Kryzys i upadek imperium rosyjskiego w 1917 roku .
Przystępując do wojny Mikołaj II przysięgał walkę do momentu wyrzucenia z rosyjskiej ziemi ostatniego niemieckiego żołnierza. Taka postawa wynikała z realizacji zobowiązań sojuszniczych wobec Francji i Anglii. Przez cały okres wojny car reprezentował niezmienne stanowisko w kwestii jej prowadzenia i odrzucał wszelkie propozycje związane z zawarciem pokoju separatystycznego. Stanowisko to uległo wzmocnieniu w momencie, w którym Mikołaj objął naczelne dowództwo nad armią i flotą. Od tego momentu zaczyna się okres silnego oddziaływania z jednej strony krajów sojuszniczych, którym zależało na dalszym pozostaniu Rosji w wojnie, drugiej zaś Niemiec, które chciały by carat się z tej wojny wyłączył.
Dowództwo niemieckie rozpoczęło szereg działań dyplomatycznych zmierzających do odsunięcia od władzy ludzi opowiadających się za dalszym uczestnictwem Rosji w wojnie. Na szczególną uwagę zasługuje tu działalność Aleksandra Parvusa (wł. Lazar Izrael), człowieka, który w 1915 roku przekazał niemieckim władzom plan wywołania rewolucji w Rosji. Przewidywał między innymi przeprowadzenie akcji agitacyjnej w największych miastach cesarstwa, skierowanej przede wszystkim do robotników, oraz wspieranie, głównie finansowe, organizacji radykalnych (zwłaszcza bolszewików), głoszących antywojenne hasła. Plan przewidywał także wywoływanie zamieszek przy pomocy blokowania dostaw żywności, co umożliwiało podburzanie dużych grup ludności. Oprócz tego planowano podpalanie szybów naftowych, kampanie prasowe, czy też wspieranie podobnych ruchów w Finlandii i na Ukrainie. Władze niemieckie zgłosiły chęć realizacji tych założeń, a zapoznanie się z planami Lenina po ewentualnym przejęciu władzy (zakończenie wojny, utworzenie republiki, rezygnacja z aneksji terytorialnej i reparacji finansowych) wzmogło tylko te zainteresowania. Rozpoczął się proces wspierania Lenina i bolszewików, głównie pomocy finansowej dla nich. Parvus został szefem Instytutu Międzynarodowych Badań Gospodarczych w Kopenhadze, stamtąd rozsnuł sieć kontaktów między Piotrogrodem, Berlinem i rewolucjonistami rosyjskimi znajdującymi się na emigracji. To wsparcie będzie utrzymywać się aż do momentu przejęcia władzy przez Lenina i podpisania pokoju między oboma krajami.
W podobny sposób oddziaływały państwa sojusznicze, wspierając carat, a kiedy to nie było już możliwe, ugrupowania zmierzające do przejęcia władzy, które deklarowały dalsze uczestnictwo Rosji w działaniach wojennych. Stąd poparcie dla Rządu Tymczasowego, który głosił prowadzenie działań wojennych aż do zwycięstwa, chcąc wyjść z konfliktu z jak najmniejszymi stratami, w momencie kiedy pozwolą na to sojusznicy. Przejawem wsparcia była na przykład pomoc militarna i dozbrajanie armii rosyjskiej. Dzięki takim zabiegom mogła ona w lecie 1917 roku przeprowadzić ofensywę przeciwko siłom niemieckim. Oddziaływanie sojuszników rosyjskich widać także w tzw. systemie dwuwładzy, który funkcjonował od marca do listopada 1917 roku. Utrzymywanie słabego politycznie Rządu Tymczasowego i jednoczesne funkcjonowanie Rady Delegatów dawało władzom państw sojuszniczych instrument nacisku na pierwszy z tych organów. Możliwość ingerencji obcych państw w sprawy Rosji wynikał przede wszystkim ze słabości elit, które nie pozwalały na ustanowienie silnej władzy i zaprowadzenie porządku.
(…)
… Wewnętrznych i Pałac Zimowy, podpalono gmach Sądu Okręgowego i liczne komisariaty. Wieczorem praktycznie całe miasto znajdowało się w rękach uczestników zajść. Z liczącego 160 tys. żołnierzy garnizonu stołecznego niemal połowa zbuntowała się, a duża część z pozostałych żołnierzy przyjęła postawę neutralną. Po depeszach Rodzianki i Chałabałowa car wreszcie zdaje sobie sprawę z powagi sytuacji, pod wpływem…
…) - brat Mikołaja II, po jego abdykacji jednodniowy monarcha Rosji Tymczasem pociąg carski musiał zawrócić z obranej trasy z powodu blokady linii kolejowej, która dostała się w ręce oddziałów rewolucyjnych i udać się do Pskowa do kwatery dowódcy frontu północno-zachodniego generała Ruzskiego. W nocy musieliśmy zawrócić do Małej Wiszery, okazało się, że Lubań i Tosno są w rękach powstańców (Mikołaj…
… pomysłem był wyjazd do Kwatery Głównej w Mohylewie w celu planowania wiosennej ofensywy. Obydwa pomysły były błędne. Wyjazd ze stolicy w czasie kiedy niepokoje społeczne przybierają na sile, kiedy władze nie są w stanie poradzić sobie z problemami aprowizacyjnymi i spychają je na barki organizacji społecznych, świadczy o zupełnym odizolowaniu od spraw państwowych. Podobnie rzecz miała się z pomysłem, początkowo rozwiązania, a potem zawieszenia Dumy. Car w ten sposób podsycał tylko coraz bardziej radykalne nastroje społeczeństwa, które w Dumie widziało szansę na załatwienie najbardziej palących problemów. Mikołaj II zrealizował oba swoje pomysły. Do kwatery głównej wyjechał 22 lutego (7 marca), natomiast Dumę zawiesił już w trakcie trwania zamieszek 26 lutego (10 marca). Przerwa ta miała trwać…
… pokazał mu podpisany przez cara reskrypt o rozwiązaniu Dumy. Mikołaj podobnie jak przez dwa ostatnie dni nie ma żadnych informacji na temat sytuacji w mieście. Sytuację tę zmienia dopiero wieczorem 25 lutego (10 marca) Chałabałow. Generał pisał o problemach z aprowizacją, o rosnącej liczbie strajkujących i zamieszkach w kilku punktach miasta. Tego samego dnia list do Mikołaja wysyła jego żona…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)