Istota zawodu pracownika socjalnego

Pracownikiem socjalnym może być osoba, która ma odpowiednie kwalifikacje zawodowe, tzn. ukończyła szkołę pracowników socjalnych lub studia wyższe o kierunku: praca socjalna, polityka społeczna, resocjalizacja, socjologia, pedagogika, psychologia lub inne pokrewne (…) pracownikiem socjalnym może być również osoba z wyższym wykształceniem o kierunku niewymienionym, powyżej, jeśli ukończyła specjalizację z zakresu pomocy społecznej." Istota zawodu pracownika socjalnego zawiera się w tym, że praca socjalna, jaką pracownik wykonuje, zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym, odnosi się do społecznego funkcjonowania jednostki, grupy i środowiska społecznego. Możemy powiedzieć, że pracownik socjalny koncentruje swoją uwagę przede wszystkim na funkcjonowaniu społecznym, które jawi się, jako nadrzędny cel pracy socjalnej. Takie rozumienie celu zakłada, iż działania pracownika socjalnego powinny się opierać na trzech podstawowych kanonach: wiedzy, umiejętnościach i wartościach. Z nich wywodzą się odpowiednie postawy w stosunku do ludzi, oraz metody rozumienia i rozwiązywania ich problemów. Ustawa społeczna z 1990 roku definiuje pomoc społeczną jako instytucję polityki społecznej państwa mającą na celu „ umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia" (art. 1.1) [Wódz 1998, s. 53] . Z kolei art.8 wspomnianej Ustawy mówi o zadaniach pomocy społecznej, zaś wśród wymienionych zadań pracę socjalna definiuje jako działalność zawodowa. Praca socjalna jest zatem traktowana jako profesjonalne działanie o charakterze prospołecznym, czyli takim, które zorganizowane jest w ten sposób, by „podtrzymać, chronić lub rozwijać interesy innych osób, grup, społeczności, instytucji […] interes innych obiektów społecznych"[Reykowski 1986,s.27].