Struktura osobowości Freuda: ID -podstawowa, nieświadoma struktura, stanowiąca źródło energii; funkcjonuje wedle zasady przyjemności; najbardziej podstawowy element ludzkiej natury, kieruje się więc regułą maksymalizowania doznań hedonistycznych
EGO -pełni funkcję koordynatora kontaktów z rzeczywistością; funkcjonuje na zasadzie realności; pełni funkcje kontrolną i decyzyjną; pozostaje w opozycji do ID.
SUPEREGO - zinternalizowane reguły postępowania i normy moralne; kieruje się zasadą moralności; wywodzi się z wymagań rodziców, z nagród i kar. Zewnętrznie przekształca się w sumienie pełniąc funkcje samokontroli. Superego powściąga impulsy z ID, szczególnie te, które stoją w sprzeczności z normami moralnymi lub wymaganiami społecznymi; nakłania ego do preferowania celów zgodnych z normami moralnymi; formą przejawiania się superego jest ideał własnego ja. Psychoanalityczna koncepcja człowieka: - istotne czynniki regulujące zachowanie mają charakter popędowy, efektywny, instynktowny, są więc biologicznie ukształtowanymi, gotowymi strukturami uruchamiającymi określone działania
- podstawowym regulatorem działania jest nieświadomy popęd seksualny (libido), rozumiany jednak szeroko jako pozytywne doświadczenie z własnym lub cudzym ciałem
- motywy ludzkich zachowań leżą poza świadomością człowieka
Dwa składniki podejścia humanistycznego: - teoria potrzeb -mechanizmem sterującym ludzkimi zachowaniami są potrzeby, pojmowane jako brak czegoś i stanowiące hierarchię
- teoria samoaktualizacji - proces stawania się tym, kim się jest; dążeniem do wewnętrznej spójności, jedności z samym sobą , spełnienia swojego przeznaczenia, powołania.
Wewnętrzne siły kierujące aktywnością człowieka: - siła osobistych potrzeb- czegoś chcę, czegoś pragnę, gdy o czymś marzę lub tęsknię podejmuję działanie zmierzające do zaspokojenia moich potrzeb
- siła norm i powinności- robię coś, co powinienem zrobić, muszę to zrobić
- siła decyzji- podejmuję działanie, na które jestem zdecydowany, tak właśnie postanowiłem i to robię. Moje zamierzenia i plany obejmują się w moich własnych decyzjach.
Behawiorystyczna koncepcja człowieka: - zachowanie człowieka jest odwzorowaniem struktury i dynamiki środowiska
- środowisko jest aktywne, organizm jest reaktywny
- zachowanie uruchamiane jest przez popęd, ale utrwalane i podtrzymywane poprzez wzmocnienia, czyli obiekt lub stan rzeczy redukujący popęd
- podstawową role w zachowaniach człowieka mają wzmocnienia
- operując wzmocnieniami uzyskuje się kontrolę nad zachowaniem ; powtarzając wzmocnienie lub wycofując je można efektywnie modyfikować zachowanie
- wielokrotne powtarzanie zachowań skutecznych prowadzi do ukształtowania nawyku; człowiek jest taki, jakie ma nawyki, a nawyki są takie, jakie wymagania satysfakcji
(…)
… samodzielności)
- podstawa informacyjna decyzji (stopień niepewności)
- poziom nacisku (presja czasowa, ryzyko błędu, stopień odpowiedzialności)
czynności wykonawcze
- treść wykonywanych czynności (np. określanych w taryfikatorze)
- dominująca forma czynności (motoryczne, werbalne, umysłowe)
- struktura czynności (złożoność, zmienność, tempo i inne)
- warunki pracy (trudne, łatwe)
aspekt współdziałania…
… za pośrednictwem, której człowiek bezpośrednio oddziałuje na otaczający świat zewnętrzny i reguluje swoje wzajemne stosunki z otoczeniem
jest sumą wysiłków mięśniowych, nerwowych i umysłowych, podejmowanych w celu wykonania określonych zadań
charakteryzuje ją społeczna przydatność rezultatu, pośrednia motywacja i celowość
Psychologia pracy-zajmuje się prawidłowościami i nieprawidłowościami psychologicznymi związanymi z pracą człowieka w określonym miejscu, warunkach i otoczeniu społecznym zakładu pracy.
Nurty współczesnej psychologii pracy:
- psychologia inżynieryjna
- psychologia zatrudnienia
- społeczna psychologia pracy
Podstawowy schemat analizy pracy wg Tomaszewskiego:
aspekt energetyczny
- dominujący rodzaj wysiłku: fizyczny; nerwowy
- poziom wysiłku: maksymalny, przeciętny
- rozkład wysiłku: regularny…
… jego wystąpieniu:
- duża spójność grupy: grupa zapewnia prestiż, jest atrakcyjna, dlatego ludzie chcą do niej należeć
- izolacja grupy: grupa jest wyizolowana, chroniona przed alternatywnymi poglądami
- autorytarny przywódca: przywódca kontroluje dyskusje w grupie oraz wyraźnie przedstawia swoje życzenia
- silny stres: członkowie grupy odczuwają zagrożenie dla grupy
- słabo wypracowane sposoby podejmowania…
… obserwacji lub samoopisów zachowań wyprowadza się abstrakcyjne kategorie które nazywamy wymiarami osobowości.
Wymiary osobowości
ekstrawersja- dotyczy społecznego funkcjonowania człowieka, określa jakość intensywności integracji społecznych, potrzebę stymulacji. Wysokie natężenie (ekstrawersja)-duża aktywność, rozmowność, towarzyskość, optymizm i otwartość na ludzi, serdeczność, aktywność, pozytywne emocje…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)