To tylko jedna z 7 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Unijny i wspólnotowy porządek prawny
Prawo tworzone przez Wspólnoty Europejskie nazywamy prawem wspólnotowym. Przesłanki powstania prawa wspólnotowego:
transfer kompetencji państw członkowskich do WE
podmiotem prawa wspólnotowego są zarówno państwa członkowskie ale i osoby prawne i obywatele
prawo wspólnotowe ma pierwszeństwo w stosunku do krajowego i wywiera na nie bezpośredni skutek
Europejskie prawo wspólnotowe jest odrębne od prawa międzynarodowego publicznego - cechuje je między innymi wyższa skuteczność i nadrzędność w stosunku do prawa krajowego. Istnieje różnica pomiędzy prawem tworzonym w I filarze UE (czyli prawem wspólnotowym), a prawem tworzonym w II i III filarze. W I filarze obowiązuje bowiem reżim wspólnotowy, natomiast w prawo stanowione w II i III filarze obejmuje reżim prawnomiędzynarodowy (podobnie jak w pmp). Obydwa reżimy łącznie tworzą system prawny Unii Europejskiej. Z tego powodu należy rozróżniać prawo unijne (synonim prawa UE) od prawa wspólnotowego. Źródła prawa w UE:
w znaczeniu formalnym - akty prawne regulujące funkcjonowanie UE
od strony materialnej - wola państw członkowskich
Ważne znaczenie ma także dorobek wspólnotowy (acquis communautaire) wprowadzony do
prawa pierwotnego UE przez TUE. Mimo braku oficjalnej definicji na dorobek ten składa się dotychczasowe prawo UE wraz z jego przyjętą interpretacją (dorobek ETS) a także wartości tkwiące u podstaw funkcjonowania UE. Hierarchia źródeł prawa:
traktaty założycielskie, zmieniające oraz akcesyjne
ogólne zasady prawa i prawo zwyczajowe
umowy zawierane przez WE z innymi podmiotami stosunków międzynarodowych
akty prawne tworzone w ramach trzech filarów (z założeniem, że prawo tworzone w poszczególnych filarach jest od siebie niezależne)
orzecznictwo sądów wspólnotowych, nie ma charakteru precedensowego ale spełnia ważna rolę
Ze względu na kryterium tworzenia prawo unijne dzielimy na dwa działy:
prawo pierwotne - całość traktatów ustanawiających WE i UE wraz z wszelkimi zmianami. Mamy więc prawo pierwotne I, II i III filara
prawo stanowione - stanowione przez instytucje wspólnotowe, dzieli się ono na:
a) wewnętrzne UE (pro foro interno) b) prawo stanowione skierowane do państw członkowskich które dzieli się na:
prawo stanowione w I filarze (prawo pochodne/wtórne) - najważniejsze i najobszerniejsze
prawo stanowione w II i III filarze Ze względu na kryterium przedmiotowe prawo unijne dzieli się na:
instytucjonalne - obejmuje prawo funkcjonowania instytucji wspólnotowych we wszystkich filarach
(…)
… członkowskich.
Zasady systemowe:
zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego nad prawem państw członkowskich
zasada bezpośredniego skutku prawa wspólnotowego
zasada efektywności
zasada najwyższego standardu
Zasady te zostały w głównej mierze ukonstytuowały orzeczenia ETS a szczególnie wyroki w sprawach:
Costa v. E.N.E.L z 1964
Van Gend en Loos v. Administratie der Belastingen z 1962
W pierwszej sprawie ETS stwierdził, że:
przyjęcie do systemu prawnego państwa przepisów wydanych przez wspólnotę uniemożliwia jednostronne przyznawanie innym aktom prawnym wyższej rangi
prawa wynikające z Traktatu nie mogą być uchylane
W drugiej sprawie Trybunał stwierdził, że porządek prawa międzynarodowego ustanowiony przez WE wiąże zarówno państwa obywatelski jak i obywateli.
Zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego wobec prawa…
…. Został on ograniczony do współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych. Zmienione także instrumenty prawne dotyczące III filara, obecnie zalicza się do nich:
wspólne stanowiska
decyzje ramowe
decyzje
konwencje
umowy międzynarodowe zawierane w trybie art. 38 TUE w związku z art. 24 TUE.
Decyzje ramowe - zawierają termin implementacji w krajowym systemie prawnym. Mają naturę i cel zbliżony do dyrektyw tj są wiążące…
… inkorporacji ich norm do prawa wewnętrznego państw członkowskich, a więc stanowią one część prawa krajowego. Ich głównym celem jest ujednolicanie prawa. Publikowane są w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Dyrektywa - służy harmonizacji ustawodawstw krajowych. Wiąże państwa członkowskie co do rezultatów, a nie środków. Jest więc dużo mniej ścisła od rozporządzenia. W 2004 KE wydała zalecenia dotyczące…
… pokojowe i demokratyczne w państwach trzecich
wspólne działania tematyczne (np.: w sprawie ustanowienia Europejskiej Agencji Obrony)
wspólne działania harmonizujące politykę państw członkowskich
Wspólne stanowiska - uchwala je Rada UE na podstawie przyjętych strategii. Ich moc wiążąca nie jest traktatowo określona. Można je traktować jako środek koordynacji polityki zagranicznej. Podział:
dotyczące…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)