Pierre Chaunu-Cywilizacja wieku Oświecenia II. Obszar Oświecenia W wieku XVI pomiędzy cywilizacja europejska a innymi światami wyrosła nowa bariera. Nowy wzrost w Europie peryferyjnej zaczyna się około lat osiemdziesiątych wieku XVII dzięki uzyskaniu nowych przestrzeni. Lata osiemdziesiąte przynoszą zdecydowane przejście z malej do dużej Europy. W porównaniu z reszta świata, Europa Oświecenia, której środek przesunął się w stosunku do Europy klasycznej i Europy śródziemnomorskiej epoki odrodzenia, nigdy nie była rozleglejsza. Występuje jednocześnie świadomość zmiany powierzchni Europy , zapomnienie o innych kulturach, pozaeuropejskich i wielkoduszna percepcja państwa ludzi utożsamianego z wielka Europą, co oznacza ze świat w tym czasie utożsamiany był z Europą. Europa, jako wyższa jedność kulturalna, góruje na świecie wg Jaucourta dzięki wierze chrześcijańskiej i jej moralności. Szlaki wędrowne od wieku XVI do końca wieku XVII prowadziły niemal wyłącznie na polonie, a Rzym był obowiązkowym celem pielgrzymki artystów, którzy właśnie tam szukali prestiżu, konsekracji dóbr kultury. To południe wysyłało na północ misjonarzy, nauczycieli, techników. Zmiana kierunku nastąpiła w latach 1680-1700, a głównym centrum Europy stała się północ. Europa tych wojaży , to Europa miejska, z Paryżem na czele, Wenecją, Rzymem i Florencją jako centrami rozrywki, Wiedniem i Londynem jako siedliskiem nauk, Berlinem i Petersburgiem. Cały zasób pojęć przestrzennych wieku XVIII znaleźć można było w podróżach jego najznakomitszych osób (Rousseau-Szwajcaria, Turyn, Paryż, Anglia). Monteskiusz również wyjeżdżał mówiąc na przykład ze w Anglii nie ma religii, prze co deformuje się obraz pobożnej rzeczywistości Europy. Literatura podróżnicza i podroż filozoficzna proponują dwie Europy, a z perspektywy czasu wyróżniamy ich trzy:
- bardzo stara śródziemnomorska Europa południa
- gęsto zaludniona, rozwinięta Europa wieku XVIII, która pozostaje na pozycji uprzywilejowanej
- margines „kresowy” Europy, do którego należą państwa zrodzone za morzem w wieku XVI.
Odsiecz wiedeńska (12.09.1683), to jedna z najważniejszych dat oświeceniowej Europy, wyznaczająca początek terytorialnego podwojenia Europy. Wpływ na to miała także anomalia pogodowa która spowodowała podwyższenie się temperatury o 1 st . Około roku 1760-1770 pojawiły się dwa odrębne sektory Europy: - gęste ośrodki ludności (Polska zachodnia, Austria, Czechy), które oscylują miedzy 20 a 25 mieszkańcami na km2, i grupują , na ponad 2 mln km2, 35-40 mln ludzi
- strefy graniczne, których przeciętna gęstość zaludnienia wynosi 2-4 osoby na km2 (srodkowa Europa).
(…)
… miedzy 20 a 25 mieszkańcami na km2, i grupują , na ponad 2 mln km2, 35-40 mln ludzi
- strefy graniczne, których przeciętna gęstość zaludnienia wynosi 2-4 osoby na km2 (srodkowa Europa). Gleboka odrebnosc europy wschodniej w wieku XVIII polegala na istnieniu pustej przestrzeni kolonizacyjnej, ktora dla Europy Oswiecenia zdawala się byc El Dorado. W Europie wschodu dominowal z dom z drewna, i marne drogi…
… nad okolo 15 mln km2, i 75 mln ludzi, co czyni prawie polowe ludznosci starego kontynentu. Zwiekszona eksploracja morz i oceanow wiazala się bezposrednio z wynalezieniem chronometru, a kule ziemska mozna oplynac w czasie dwa razy krotszym, niz w epoce Magellana (250 lat wczesniej). Z koncem wieku XVI swiat zamknal się w sobie, u technicznego kresu swoich mozliwosci. Europejczycy mogli oplywac lady…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)