1 WULKANIZM Magma przemieszczająca się ku górze w skorupie ziemskiej moŜe wydostawać się na powierzchnię. Przyczyną ascenzji magmy jest uwalnianie się z niej pary wodnej i gazów rozpuszczonych i utworzenie mieszaniny z magmą. Przy zachwianiu róŜnicy między ciśnienie...
1 METAMORFIZM METAMORFIZM (gr metamorphosis – przeobra Ŝ enie) to zespół procesów prowadzących do przeobraŜenia skał. Polega na działaniu temperatury i ci ś nienia o wartościach wyŜszych niŜ na powierzchni Ziemi, niekiedy takŜe na oddziaływaniu czynników chemicznych ...
1 TRZ Ę SIENIA ZIEMI Trz ę sienie ziemi – naturalny krótkotrwały wstrząs ośrodka skalnego pochodzący z głębi Ziemi i rozchodzący się w postaci fal sejsmicznych po powierzchni Ziemi i w jej wnętrzu. Trzęsienia mają swoje źródło we wnętrzu Ziemi. Źródło to nazywamy ogniskiem . JeŜel...
SKAŁY OSADOWE Skały osadowe stanowi ą 5% wagowych skorupy ziemskiej (do głębokości 16 km). Pozostałe 95% przypada na skały magmowe i metamorficzne. Skały osadowe pokrywaj ą 75% powierzchni Ziemi – dzięki te...
1 WIETRZENIE Wietrzenie jest to rozpad mechaniczny i rozkład chemiczny skał pod wpływem czynników egzogenicznych (np. insolacji, wody, powietrza, świata organicznego). W zaleŜności od czynników biorących udział w procesie, wyróŜniamy: Wietrzenie fizyczne (mechaniczne) – następuj...
1 GEOLOGICZNA DZIAŁALNO ŚĆ RZEK Z uwagi na posiadaną energię (masa + prędkość) rzeka wykonuje pracę. Praca ta przejawia się w działalności erozyjnej, akumulacyjnej i zdolności transportowej rzeki. Większą część swojej energii rzeka zuŜywa na tarcie między cząsteczkami wody, na ...
1 Geologiczna działalno ść lodowców Lodowce miały i mają nadal duŜe znaczenie w kształtowaniu powierzchni skorupy ziemskiej. Ich działalność związana jest z wysokimi górami i obszarami podbiegunowymi. Lodowce i wieczne śniegi zajmują 10,5% powierzchni lądów, tj. prawie 16 mln km 2. Z teg...
1 GEOLOGICZNA DZIAŁALNO ŚĆ MORZA Geologiczna działalność morza ma zarówno charakter niszczący – erozyjny jak i twórczy. Erozja przejawia się przede wszystkim oddziaływaniem na brzeg i dno w pobliŜu brzegu. Jej przyczyną jest ruch wody morskiej. Są to: • pływy – ...
1 Geologiczna działalno ść wiatru OdróŜnia się dwojakiego rodzaju geologiczna działalność wiatru: - niszczącą (erozja eoliczna) - budującą (akumulacja eoliczna) Pr ę dko ść wiatru zwi ę ksza si ę z wysoko ś ci ą. W wysokich górach wiatry są tak silne, Ŝe wywiewają ...
Wybrzeża pierwotne: fluwiogeniczne (ukształtowane przez procesy rzeczne) deltowe - delta Wisły, Nilu, Missisipi, Dunaju, Tygrysu estuariowe - ujscie Sekwany, Tamizy limanowe (jarowe) - wąskie prostopadłe do
