To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Krytyka intelektu a intuicja w filozofii Bergsona
INTELEKT A INTUICJA W FILOZOFII BERGSONA
Filozof ten prezentuje myśl filozoficzną XIX/XX w.
W kwestiach poznawczych odszedł od zasady racjonalizmu(intelektu) i poznanie uzależniał nie od rozumu, intelektu lecz intuicji i instynktu życiowego.
Sam intelekt w sensie potocznym i naukowym i jego obie odmiany były przystosowane do celów praktycznego poznania świata. Zgłębione zostają te tajniki życia, które są człowiekowi potrzebne, niezbędne. Poznanie potoczne opiera się na zniekształceniach , podobnie zresztą jak nauka, która dąży do ujęcia rzeczywistości poprzez reguły i zasady. Bergson był zdecydowanym przeciwnikiem scjentyzmu w badaniach naukowych. Ta antyintelektualna postawa Bergsona była rodzajem paradoksu- występował on bowiem z pozycji filozofa- intelektualisty by skrytykować poznanie rozumowe. Intelekt nie stał już na straży prawdy.
Bergson uważał, że wiedza człowiekowi będzie głębsza i bardziej prawdziwa, jeśli oprzemy ją na intuicji.
Przez intuicję rozumiał on zdolność człowieka do bezpośredniego, ale i całościowego ujęcia rzeczywistości również w aspekcie jej zmienności. Intuicję pojmował poza zasadą myślenia, w kategoriach instynktu - biologicznego wrodzonego przystosowania organizmu do życia w określonych warunkach. Tak zdefiniowany instynkt jest przeciwieństwem rozumu, działa on bowiem poprzez nieświadomość i z samego organizmu czerpie swą siłę. Intuicja jest zaś uświadomionym instynktem. Każdy z nas ją zatem posiada, tylko należy ją odkryć i umiejętnie wykorzystać. Jest jedynym godnym zaufania sposobem poznania rzeczywistości (świata ożywionego), ponieważ przez swój związek z ciałem i organizmem poznającego, właśnie z rzeczywistości się wywodzi. Dzięki intuicji poznajemy rzeczy od wewnątrz, bezpośrednio, w ich aspekcie jakościowym, indywidualnym, nie z zewnątrz jak w przypadku poznania rozumowego, które jest oprócz tego pośrednie, ilościowe, w upraszczające.
Najważniejsza teza Bergsona: poznanie intuicyjne jest doskonalsze od rozumowego. Jest w istocie jedynym prawdziwym sposobem zdobywania wiedzy o świecie.
Intuicjonizm w różnych postaciach przetrwał również do dziś w filozofii i psychologii, choć w dalszym ciągu wzbudza on wiele kontrowersji.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)