Temat wykładu brzmiał: Zaburzenia związane z okresem wczesnego dzieciństwa, problemy związane z procesem separacji ? indywiduacji, wczesna deprywacja emocjonalna, zaburzenia przywiązania i zaburzenia lękowe. Z notatki można dowiedzieć się jakie są główne obszary problemów w relacji rodzic - dziecko, jakie są fazy kształtowania się więzi matka - dziecko, czym jest proces separacji. Notatka opisuje również lęk separacyjny jako reakcja przystosowawcza, jako utrwaloną reakcję nerwicową, jako lęk przed separacją w dzieciństwie. Kolejnymi zagadnieniami przedstawionymi w w notatce są: kryteria diagnostyczne wg ICD-10, lęk społeczny w dzieciństwie, uogólnione zaburzenie lękowe, etiologia, reaktywne zaburzenia przywiązania w dzieciństwie, zaburzenia selektywności przywiązania w dzieciństwie, zaburzenia w postaci fobii w dzieciństwie
WYKŁAD 5
Zaburzenia związane z okresem wczesnego dzieciństwa.
Problemy związane z procesem separacji - indywiduacji. Wczesna deprywacja emocjonalna. Zaburzenia przywiązania. Zaburzenia lękowe.
ZABURZENIA WCZESNEGO DZIECIŃSTWA
Trzy główne obszary problemów w relacji rodzice - dziecko:
- nadmierny, symbiotyczny związek z matką
(lub inną osobą, która pełni rolę głównego opiekuna)
- deprywacja uczuciowa
(matka pozbawiona ciepła, empatii, czułości)
- niekorzystny wzorzec przywiązania (skutki doświadczania więzi typu A, C, D)
Fazy kształtowania się więzi matka - dziecko
Faza autystyczna (1 miesiąc życia)
Łagodne przejście od świata wewnątrzmacicznego do świata zewnętrznego.
Faza symbiozy (2-6 miesiąc życia)
Uczuciowe zaangażowanie w stosunku do matki oznacza zaangażowanie względem zewnętrznego świata.
Faza separacji (od 6. miesiąca do 3 lat)
Zdobywanie własnej odrębności w kilku etapach.
- różnicowanie (badanie ciała własnego i ciała matki)
- praktykowanie (odkrycie możliwości poruszania się)
- powtórne zbliżanie się (bliskość a samodzielność)
- konsolidacja indywidualności (stałość obiektu uczuć)
Proces separacji - indywiduacji
- jest wyzwaniem i dla dziecka i dla matki (lęk, poczucie straty)
- M. Orwid: „obszar nieuniknionego, egzystencjalnego napięcia w życiu człowieka, które rozgrywa się pomiędzy potrzebą przynależności, a potrzebą odrębności i wolności”
- kluczowy moment dla rozwoju dziecka: pojawienie się lęku separacyjnego i sposób jego rozwiązania. LĘK SEPARACYJNY JEST ZJAWISKIEM ROZWOJOWYM
- dla ojca proces ten też ma swoją wartość (większa otwartość, intymność, zbliżenie się do partnerki, łagodzenie jej lęku) lub cenę (konflikt, gdy zostaje on odsunięty od symbiotycznego układu dziecko - partnerka, tworzy się trójkąt emocjonalny)
- zablokowanie możliwości rozwiązania lęku separacyjnego: różne typy odpowiedzi behawioralno-psychologicznej u dziecka
LĘK SEPARACYJNY
Jako reakcja przystosowawcza
Krótkotrwały zespół zachowań regresywnych jako odpowiedź na naturalną sytuację (np. wyjście, wyjazd, choroba matki)
- dziecko reaguje nieadekwatnym nasileniem lęku (płacz, zaburzenia snu, niepokój, lęk przed obcymi, utrata apetytu lub cofnięcie się nabytych umiejętności)
- prawidłowo rozwijające się dziecko oraz prawidłowo dotąd funkcjonująca rodzina = naturalne przezwyciężenie epizodu (Ew. pomoc psychologiczna ograniczona do rozpoznania oraz udzielenia porady, by uniknąć medykalizacji problemu)
Jako utrwalona reakcja nerwicowa
Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż do kilku tygodni;
Jeśli były trudności związane z fazą symbiozy;
(…)
… i martwienie się wiążą się co najmniej z trzeba z następujących objawów (co najmniej dwa z nich utrzymują się w ciągu co najmniej połowy całego ich czasu trwania): 1. Niepokój, uczucie „zapędzenia” lub znajdowania się „na krawędzi”, 2. Poczucie zmęczenia, męczliwości, zużycia, 3. Trudności koncentracji, 4. Drażliwość, 5. Napięcie mięśniowe, 6. Zaburzenia snu z powodu zmartwień i lęku.
Uogólniony lęk…
… psychiczne (słabe bezpieczeństwo, stymulacja) i neurofizjologiczne (deficyty przywiązania to niekorzystny rozwój układu limbicznego prawej półkuli między 2 a 18 miesiącem życia)
KRYTERIA DIAGNOSTYCZNE WG ICD-10
Występują co najmniej trzy objawy z następujących:
Nierealistyczne utrwalone martwienie się szkodami, jakie miałyby dotknąć osoby darzone dużym przywiązaniem albo możliwą utratą tych osób (np. obawa…
… lęku separacyjnego, depresji, fobii
Etiologia: - przyczyny osobowościowe (bierna, unikająca postawa, lęk, nieśmiałość, z tendencją do małomówności w nowych sytuacjach)
- więzi nie dające poczucia bezpieczeństwa w niemowlęctwie
- wzory zachowań rodziców (rodzic jako model dla dziecka: lękowe unikanie nowych lub trudnych sytuacji)
Objawy: Skargi somatyczne, zwiększona aktywność autonomicznego układu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)