To tylko jedna z 18 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ROZDZIAŁ 14
LIPIDY
Jan Gmiński
Dorota Polańska
Związki tłuszczowe osocza, jako nierozpuszczalne w wodzie transportowane są w
kompleksie z białkami tworząc lipoproteiny. Wyjątkiem są wolne kwasy tłuszczowe
przenoszone w osoczu przez albuminy. Lipoproteiny stanowią heterogenną grupę
cząstek różniących się składem lipidowym, białkowym, miejscem syntezy i
metabolizmem.
Podstawą klasyfikacji lipoprotein jest rozdział metodą ultrawirowania (tab. 1) lub
elektroforezy (tab. 2).
Tabela 1. Frakcje lipoprotein osocza uzyskane metodą ultrawirowania.
• chylomikrony
• lipoproteiny o bardzo małej gęstości (VLDL)
• lipoproteiny o pośredniej gęstości (IDL)
• lipoproteiny o małej gęstości (LDL)
• lipoproteiny o dużej gęstości (HDL)
Tabela 2. Frakcje lipoprotein rozdzielone metodą elektroforezy.
• chylomikrony
• β-lipoproteiny
• pre-β-lipoproteiny
• α-lipoproteiny
Co raz częściej wykorzystuje się metodę opartą na spektroskopii magnetycznego
rezonansu jądrowego (NMR), pozwalającą rozdzielić poszczególne frakcje
lipoprotein na podfrakcje oraz określić nie tylko stężenie cholesterolu
poszczególnych podfrakcji, ale także ilość cząsteczek lipoprotein oraz ich wielkość.
215
Dane te znacznie lepiej odzwierciedlają ryzyko wieńcowe pacjenta niż do tej pory
stosowany panel badań lipidowych.
Głównym składnikiem lipidowym LDL i HDL jest cholesterol, a chylomikronów i
VLDLi – triglicerydy. Cząstki LDL transportują cholesterol do wątroby i tkanek
pozawątrobowych, gdzie podlega dalszym przemianom, natomiast HDL uczestniczy
w zwrotnym transporcie cholesterolu z tkanek obwodowych do wątroby.
Triglicerydy zawarte w chylomikronach są pochodzenia pokarmowego, natomiast
występujące w VLDL są syntetyzowane w wątrobie.
Zainteresowanie badaniami diagnostycznymi w zakresie gospodarki lipidowej
spowodowane jest powiązaniami doświadczalnymi, epidemiologicznymi i
klinicznymi między podwyższonym stężeniem cholesterolu i triglicerydów w osoczu
a nasileniem procesu miażdżycowego. Miażdżyca tętnic jest morfologicznym
podłożem chorób układu krążenia (choroba niedokrwienna serca, zawał mięśnia
sercowego, udar mózgu), które są główną przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych
ekonomicznie.
Najistotniejszymi lipidowymi czynnikami ryzyka choroby niedokrwiennej serca jest
podwyższenie stężenia cholesterolu frakcji LDL i obniżenie we frakcji HDL.
Częstość zaburzeń biochemicznych w zakresie przemian lipidowych jest bardzo
wysoka. Wg badania Pol-MONICA przeprowadzonego przy współpracy z WHO 2/3
dorosłej populacji w naszym kraju ma podwyższone wartości stężeń cholesterolu
i/lub triglicerydów.
Badania laboratoryjne oceniające gospodarkę lipidową mają różną przydatność
diagnostyczną, dostępność i koszt wykonania (tab. 3).
Tabela 3. Badania laboratoryjne gospodarki lipidowej
Podstawowe
•
cholesterol całkowity
•
trójglicerydy
•
cholesterol HDL
•
cholesterol LDL
Uzupełniające
•
test zimnej flotacji
•
elektroforeza lipoprotein
Specjalistyczne
•
Lp(a)
•
apoB
•
apoAI
•
fenotyp apoE
•
profil LDL
•
enzymy: LCAT,
(…)
…/dl =
226
AB
⋅st . wzorca mg / dl
AW
Uwagi
• Surowice pacjentów z żółtaczką oraz o znacznej hemolizie mogą dawać
fałszywie podwyższone wyniki.
• Kwas askorbinowy hamuje aktywność enzymów zawartych w
odczynniku do oznaczania cholesterolu.
ĆWICZENIE 3.
OZNACZANIE STĘŻENIA TRIGLICERYDÓW METODĄ
ENZYMATYCZNĄ
Zasada metody
Triglicerydy są hydrolizowane przez lipazę do kwasów tłuszczowych i glicerolu…
… to: chylomikrony,
β- lipoproteiny, pre-β- lipoproteiny, α- lipoproteiny. Zasada elektroforezy jest oparta
na tym, że lipoproteiny po umieszczeniu w polu elektrycznym wędrują w kierunku
anody.
MATERIAŁ BADANY
• Surowica
Odczynniki
• Żel agarozowy
• Bufor barbitalowy (siła jonowa 0,05)
• Barwnik 0,07%
• Roztwór utrwalający (mieszanina alkoholu, wody destylowanej i kwasu
octowego lodowatego w stosunku 6:3:1…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)