42.b E. Balcerzan: Interpretacja jako „próba całości” (w: „Problemy teorii literatury”, s.3) Bibliografia - przedstawienie dzieł niezgodne z ich przeznaczeniem podstawowym.
„Całość” - wyodrębnia się według indywidualnych prawideł spójności wewnętrznej. Badacz uświadamia sobie, że nie da rady przyswoić wszystkiego.
Antynomia między poczuciem całości, a przeświadczeniem o koniecznej fragmentaryczności jej ujęcia daje o sobie znać na poziomie analizy, opisu i interpretacji.
Interpretacja wobec analizy: Interpretacja szuka oparcia w analizie, nie jest specyficznie naukowa. Ale gdy obiektem badań staje się całość wielotekstowa - o powodzeniu interpretacji „całości” decyduje opis, nie analiza.
Interpretacja wobec opisu: Opis to przeciwieństwo aktu interpretacji. Opis możliwy jest tylko przy uporządkowaniu literatury. Opis wymusza postawę racjonalistyczną i szacunek dla empiryzmu; s. 507 interpretacja różnicuje stanowiska badaczy - opis buduje tło, na którym to zróżnicowanie staje się widoczne .
2 porządki w opisie: delimitacyjny (zewnętrzny),
konstrukcyjny (wewnętrzny).
Np. dla poezji współczesnej: granice poezji są granicami doświadczenia poetyckiego danej społeczności. Dziś są 3 zakresy doświadczenia poetyckiego:
A) najszerszy, ukryty - przypadki „cichego mówienia”, bycie poetką dla siebie; autokomunikacja. Nie musi stwarzać nowych tekstów, może teksty gotowe usytuować w porządku poetyckości;
B) ogólnospołeczna komunikacja werbalna - folklor in statu nascendi , twórczość spontaniczna;
C) poezja profesjonalna.
Ad A) - historia w polszczyźnie przeciwstawia się historii w biografii jednostki, B) folklor reaguje na wypadki z ostatniej chwili, brak poczucia ciągłości tradycji; C) - historyczność określa stosunek tej literatury do wyobrażeń czasowych folkloru i do przeżywania czasu w liryce autokomunikacyjnej.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)