Idee, ideologie, teorie i programy - to wszystko formy myśli politycznej.
Doktryny polityczne - naukowe ujęcie różnych form myśli politycznej(idei, ideologii, filozofii). Mogą być wykorzystane przez ruchy polityczne jako podstawa ich programu. Funkcjonują w warstwie teoretycznej, mają wysoki stopień uporządkowania.
Przedmiotem tych doktryn jest głównie myśl o państwie i prawie. Doktryny oscylują wokół zagadnień idei człowieka, społeczeństwa, równości, wolności, prawa i władzy.
Idee polityczne - przewodnie treści ideologii, filozofii, programów politycznych. Ujmowane są w sposób naukowy w doktrynach politycznych. Idee to elementarny składnik myśli politycznej. Idee na ogół są dziełem geniuszy, myśli indywidualnych jednostek, wyrażających ducha czasu, w których powstały. Narzucają przez to jakiś określony obraz świata. Każda rozwinięte forma myśli politycznej(np. ideologia) składa się z wielu idei, np. boga, człowieka, społeczeństwa, równości, wolności itp. Treść myśli politycznej(idee w niej) nie równa się poznaniu prawdy o rzeczywistości. Ich istotę stanowi raczej zdolność poruszania ludzi - aktywizowanie ich do działania.
Idee polityczne dają wzorce polityki - ideały, a więc cele i wartości do których się dąży. Czasami są ujęte w programach politycznych. Niestety to tylko teoria, więc to niebezpieczne, bo często przegrywają w zderzeniu z rzeczywistością. Ważne jest więc odróżnianie idei utopijnych, od tych możliwych do zrealizowania. Należy jednak pamiętać, że myśl utopijna dzisiaj, może stać się realną jutro - odnośnie do zmian historycznych w czasie, wiele się może zmienić na przestrzeni dziejów. Idee funkcjonują na dwóch poziomach - teoretycznym i praktycznym. Na pierwszym pozostają czyste, modelowe. Na drugim już nie, zwłaszcza gdy zespolą się z ideologią. Dla ideologii ważniejsza jest bowiem skuteczność(porwanie ludzi do działania, wpływanie na nich) niż czystość modelowa. Ta czystość osłabia jednocześnie skuteczność a nie liczy się prawdziwość ale skuteczność.
Ideologie polityczne - powstała jako nauka społeczna o ideach. Jej założenia pochodzą od Antonie de Tracy, myśliciela francuskiego oświecenia, i jego dzieła Elementy ideologii. On to dążył do szczęścia człowieka poprzez rozum ludzki i jego kontrolę nad prawami. To początkowo.
Później jednak sens ideologii wzbudzał wiele kontrowersji:
1. Teologowie uważali ją za przejaw świeckiego, liberalnego republikanizmu - trzy wstrętne słowa w jednym! We Francji ideologia została wtedy skojarzona z ateizmem.
2. Karol Marks użył tego słowa w książce Ideologia Niemiecka, gdzie uznał ją za praktycznie nieskuteczną a poznawczo mylącą.
3. Lenin z kolei nadał jej znaczenie pozytywne, nazywając socjalizm ideologią walki klas, do której zachęcał.
(…)
… i komunizmu po zbrodniach wojennych przerzuciło się na ideologie w sensie ogólnym. Dodatkowo uczeni dowodzili, że w rozwiniętym społeczeństwie kapitalistycznym, ideologia jest co najwyżej dodatkiem, nie podstawą. 5. Myśliciele jak Hannah Arendt, Karl Popper czy Dahrendorf uważali, ze polityka i ideologia są od siebie oddzielne, bo ideologia jest charakt. dla społeczeństw zamkniętych - zniewolonych…
… może powstać wiele doktryn politycznych.
Filozofia polityczna - zajmuje się wskazaniem jak powinno się władać i jak powinni zachowywać się poddani.
Teoria polityczna - opiera się na faktach politycznych, sprawdzanych przez rzeczywistość społeczną. Rangę nauki wykładającej teorie polityczne zyskała politologia.
Pojęcia te mają podobny zakres tematyczny, ale różnią się podejściem do opisu faktów…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)