Filozofia:
fileo - miłuję, dążę
sophia - wiedza, mądrość
Czy można rozumieć filozofię jako umiłowanie mądrości i/lub wiedzy?
W takim znaczeniu słowa tego po raz pierwszy użył Pitagoras. Wcześniej filozofię uważano za mądrość i wiedzę, nie dążenie do nich. Pitagoras uważał, że mądrość i wiedza przysługują co najwyżej bogom, a ludzie mogą je miłować i do nich dążyć.
Pierwsza postawa wyklucza dialogowość i zakłada posiadanie, moc sprawczą.
Druga postawa jest otwarta na dialogowość, gdyż nikt nie posiada monopolu pełni prawdy, to wiedza różnych ludzi może się wzajemnie wzbogacać, umiłowanie ma tendencje bezinteresowności.
Swoiste cechy filozofii:
Maksymalna ogólność - pytanie o wszystko, możliwie najogólniejszy punkt widzenia, punkt widzenia całości [nie interesuje się częścią jak inne nauki, np. geografia czy biologia, a wszystkim]
Jeśli o wszystko, to również o siebie samą; refleksja filozofii nad filozofią (czyli metafilozofia) jest integralnym elementem filozofii.
Maksymalny krytycyzm - zdolność kwestionowania wszystkiego, a więc również własnych założeń, podstaw i racji. Zakładanie, że nic nie jest jeszcze rozstrzygnięte, co najwyżej może się takim stać własnym wysiłkiem filozofującego.
Trudności uprawomocnienia wiedzy filozoficznej:
całość bytu (i wiedzy o nim) nie może być definitywnie przedmiotem doświadczenia, a indukcja jest zawodna (Hume)
teza o tożsamości bytu i myślenia, jako podstawa konstrukcji filozoficznych jest wątpliwa (np. Kartezjusz)
poznanie ma pewnie charakter pośredni, a filozofia, zwłaszcza tradycyjna, chciałaby być wiedzą o samym bycie
doświadczenie pozwala stwierdzić faktyczność, ale nie konieczność, a filozofia chciałaby rozpoznać struktury, stany i właściwości konieczne (Hume)
poznanie wydaje się mieć charakter sytuacyjny i relatywny, w sensie socjologicznym, psychologicznym, antropologicznym, biologicznym, kulturowym (wielcy mistrzowie sztuki podejrzeń: Marks, Freud, Nietzsche)
poznanie wydaje się mieć charakter czynny, współkształtując nieuchronnie poznawaną przedmiotowość, zatem byt sam w sobie jest niepoznawalny (Kant)
Działy tradycyjnej filozofii:
Teoria bytu (Bytu??) - pyta o to co istnieje, jakie ma struktury i warstwy, skąd się wzięło, dokąd zmierza itp. Refleksję nad bytem określa się także jako ontologię i metafizykę - pojęcia używane zamiennie lub zwłaszcza od czasów Husserla przez metafizykę rozumie się teorie bytu istniejącego, a przez ontologię teorię bytu możliwego.
(…)
… bytu możliwego.
Teoria poznania - refleksja nad źródłami wiedzy, jej rodzajami, kryteriami prawomocności, najogólniejszymi regułami metodologicznymi itd.
Teorię poznania określa się również jako gnoseologię lub epistemologię - używane zamiennie lub gnoseologia w odniesieniu do procesu poznawania, a epistemologia w odniesieniu do rezultatów poznania czyli wiedzy.
Teoria wartości (aksjologia) - refleksja nad wartościami, ich genezą, hierarchią, wzajemnymi relacjami, statusem itd.
Tradycyjnymi działami były tu: Etyka - refleksja nad dobrem i
Estetyka - refleksja nad pięknem i sztuką;
Inne (??):
Prakseologia - (wikipedia: dziedzina badań naukowych dotyczących wszelkiego celowego działania ludzkiego)
Antropologia filozoficzna - refleksja nad człowiekiem, człowieczeństwem, istotą czy naturą ludzką
Epoki filozofii zachodniej:
Starożytna
Średniowieczna
Nowożytna (współczesna) - od XVII wieku, przeważa pogląd, że więcej filozofię łączy niż dzieli
Tales z Miletu (VII - VI wiek) - uchodzi za pierwszego filozofa. Jego koncepcja składa się z czterech elementów:
PYTANIE: co stanowi zasadę świata
ODPOWIEDŹ: woda
ROZWINIĘCIE: wszystko powstaje z wody i wszystko jest wodą
UZASADNIENIE ODPOWIEDZI: bo świat…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)