przykład z laboratorium - żaden psycholog nie odważyłby się przewidywać zachowań szczura nie wiedząc, w którym ramieniu labiryntu T podawana jest nagroda czy stosowany wstrząs).
(…)
… jednostki kształtuje się duża liczba popędów wtórnych, których funkcją jest pobudzanie zachowania. Te wyuczone popędy są nabywane na podstawie popędów pierwotnych, stanowią ich przekształcenie i służą jako fasada, za którą ukryte są funkcje podstawowych popędów wrodzonych. W typowym nowoczesnym społeczeństwie stymulujące działanie popędów wtórnych zastępuje w dużej mierze funkcje stymulacji dostarczanej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)