Mierniki makroekonomiczne
Popyt zagregowany ( łączny, globalny) – AD ( aggregated demand)– suma jaką planują wydać przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowina dobra i usługi przy każdym poziomie dochodu.
Założenia najprostszego popytu globalnego :
AD= C+I C – konsumpcja, I – inwestycje, G= 0 , NX=0 ( brak rządu, gospodarka zamknieta)
Funkcja konsumpcji- to planowana konsumpcja przy każdym poziomie dochodów.
C = Co +k*Yd ( k-krańcowa skłonność do konsumpcji , Co – konsumpcja egzogeniczna/autonomiczna (niezależna od dochodu, Yd – dochody dysponowane
Yd=Y(1-t) )
Popyt inwestycyjny- poziom planowanych inwestycji, zwiększenia poziomu zasobów kapitału trwałego i zapasów, zależy od produkcji dóbr i usług oraz realnej stopy procentowej
I = Io +eY –d*R
AD = Co + k*Y +I ( a i I SA niezależne od dochodu)
Popyt na eksport netto
NX= Xo – m*Y – n*R
G- wydatki rządowe finansowane z podatków ( t )
Ceny, płace stałe, poziom produkcji wyznaczany przez popyt. Łączny popyt w punkcie równowagi musi być równy produkcji AD = Y
W ujęciu ogólnym bez liniowości modelu strone realną można opisać następująco:
AD = C + I + G + NX
Równowaga Gospodarcza w krótkim okresie– stałe ceny i płace
Procesy dostosowawcze:
AD >Y
- nieplanowane zmniejszenie zapasów
-zwiększenie produkcji w następnym okresie
AD<Y
- nieplanowane zwiększenie zapasów
-zmniejszenie produkcji w kolejnym okresie
AD=Y
Równowaga, nie ma powodów do zmiany produkcji. Równowaga na rynku dóbr i usług : S = I
Planowane zakupy = planowana produkcja ( jeśli jest nierównowaga występują nieplanowane inwestycje co powoduje zmianę stanu w kolejnym okresie)
Planowane oszczędności = planowane inwestycje
Funkcja produkcji dana wzorem : Y/N = F( K/N , N/N), przy założeniu stałych efektów skali, oznacza, że istnieje prosta zależność między produkcją na pracownika, a kapitałem na pracownika. Y/N oznacza produkcję na pracownika, a K/N jest kapitałem na pracownika. Równanie wskazuje zatem, że wielkość produkcji na pracownika zależy od ilości kapitału przypadając.
Stałe efekty skali – dwukrotne zwiększenie pracy i kapitału, spowoduje podwojenie produkcji, gdyż dwukrotnie zwiększona została gospodarka, która będzie wytwarzać produkcję jak przed zwiększeniem: 2Y = F(2K, 2N) lub dla każdej liczby x: xY = F(xK, xN).
- Akumulacja kapitału - wzrost produkcji na pracownika, Y/N, może wynikać ze wzrostu ilości kapitału na pracownika, K/N – akumulacja kapitału jako taka nie może zapewnić trwałego zrostu produkcji na osobę. Niemniej jednak bardzo ważna jest wysokość stopy oszczędności, gdyż determinuje ona poziom produkcji na osobę, jeśli nawet nie jej stopę wzrostu. (Stopa oszczędności w gospodarce– oszczędzana część dochodu)
- Postęp techniczny, czyli poprawa stanu technologii w gospodarce.
Mierniki wzrostu gospodarczego:
· produkt narodowy brutto
· stopa wzrostu dochodu narodowego
· wielkość produktu PKB przypadająca na jednego mieszkańca (PKB per capita).