SŁOWNIK WYBRANYCH TERMINÓW
Arcybiskup większy (łac. archiepiscopus maior) – hierarcha (biskup), który jest głową Kościoła wschodniego w randze arcybiskupstwa większego; jego uprawnienia są identyczne jak patriarchy, z tym tylko, że jego wybór dokonany przez biskupów wymaga
zatwierdzenia przez Biskupa Rzymskiego (kan. 151).
Biskup eparchialny (łac. episcopus eparchialis) – w prawie Kościołów wschodnich biskup
stojący na czele eparchii jako jej własny pasterz (w prawie Kościoła łacińskiego – biskup diecezjalny) (kan. 178)
Boska Liturgia (łac. Divina Liturgia, Divina Eucharistia) – wschodnie określenie Ofiary Eucharystycznej
Chryzmacja (łac. chrismatio sancti myri) – w tradycji wschodniej sakrament odpowiadający
zachodniemu bierzmowaniu; udziela się go przy użyciu oleju zwanego myron (kan.
692).
Degradacja (łac. degradatio) – kara polegająca na zrównaniu duchownego, który przyjął
określone święcenia z duchownym, który przyjął święcenia niższego stopnia, np. prezbiter zredukowany do stopnia diakona (kan. 1433).
Depozycja (łac. depositio) – w prawie Kościołów wschodnich kara polegająca na wydaleniu
ze stanu duchownego (kan. 1410).
Egzarcha (łac. exarcha) – w prawie Kościołów wschodnich hierarcha stojący na czele ezgarchatu i zarządzający nim bądź w imieniu własnym, bądź w imieniu Hierarchy, który
go mianował (kan. 312).
Egzarchat (łac. exarchia) – w prawie Kościołów wschodnich część wspólnoty ludu Bożego,
która z racji okoliczności nie została erygowana jako eparchia; egzarchaty mogą być
apostolskie, jeśli utworzył je Biskup Rzymski, patriarsze, jeśli utworzył je patriarcha
lub arcybiskupie, jeśli utworzył je arcybiskup większy (kan. 311).
Ekskomunika mniejsza (łac. excommunicatio minor) - w prawie Kościołów wschodnich
kara kościelna zabraniająca przede wszystkim przyjmowania Komunii św. (kan.
1431).
Ekskomunika większa (łac. excommunicatio maior) – w prawie Kościołów wschodnich
najsurowsza kara kościelna, zabraniająca jakiegokolwiek udziału posługiwania w
sprawowaniu Ofiary eucharystycznej lub w jakichkolwiek innych obrzędach kultu,
sprawowania sakramentów i sakramentaliów oraz przyjmowania sakramentów, jak
również sprawowania kościelnych urzędów lub posług, jakichkolwiek innych zadań
oraz wykonywania aktów władzy rządzenia (kan. 1434).
Eparchia (łac. eparchia) – określenie oznaczające w prawie Kościołów wschodnich część
ludu Bożego powierzona pasterskiej trosce biskupa, w której uobecnia się Kościół
Chrystusa (kan. 177).
Hierarcha, Hierarcha miejsca – Biskup Rzymski, Patriarcha, Arcybiskup większy, Metropolita stojący na czele Kościoła metropolitalnego sui iuris, biskup eparchialny i ci,
którzy czasowo go zastępują w rządzeniu, stosownie do przepisów prawa. Hierarchami miejsca, oprócz Biskupa Rzymskiego są biskup eparchialny, egzarcha, administrator apostolski, ci, którzy, podczas nieobecności wymienionych, czasowo zastępują ich
w rządzeniu, oraz Protosyncel i Syncel. Wyżsi przełożeni w instytutach życia konsekrowanego, posiadający zwyczajną władzę rządzenia, także są Hierarchami, ale nie
miejsca (kan. 984).
Kościół sui iuris (łac. Ecclesia sui iuris) – wspólnota chrześcijan, powiązana hierarchią, która jako sui iuirs została wyraźnie lub milcząco uznana przez najwyższą władzę Kościoła. Obecnie, według Annuario Pontificio, w Kościele katolickim mamy 22 Kościoły sui iuris: 21 wschodnich wywodzących się z pięciu tradycji (aleksandryjskiej,
antiocheńskiej, chaldejskiej, konstantynopolitanskiej czyli bizant
(…)
… duchownego (łac. ascriptio) – określenie oznaczające w prawie Kościołów
wschodnich przynależność duchownego do Kościoła partykularnego lub instytutu życia konsekrowanego (kan. 357).
Synaksa (łac. Synaxis) – organ kolegialny, stanowiący zwierzchnią władzę we wschodnich
instytutach życia konsekrowanego (kan. 512).
Synod Biskupów Kościoła patriarchalnego lub arcybiskupiego (łac. Synodus Episcoporum Ecclesiae…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)