To tylko jedna z 11 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Magdalena Suska III rok ZSG Makroregion: Łańcuch Tatrzański Łańcuch Tatrzański Łańcuch Tatrzański jest makroregionem Centralnych Karpat Zachodnich. Od północy otacza go Obniżenie Orawsko-Podhalańskie, od południa Obniżenie Liptowsko-Spiskie. Na zachodzie koniec znajduje w widłach Wagu i Orawy. Ryc. 1. Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski do makroregionów według Kondrackiego. Tatry mimo swej orograficznej zwartości dzielą się na dwa mezoregiony: Tatry Zachodnie i Tatry Wschodnie. Za granicę między nimi przyjmuje się przełęcz Liliowe i Dolinę Suchej Wody po stronie polskiej oraz Dolinę Cichą po stronie słowackiej. W Tatrach Wschodnich wyróżnia się Tatry Wysokie (w Polsce i na Słowacji) oraz Tatry Bielskie (w całości leżące na Słowacji). Granica Tatr Zachodnich i Wysokich przebiega przez Przełęcz Liliowe (1952 m), a Tatr Wysokich i Bielskich przez Przełęcz pod Kopą (1749 m). Spotykany czasem podział Tatr na Polskie i Słowackie ma znaczenie wyłącznie geopolityczne. Tatry sprawiają wrażenie wyniosłego masywu, bowiem zewsząd są otoczone głębokimi kotlinami, których dna leżą na wysokości 500 – 700 metrów n.p.m. Ich wyniosłość podkreślają także głębokie doliny rzeczne. Całe pasmo otoczone jest rozległymi obniżeniami. W Tatrach przebiega europejski dział wód.. Polska część Tatr leży w dorzeczu Dunajca, a także ze znaczna częścią Słowackich Tatr Wysokich należy do zlewiska Morza Bałtyckiego. Pozostała część Słowackich Tatr Wysokich i Słowackie Tatry Zachodnie leżą w zlewisku Morza Czarnego. Granica państwa dzieli Tatry na dwie nierówne części. Do Polski należy ok. 175 km2 czyli niespełna 25% ich ogólnej powierzchni. Ryc.1. Tatry jako jednostka geograficzna według Lancewicza: 1-wysokości od 1000 do 2000 m n.p.m., 2- wysokości ponad 2000 m n.p.m., 3-europejski dział wodny Źródło: Passendorfer E.,1983, Jak powstały Tatry, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, str. 18. Budowa geologiczna i rzeźba Z geologicznego punktu widzenia są górami wypiętrzonymi w czasie orogenezy alpejskiej, a w eocenie zalane płytkim morzem. Jednak skały z których są zbudowane mają nawet kilkaset milionów lat. W budowie Łańcucha Tatrzańskiego biorą udział trzy jednostki
(…)
…
- powstawanie skał przeobrażeniowych
wczesny
410
późny
420
wczesny
440
późny
460
środkowy
480
wczesny
500
późny
520
środkowy
545
wczesny
590
późny
900
środkowy
1700
wczesny
Dewon
360
2500
- dalsze powstawanie skał
przeobrażeniowych
- orogeneza kaledońska
Sylur
Ordowik
Kambr
Proterozoik (Algonk, Ezoik)
Prekambr
Archaik
Eon Priskoiczny
4000
4600
- orogeneza kaledońska
- orogeneza asyntyjska
…
… potoki oraz wywierzyska.
Ogromny wpływ na ukształtowanie Tatr miała działalność lodowców w epoce plejstocenu (od
ok. 900 tys. lat temu). Trzy razy ulegały zlodowaceniu. W efekcie tej działalności doliny
rzeczne - V-kształtne uległy zmianie na polodowcowe U-kształtne oddzielone wysokimi
progami od dolin głównych, z których często opadają wodospady, doliny wiszące, kotły,
moreny boczne, środkowe, czołowe…
….
Zamieniająca po deszczu w burzliwy strumień każdy prawie żleb, pędząca korytami potoków,
rozbijająca się w wodny pył o głazy. Wypływająca cicho z młaki zarośniętej turzycą,
bulgocąca w szczelinach krasowych wywierzysk. Cicho chlupocząca o brzegi stawów,
gadająca po kamieniach strumieni. Rzeźbiąca dna dolin, wymywająca jaskinie, podcinająca
skarpy, znosząca mosty i kładki, rozmywająca szlaki”.
Ryc. 5. Przekrój…
…
- miejsce w którym kończy się las, a zaczyna kosodrzewina poprzedzona limbą. Poniżej tej
granicy, w reglu górnym występują głównie lasy świerkowe. Ich ściółka jest uboga, ale
obfitująca w liczne grzyby można tu spotkać mchy i paprocie. W reglu górnym panuje klimat
chłodny.
4) Kosodrzewina - rozciąga się ona na wysokościach 1550 - 1800 m n.p.m. Tuż nad górną
granicą lasu występuje ona gęsto. W wyższych…
… występują na
obszarach wapiennych, a inne na granitowych.
6) Hale i turnie - rozciągające się powyżej 2300 m n.p.m. Flora turni jest najuboższa ze
wszystkich pięter. Występują tu głównie porosty, mchy i niskie murawy. Panuje tu klimat
zimny, a silne wiatry i mrozy powodują, że ta nieliczna roślinność chowa się pod półkami
skalnymi.
Piętro alpejskie ( niwalne ) – nie występuje.
Tabela stratygraficzna Tatr…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)