To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
OKRES TRANSFORMACJI I PLAN EKONOMICZNY BALCEROWICZA
Pod koniec lat osiemdziesiątych doszło do upadku rządu Mieczysława Rakowskiego, a polityka finansowa państwa znalazła się poza wszelką kontrolą. Pojawiło się zjawisko hiperinflacji, „we wrześniu 1989 roku na czarnym rynku za dolara płacono 13 tys. zł., a dług zagraniczny został oszacowany na 48 miliardów dolarów, na koniec roku 1989 stopa inflacji osiągnęła 600%”.
„Ekipa Balcerowicza analizując ten stan rzeczy doszła do wniosku, iż reformy należy prowadzić dwutorowo, z jednej strony należało podjąć szereg poczynań doraźnych, zmierzających do zahamowania inflacji, a z drugiej strony przygotować i wcielić w życie plan reform długofalowych, prowadzących do przekształceń systemowych”. Rozpoczęto realizację tzw. „kuracji szokowej”, co przejawiało się:
ograniczeniem ilości pieniędzy na rynku,
ograniczeniem płac,
podwyższeniem podatków.
Wprowadzono też indeksację płac, czyli urealniono wynagrodzenia za pomocą indeksu dynamiki cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych, zapobiegło to nadmiernemu wypływowi pieniądza i niekontrolowanym podwyżkom płac. Rząd obniżył wartość złotego wobec dolara z 988 zł w sierpniu do 6500 zł w grudniu 1989 r. Wprowadzono zwiększenie deficytu budżetowego państwa oraz podniesiono ceny na nośniki energii (paliwo), alkohol i żywność. „Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) obiecał przyznać Polsce fundusz stabilizacyjny. We wrześniu 1989 roku rząd wystąpił z wnioskiem o przyznanie takiego funduszu w wysokości 1 miliarda dolarów”.
Dnia 17 grudnia 1989 roku Leszek Balcerowicz wystąpił w sejmie z wnioskiem o uchwalenie 11 ustaw reformujących system gospodarczy i finansowy Polski. Sejm kontraktowy zaakceptował 10 projektów. Ich realizację rozpoczęto dnia 1 stycznia 1990 roku, tym samym nastąpiło przekształcanie systemu gospodarczego Polski z nakazowo-rozdzielczego na liberalny i wolnokonkurencyjny. Jak podaje A. Albert, przystąpiono do:
prywatyzacji zakładów państwowych,
reprywatyzacji zakładów przejętych przez państwo z naruszeniem prawa,
otwierania firm prywatnych,
usamodzielnienia Narodowego Banku Polskiego,
tworzenia banków prywatnych,
likwidacji monopolu rządu w handlu zagranicznym,
reaktywowania samorządu,
reaktywowania polityki monetarnej.
Reforma Balcerowicza przyniosła efekty w postaci zmniejszenia tempa inflacji. W styczniu 1990 roku ceny wzrosły jeszcze o 79,6% , w lutym już o 23,8% , a w marcu o 4,3%. Wskaźniki comiesięcznej inflacji za okres 09.1989-02.1991 zostały przedstawione w tabeli 1 i na wykresie 1.
Niestety plan Balcerowicza przyniósł także wiele negatywnych skutków. Reforma odbiła się bowiem na poziomie aktywności gospodarczej i stopie życiowej. Spadły płace realne i w szybkim tempie wzrosło bezrobocie. „Duża część bezrobotnych otrzymywała zasiłki z budżetu, jednocześnie pracując
(…)
… Urzędu Statystycznego, http://www.stat.gov.pl z 08.06.05 r.
Wykres 1. Wskaźniki inflacji względem poprzedniego miesiąca
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z tabeli 1
Szybki rozwój firm prywatnych spowodował zróżnicowanie dochodów. Część ludzi szybko się wzbogaciła, często korzystając z niedoskonałości i luk w ówczesnym systemie prawnym, jednocześnie nastąpił „spadek dochodów wielu rodzin…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)