Wykład z jezior STRUKTURA I FUNKCJONOWANIE EKOSYSTEMÓW Jezioro - naturalny i trwale istniejący (co najmniej tysiąclecia) zbiornik wodny z powolną wymianą wody, o części przybrzeżnej ukształtowanej przez fale i prądy, nie mający bezpośredniego połączenia z morzem. Jezioro - ekosystem śródlądowych wód stojących Zdecydowana większość jezior leży w północnej części półkuli północnej Szeroka (ponad 200 km), wachlarzowata delta Wołgi i największy bezodpływowy zbiornik na świecie, Morze Kaspijskie . Wołga dostarcza mu około 75% wody. Wielkość jezior waha się od 1 ha do 371.000 km2 (Morze Kaspijskie). Głębokość jezior zmienia się od ok. 1 m do 1741 m (Bajkał). Ogółem jeziora zajmują powierzchnię 2,7 mln. km2 (1,8% lądu). Postępujący proces zanikania słonego jeziora Kara-Bogaz-Goł, Turkmenistan. Ocenia się, że Jezioro Genewskie do którego wpada Rodan, zniknie za 40.000 lat Jezioro Bodeńskie, przez które przechodzi Ren, zostanie zasypane za 12.000 lat. ] Wyróżnia się następujące typy jezior: 1. Polodowcowe 2. Tektoniczne 3. Wulkaniczne 4. Krasowe 5. Przymorskie 6. Rzeczne 7. Organogeniczne 8. Jeziora rynnowe są wąskie, długie i ułożone przeważnie prostopadle do ciągu moren czołowych, tworzą ciąg jezior rynnowych. Jezioro Śniardwy leży w rozległym zagłębieniu moreny dennej. Podobnie jak inne jeziora morenowe, są one duże, ale płytkie. J eziora tektoniczne powstały w wyniku ruchów tektonicznych, powodujących pęknięcia lub zapadliska w skorupie ziemskiej. Są one bardzo duże, głębokie i stare (Bajkał, Niasa i Tanganika) W jeziorze Bajkał żyje kilkaset endemicznych gatunków, w tym np. liczne gatunki gąbek, wirków, ślimaków, małży, wieloszczetów, widłonogów i ryb. Jeziora wulkaniczne powstją w kraterach nieczynnych wulkanów. Są one okrągłe i bardzo głębokie. Dzielą się na kraterowe i kalderowe. Wulkaniczne jezioro, Tongariro National Park, Nowa Zelandia. Utworzone w kalderze powstałej na skutek zapadnięcia się Mount Mazama ok. 4600 lat przed naszą erą. Jest drugim co do głębokości jeziorem Ameryki Północnej, zwanym początkowo Deep Blue Lake, z powodu niespotykanego niebieskiego koloru i czystości. Jeziora krasowe powstały w wyniku rozpuszczania skał węglanowych lub gipsowo-solnych przez wody powierzchniowe i gruntowe. Niecki są głębokie (do 30 m), kształtu owalnego. Jeziora przymorskie Są to pozostałości dawnych zatok morskich, odciętych od morza mierzejami. Są to zbiorniki przeważnie duże, słonowodne, płytkie, o brzegach płaskich i otoczonych roślinnością bagienną. Przykładem jezior przybrzeżnych jest Łebsko, Sarbsko i Wicko.
(…)
…)
Morze Kaspijskie
Asia-Europe
(salt water)
370,992
1,025
Superior
North America
82,103
406
Victoria
Africa
69,464
85
Aralb
Asia
64,501
67
Huron
North America
59,600
229
TYPY TROFICZNE JEZIOR
Jeziora oligotroficzne
ubogie w fosfor (<10 µgPcałk./l)
dobrze natleniony hypolimnion (> 50%)
głębokie, przez co iloraz objętości epi- do hypolimnionu < 1
– mała produkcja pierwotna (50 - 300 mg C/m2/dzień…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)