Ustrój państwa

Podstawowym zagadnieniem dotyczącym ustroju państwa są: Typy państwa

•Platon – timokracja(rządy odważnych), oligarchia, tyrania

•Arystoteles – dobre-monarchia, arystokracja i politea; złe tyrania, oligarchia, demokracja

•Św. Augustyn – państwo boże, państwo ziemskie

•Karol Monteskiusz – kryterium natury rządu i zasada rządu: republikański, monarchistyczny, despotyczny (w rządzie republikańskim władza należała do narodu(demokracja) lub jego części (arystokracja), w monarchii włada jednostka na podstawie praw, w despotii jeden człowiek rządzi bez zobowiązań i prawideł, zasadą działania państwa jest strach.

•Georg Jedlinek – typy: antyczno-orientalne, helleńskie, rzymskie, średniowieczne, współczesne.

* Materializm historyczny podział według formacji społeczno-ekonomicznych(ustroje):

- wspólnoty pierwotne

- niewolnicze

- feudalne

- kapitalistyczne (socjalistyczne)

* Fazy kształtowania się państwa

1. Faza wodzów militarnych

2. Faza państwa patrymonialnego

3. Faza państwa nowożytnego

1. Państwo niewolnicze

- państwo rodowe

- państwo despotyczne – dziedziczność władzy, hierarchizacja społeczeństwa, despota – władza nadana mu przez boga

- tyrania – państwa Grecji

- absolutyzm – cała władza w rekach jednego absolutnego władcy

- monarchia

- republika

Państwo będące formą wyzysku ludzi, niewolników jako narzędzi pracy.

2. Państwo feudalne

- monarchia patrymonialna(wczesnofeudalna) monarcha jest władcą i właścicielem państwa(oparta na możnowładcach świeckich i duchownych)

- monarchia stanowa – dualizm władzy- współudział w rządzeniu miały stany (XIIIw.)

Państwo oparte na gospodarce rolnej.

3.Pańswo kapitalistyczne

państwo wczesnokapitalistyczne

- mieszczaństwo chciało uczestniczyć w sprawowaniu władzy

- państwo ma jak najmniej ingerować w gospodarkę ma być „stróżem nocnym"

- Gospodarka opiera się na prywatnej własności kapitału, gdzie środki produkcji były rozproszone wśród małych właścicieli, którzy ze sobą konkurowali.

 kapitalizm monopolistyczny

- łączenie małych przedsiębiorstw w duże grupy, ogromna konkurencja, która zabijała słabszych

- powstawanie spółek rodzinnych, ale nie są one wszechpotężne

- państwo podejmuje działania, które nie utrudniają działalności społeczno-gospodarczej

 kapitalizm państwowo-monopolistyczny

- państwo zaczyna pełnić role regulatora, reguluje niektóre dziedziny

- państwo zaczyna współdziałać z przedsiębiorstwami

- państwo poszerza swoją działalność – ingerencja państwa w dziedziny życia ludzi

- współdziałanie administracji państwowej i korporacji

 Państwo faszystowskie

- społeczeństwo jest całkowicie podporządkowane państwu

- ogromny aparat przymusu

- kult siły, wodza,

- interwencjonizm państwa za zgodą narodu

- walka klas

- równy podział środków produkcji

- zniesienie wszelkich form własności

- centralne planowanie gospodarki

- państwo ma utrwalać zdobycze rewolucji

 Państwo trzeciego świata

-powstało po II wojnie światowej, po dekolonizacji Afryki

- 50-90% społeczeństwa to rolnicy

- wysoki przyrost naturalny, analfabetyzm

- zacofanie kulturowe, społeczne i gospodarcze

- brak silnego przywódcy