To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
15. Rozwój historyczny konserwatyzmu w Polsce Kształtował się on powoli, aż do wydarzeń rewolucjonistycznych jak np. powstanie krakowskie (od lutego do marca 1846 ) czy Wiosna Ludów. Największe nasilenie miał w czasach od powstania styczniowego do XIX wieku, jednak po tym nastąpiło osłabienie myśli na długie lata. Również przewroty, które miały miejsce w 1989 roku pozsotawiały konserwatyzm w cieniu. Warto zaznaczyć, że nigdy nie działali oni w zorganizowanych grupach, zwykle byli rozproszeni i zdezintegrowani. W polskiej myśli występowały te same idee co w pozostałych krajach, jednak tutaj można wyróżnić kilka różnic: • Odrzucali zbrojne i powstańcze drogi osiągnięcia niepodległości i uznawali, że lepiej będzie podporządkować się i być lojalnym zaborcom. • Najważniejszą wartością była religia (traktowana równocześnie jako wiara i ideologia). Miała być podstawą polskiej tradycji i to świat miał się jej podporządkować. Misją konserwatystów było przenoszenie treści głoszonych przez chrześcijan na Wschód i obrona przed wszelakimi deformacjami napływającymi z Zachodu Polska myśl konserwatywna została zainicjowana na 3 sposoby: 1) strumień reakcyjny – jako pierwszy rozpoczął go Jan Paweł Woronicz, który głosił religijne idee aby powrócić do tradycji szlacheckich. Innym przedstawicielem był Henryk Rzewuski – uznawany za najwybitniejszego przedstawiciela. Czerpał on swoje poglądy z konserwatyzmu Francji i Niemiec, posiadał umiejętność zastosowania obcych ideologi do sytuacji w Polsce. Można wyróżnić jego idee: - prowincjonalizmu: Opatrzność (vel. Bóg) pełni rolę źródła prawdziwej cywilizacji, która ma być zorganizowana najlepiej w kościele katolickim i wszystkie zdarzenia kierowane są przez Niego. - organicyzmu: człowiek nie ma kierować się tym co powie jego rozum tylko tym, co myśli hierarchicznie zbudowany organizm społeczny - tradycjonalizmu: skupiał się na instytucjach ustrojowych monarchi , gdzie kierującymi nimi mieli być silni ludzie „polecani” przez zaborców Kolejny przedstawiciel to Antoni Walewski. Wypowiadał się za silną władzą monarchistyczną, i odwiecznymi tradycjami ukształtowanymi przez arystokrację. Uznawał, że władza pochodzi od Boga i wzywał do lojalności wobec władzy zaborców. 2) strumień ewolucyjny Ksawery Drucki-Lubecki – zwolennik zachowawczej konstrukcji liberalizmu gospodarczego. Polakom potrzeba „oświaty, fabryk, broni, przemysłu i handlu” w warunkach wolności ekonomicznej, jednak niewykraczającej poza protekcjonalizm państwa.
(…)
… oraz Aleksander Wielopolski margrabia Gonzaga Myszkowski podobnie
wypowiadali się, co Czartoryski. Rzecznicy idei pracy organicznej, uważali dobrowolne
oczynszowanie chłopów za ważny czynnik rozwoju gospodarczego oraz byli za lojalnością
wobec Rosji, a wówczas ta dzięki atrakcyjności kulturowej Polski miała przyznać jej
niepodległość.
Konserwatyzm, a idea ultramontanizmu:
Ultramontanizm głosił podporządkowanie…
… Zamoyski oraz Aleksander Wielopolski margrabia Gonzaga Myszkowski podobnie
wypowiadali się, co Czartoryski. Rzecznicy idei pracy organicznej, uważali dobrowolne
oczynszowanie chłopów za ważny czynnik rozwoju gospodarczego oraz byli za lojalnością
wobec Rosji, a wówczas ta dzięki atrakcyjności kulturowej Polski miała przyznać jej
niepodległość.
Konserwatyzm, a idea ultramontanizmu:
Ultramontanizm głosił…
… – stańczycy). Głoszono w niej: trójlojalizm wobec zaborców,
katolicyzm jako światopogląd, pracę organiczną, szanowanie tradycji oraz zmiany
ewolucyjne jako droga przeobrażeń społecznych.
W okresie 20lecia między wojennego o ideach konserwatywnych nie było głośno, a po II
WŚ publikowano je w krakowskim „Tygodniu Powszechnym”. Przełom 1989 roku nie
spowodował również przebudzenia się tej myśli…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)